Overal moeilijker (behalve in Brakel en Heverlee)

Minder geslaagden sinds vernieuwing praktisch rijexamen

Stress en zweethanden. Kandidaat-automobilisten hadden er voor hun rijexamen altijd last van. Dat zal nog toenemen: de slaagpercentages zijn sinds de invoering van het vernieuwde examen met gemiddeld twee procent gedaald. En een kwart slaagt niet op de test die verkeersrisico’s moet inschatten. Nochtans is dat een belangrijke vaardigheid om het aantal verkeersslachtoffers te verminderen.

Langer oefenen, extra manoeuvres, zelfstandig rijden met een gps en de zogenaamde risicoperceptietest, die kijkt of kandidaatchauffeurs gevaren op de weg kunnen inschatten. Het rijexamen is sinds juni vorig jaar een pak strenger geworden. Zo wil Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts (N-VA) het aantal verkeersdoden een halt toeroepen.

Minder geslaagden

Uit de eerste slaagpercentages blijkt dat het vernieuwde rijexamen zijn doel niet lijkt te missen. In de eerste zes maanden na de invoering ervan is het aantal geslaagde kandidaten met gemiddeld twee procent verminderd. Brugge spant de kroon met een daling van zes procent. Uitzondering is Brakel: daar zijn de kansen juist met drie procent toegenomen. Dat blijkt uit cijfers die Vlaams volksvertegenwoordiger Lode Ceyssens (CD&V) opvroeg bij minister Weyts.

Ook tussen de examencentra onderling zijn nog altijd grote verschillen. De meeste kans op een goed resultaat is nog altijd in Asse-Mollem, in Brugge of Bree het minst.

“Op zich is het niet verontrustend dat het slaagpercentage gedaald is, want elke verandering brengt een overbruggingsperiode met zich mee”, zegt Ceyssens. “Het nieuwe rijexamen was bedoeld om de toekomstige chauffeurs bewuster te maken van hun plek op de openbare weg.”

Computertest

En daar kunnen veel gevaren opduiken. Die kunnen inschatten, was dan ook de belangrijkste motivatie om aan het praktijkexamen een risicoperceptietest toe te voegen. Die computertest bootst gevaarlijke situaties op de weg na, waarop de deelnemers moeten inspelen. Ondertussen moeten ze ook hun aandacht bij de verschillende spiegels, snelheidsmeter en andere boordinstrumenten houden. Een kwart slaagt echter niet voor de test.

Opvallend: wie niet slaagt, mag toch zijn rijexamen afleggen. “Het is eerder een maatstaf voor de examinator om een volledig beeld te krijgen van de rijvaardigheid van de kandidaat”, zegt Marie De Backer, woordvoerster van GOCA, de vereniging van erkende ondernemingen van autokeuring en examencentra.

En dat roept wel vragen op, want de verstrenging van de opleiding diende toch net om de verkeersveiligheid te vergroten? Verschillende onderzoeken toonden al het verband tussen de rijervaring van chauffeurs, het herkennen van gevaren op de weg en de kans op ongevallen.

Gebrek aan rijervaring

“Jongeren hebben doorgaans nog niet veel rij-uren op de teller”, zegt verkeerspsycholoog Kris Brijs (UHasselt). “Nochtans is die rijervaring nodig om efficiënt risico’s op te sporen in het verkeer. Ik pleit er dan ook voor in de rijopleidingen nog meer aandacht te besteden aan zulke gevaarlijke situaties. Nu moeten leerlingen hun examen afleggen zonder daar veel op te oefenen. In een gewone school zou zoiets dan meteen op veel protest stuiten. ”

Ook Federdrive, de federatie van de autorijscholen, ziet dat probleem. “Tijdens rijlessen proberen we leerlingen al zo vaak mogelijk op gevaarlijke situaties te wijzen”, zegt voorzitter Jeroen Smeesters. “Maar elk risico is natuurlijk anders. Meer tijd om gevaren te leren inschatten tijdens de opleiding zou een betere oplossing zijn dan een momentopname tijdens het praktijkexa- men.”

Net daarom is het belangrijk om veel te rijden én dat te doen op verschillende trajecten. “Uit eigen onderzoek bleek dat ouders de rijvaardigheid van hun kinderen overschatten”, zegt Maarten Matienko, woordvoerder van mobiliteitsorganisatie VAB. “En ze rijden vaak hetzelfde soort trajecten. Hun kinderen worden dan onvoldoende geconfronteerd met verschillende gevaarlijke situaties. We moeten hen daar beter over informeren, zeker voor het nieuwe rijexamen.”

Lode Ceyssens Kamerlid CD&V ‘‘Elke verandering brengt een overbruggingsperiode met zich mee.’’

FOTO RR