“Ik wil wel alleen wonen, maar wie gaat dat betalen?”

Helft van personen met handicap heeft het financieel moeilijk

Wie een handicap heeft, krijgt het ook financieel vaak moeilijk. Bij een kwart geraakt het inkomen niet eens over de armoedegrens. En in een bevraging zegt de helft dat ze financieel niet rondkomen voor woon en leefkosten. “Zelfstandig leven: velen willen het wel, maar hebben gewoon het geld niet”, zegt de Vereniging voor Personen met een Handicap (VFG).

“Ik wil van mijn leven iets maken. Alles doen wat een normale mens doet. Ik wil werken, alleen wonen, mij zelfstandig kunnen verplaatsen. Maar eerlijk: dat is niet evident met 600 euro per maand.”

Bart Dusart is 36 en woont bij zijn ouders in Boutersem in Vlaams-Brabant. Door zuurstoftekort bij zijn geboorte heeft hij hersenverlamming: tot zijn 18de zat hij in een rolstoel, sinds een operatie loopt hij op krukken. “Ik heb altijd geprobeerd een normaal leven op te bouwen. Ik heb drie diploma’s hoger onderwijs, waaronder sociaal werk, en ik studeerde af in 2013. Maar ik heb meer dan drieënhalf jaar gezocht naar werk. Al die tijd was ik afhankelijk van mijn uitkering: 600 euro per maand in totaal. Dat bedrag verschilt per persoon, en bij mij is dat laag omdat ik bij mijn ouders woon. Vreemde redenering. Alsof jouw loon zou dalen omdat je met iemand samenwoont.”

Bart Dusart is niet de enige: 25% van de personen met een handicap heeft een inkomen dat niet boven de armoededrempel (1.150 euro) komt, blijkt uit nieuwe cijfers van de FOD Economie. 10% heeft zelfs ernstige materiële tekorten. Het contrast met de gewone bevolking is groot: daar zijn de percentages respectievelijk 15% en 5%. Kortom: een handicap leidt tot meer kans op armoede.

Dat blijkt ook uit een onderzoek dat de Vereniging voor Personen met een Handicap (VFG) dit weekend publiceerde: de helft van de bevraagden zegt dat ze niet rondkomen met woon- en leefkosten. “Een groot probleem, zeker gezien het nieuwe beleid”, zegt Sophie Beyens (VFG). “Men wil weg van de collectieve zorg en zelfstandig leven stimuleren. Dat idee op zich is goed, veel personen met een handicap vragen daarnaar. Maar in de praktijk is het heel moeilijk: huishuur, transport, leefkosten... Ze kunnen het vaak niet betalen.”

Dat is ook de reden waarom Bart Dusart nog bij zijn ouders woont. “Natuurlijk zou ik graag alleen wonen, maar wie gaat dat betalen? Dan stort ik mezelf in de armoede. De huurprijzen zijn hoger dan een uitkering. Nochtans: de sociale zekerheid in ons land is een van de beste ter wereld. Maar er is meer nodig dan de pure zorg, voor we ons echt kunnen integreren. Vervoer, een aangepaste woning: dat zijn kosten die er allemaal bijkomen.”

Liefst van al zou Dusart gewoon zijn eigen centen verdienen. Na 3,5 jaar zoeken naar werk, lukte hem dat eindelijk dit jaar: hij kreeg een tijdelijk contract bij Grip vzw, dat personen met een handicap ondersteunt. “Ik heb mijn loonbrief een paar keer gepost op Facebook, uit pure trots”, zegt hij. “Pas als je werkt, hoor je erbij in de maatschappij. Dan heb je sociale status, bouw je een netwerk op, krijg je eigenwaarde. Dat wil ik echt, in plaats van een uitkering. Maar het is voor ons zo moeilijk om aan een job te geraken. Mijn contract loopt in december af, misschien is het dan voorbij. Dan moet ik weer in overlevingsmodus en ben ik afhankelijk van anderen.”