PYEONGCHANG, 925 FEBRUARI Rusland niet welkom op Winterspelen

IOC neemt harde maatregelen tegen hardnekkige dopingfraude

Russische atleten zijn niet welkom op de Olympische Winterspelen die van 9 tot 25 februari in het ZuidKoreaanse Pyeongchang plaatsvinden. Alleen als ze onder neutrale vlag deelnemen, kan een uitzondering worden gemaakt. Dat besliste het Internationaal Olympisch Comité (IOC) na de Russische dopingfraude. De uitsluiting is een mokerslag voor president Poetin.

2018 moet voor Vladimir Poetin een topjaar worden. Als alles goed gaat, wordt hij in maart opnieuw gekozen tot Russisch president. In juni volgt dan het WK voetbal, het grootste sportevenement op aarde. Poetin zal er alles aan doen om ook de populariteit van het tornooi te laten afstralen op zijn persoon.

Sport is voor de Russische president altijd een favoriet vehikel geweest om zijn invloed op het wereldtoneel te vergroten. De Winterspelen van 2014, in het Russische Sotchi, waren zo belangrijk dat hij er alles voor overhad om de Russen een recordaantal medailles te laten winnen. Inclusief grootschalig gebruik van doping, meer dan waarschijnlijk met medeweten van het Kremlin.

Daar betaalt hij nu een erg zware prijs voor. Het Internationaal Olympisch Comité besliste gisteren dat het Russisch Olympisch Comité wordt uitgesloten van de Winterspelen in het ZuidKoreaanse Pyeongchang. Rusland gaat wel in beroep.

Nooit eerder land uitgesloten

Toch is dit een bijzonder strenge straf. Nooit eerder werd een land uitgesloten. Het IOC gaat dit keer verder dan bij de Zomerspelen van Rio. Toen schoof IOCvoorzitter Thomas Bach de hete aardappel door naar de sportfederaties. Zij moesten beslissen of de Russische atleten van hun sporttak mochten deelnemen. Dat zorgde voor veel verwarring en inconsistente beslissingen. De Internationale Atletiekfederatie – de eerste sport van de Zomerspelen – besliste bijvoorbeeld dat geen enkele Russische atleet naar de Spelen mocht, terwijl andere federaties enkel individuele sporters thuis lieten.

Dat het IOC nu een stap verder gaat, heeft alles te maken met de resultaten van een grootschalig onderzoek dat anderhalf jaar heeft geduurd. Met instemming van het Kremlin hebben Russische sporters zich op grote schaal bezondigd aan het gebruik van verboden middelen tijdens de Winterspelen in Sotchi, luidt de conclusie van het rapport. Volgens het onderzoek is er bewijs voor “de systematische manipulatie van de antidopingregels”.

“We hebben ons niet alleen gebaseerd op Grigory Rodchenkov (het brein achter het Sotchischandaal dat later

klokkenluider werd, red.), maar er waren ook wetenschappelijk bewijzen, documenten en getuigenverklaringen”, aldus Samuel Schmid, de auteur van het IOCrapport.

Eerder was het Wereldantidopingagentschap WADA in het McLaren-rapport tot eenzelfde besluit gekomen. “Het was een ooit eerder geziene aanval op de integriteit van de Olympische Spelen”, aldus Bach. Moskou is de betrokkenheid van de overheid echter blijven ontkennen. Het weigert oude stalen uit het dopinglab van Moskou vrij te geven. Buitenlandse onafhankelijke controleurs krijgen nog altijd geen volledige toegang over het hele Russische grondgebied.

Individuele atleten

Toch blijft het mogelijk dat enkele Russische atleten nog afreizen naar Pyeongchang. Het IOC besliste dat sporters die zich geplaatst hebben en kunnen bewijzen dat ze dopingvrij zijn, mogen deelnemen onder neutrale vlag. Zij moeten verschijnen voor een panel dat wordt voorgezeten door Valérie Fourneyron, het hoofd van de Onafhankelijke Testautoriteit. Daar wordt bepaald of ze ‘schoon’ zijn. Moskou kan ervoor kiezen dit aanbod af te wijzen en de Spelen te boycotten.

Slag in gezicht

De sportieve en politieke gevolgen voor Rusland zijn groot. Rusland is het op een na succesvolste land op de Winterspelen. De Sovjet-Unie en Rusland wonnen bij elkaar opgeteld 123 gouden, 90 zilveren en 93 bronzen medailles. Alleen Noorwegen heeft meer medailles gewonnen.

Maar dit is vooral een slag in het gezicht van sportfanaat Poetin. Hoe zwaar hij eraan tilt, werd meteen duidelijk. Nog geen kwartier nadat was bekendgemaakt dat het Russisch Comité was uitgesloten, liet de Russische staatstelevisie weten dat ze de Winterspelen niet zal uitzenden. Vanuit de enkele federaties werd dreigende taal gesproken. De voorzitter van de Russische schaatsfederatie zei dat deze beslissing de olympische beweging zal schaden.

Poetin heeft altijd bijzonder veel invloed gehad achter de schermen van de internationale sportwereld, inclusief die van het IOC. Dat Bach Jacques Rogge kon opvolgen als voorzitter, had hij ook te danken aan Poetin. En dat het WK voetbal volgend jaar in Rusland plaatsvindt, is ook geen toeval. Deze beslissing geeft echter aan dat er grenzen zijn aan de invloed en arrogantie van de ‘sporttsaar’.