Met z’n tweeën alleen op de wereld

The End of the F***ing World Van: Jonathan Entwistle Op Netflix, 8 x 20 min.

Twee 17jarigen lopen samen weg van huis. Niet het einde van de wereld, zou je zeggen, maar James doet het alleen omdat hij Alyssa wil vermoorden. Ziedaar de start van de Britse tvserie The End of the Fucking World, die furore maakt op Netflix: even kort als goed, even ontroerend als ontregelend.Je zou The End of the Fucking World verslavend kunnen noemen, als de reeks niet zo kort was. Ze steekt zo goed in elkaar dat je de amper 2,5 uur in één ruk uitzit en je dan afvraagt: waarom hebben Channel 4 en Netflix er niet gewoon een film van gemaakt? Mochten we het antwoord kennen, het zou ongetwijfeld veel zeggen over deze tijden waarin bioscopen leeglopen en kwaliteitstelevisie ons thuishoudt. We kunnen wel redenen bedenken. De oorspronkelijke graphic novel verscheen óók in acht stukken. Als film zou deze prachtproductie minder aandacht krijgen en mogelijk minder sterren (want voor bioscoopfilms ligt de lat nog altijd hoger). Als tv-serie kan je meer trucs inbouwen zodat de aandacht niet verslapt. Maar een serie geeft je ook het gevoel dat niets ooit helemaal voorbij is, en dat verzwakt de impact van het slot van The End of the Fucking World, dat weliswaar ambigu maar toch redelijk definitief is. Zonder iets te verklappen: na ‘Het einde van de wereld’ kun je bezwaarlijk ‘Het volgende einde van de wereld’ maken, wat enthousiaste fans op Twitter ook mogen eisen.

Grimmig

Maar elk einde heeft een begin, en dat is betoverend grimmig. Alyssa noch James komt uit een veilig nestje. Zij heeft een moeder die haar niet ziet staan en een stiefvader die haar maar al te goed ziet staan. Nadat ze op school haar gsm als statement voor een vriendin heeft stukgegooid – “Jij stuurt me een bericht terwijl ik hier gewoon bij jou zit? Serieus?” – stapt ze af op de vreemde jongen in de bijt. De asociale James koestert een geheim: hij is ervan overtuigd dat hij een psychopaat is omdat hij geen gevoelens heeft, voor niets of niemand. Hij doodt graag dieren. En nu wil hij weleens een mens vermoorden. Dus doet hij alsof Alyssa hem interesseert. Het is geen ordinaire tienerromance als een van de geliefden tijdens afspraakjes een mes verborgen houdt tussen de kussens. Maar de toon, die in de graphic novel geleidelijk aan aardedonker wordt, blijft lang hangen op dat heerlijke puntje waarop ook Fargo balanceert: tussen komisch en dramatisch. Omdat je via voiceovers afwisselend de gedachten van James en Alyssa hoort en hun moeilijke relatie met de wereld zo verdomd herkenbaar is voor wie nog weet hoe het is om tiener te zijn, zit je al snel te supporteren als het duo de wijde wereld intrekt.

Hun roadtrip verloopt in kleurrijke, prachtige beeldcomposities die allerminst Brits aandoen, maar auto’s stelen, inbreken in huizen en een tankstation overvallen doe je natuurlijk niet ongestraft; hoe hard je er ook mee zit te lachen. Toch trapt The End of the Fucking World niet in de val van het nihilisme. Hoe het ook mag aflopen, onderweg beginnen Alyssa en James om elkaar te geven, elkaar zelfs te helen. Misschien wel de belangrijkste les voor balorige tieners.

Zelfcensuur

De vertolkingen zijn stuk voor stuk uitmuntend. Jessica Barden herkent u als het meisje met de bloedneus in het fantastische The Lobster, Alex Lawther als de tiener die gedwongen wordt tot huiveringwekkende opdrachten in de briljante Black Mirror-episode Shut Up and Dance. En zie: Gemma Whelan, stoere Yara Greyjoy in Game of Thrones, toont zich van een zachte kant als de helft van het duo inspecteurs dat de jongelui achternazit. De interactie tussen de twee politieagentes vormt een mooi contrapunt op het thema: als je stopt met geven om mensen, ben je geen mens meer van wie iemand kan houden. Voor een serie die zulke waarheden spreekt en die niets verbloemt, is het vreemd dat The End of the Fucking World zichzelf in de titel censureert met drie sterretjes. Maar als het dan toch moet: maak er gerust vier sterren van. TIM DE COCK