Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Is pikant eten gevaarlijk?
Amerikaan krijgt donderslaghoofdpijn na eten van heetste peper ter wereld
Wie zich al eens waagt aan een pikante schotel in een Aziatisch restaurant, kent het gevoel: je mond valt met niets te blussen, je krijgt buikkrampen en er lijkt wel of er een kraantje in je ogen en neus is opengezet. Maar is het eten van hete pepers ook schadelijk? In principe niet, zeggen experts.
Wie al eens over YouTube dwaalt, ontkomt niet aan de vele video’s waarbij tieners en volwassenen elkaar uitdagen om een eetlepel kaneel in hun keelgat te gieten of op een beruchte chilipeper te knabbelen. Het betere smoelenwerk is meestal het resultaat, maar af en toe loopt het minder goed af.
Een 34-jarige Amerikaan waagde zich onlangs aan de zogenaamde Carolina Reaper, met 2,2 miljoen op de Scovilleschaal (die het pikantgehalte van pepers meet) volgens het Guinness Book of
World Records de allerheetste peper ter wereld. In het begin bleef de lichamelijke reactie beperkt tot kokhalsneigingen, maar later kreeg hij ook barstende hoofdpijn die met hevige pijnscheuten op en af ging. Hersenonderzoek bleek dat zijn slagaders sterk vernauwd waren, waarschijnlijk ten gevolge van het eten van de gloeiend hete peper. Is dat dan zo gevaarlijk?
Voor de aap
Nee, zo luidt de algemene reactie van wetenschappers en artsen. De boosdoener voor al die vurige effecten is de actieve stof capsaïcine in de pepers. Die prikkelt de pijn- en hittegevoelige receptoren op onze tong, zodat je de indruk krijgt dat je mond in lichterlaaie staat. Dat woordje ‘indruk’ is belangrijk, want de peper is in feite niet eens heet, hij houdt je lichaam in feite voor de aap. Maar dat trucje haalt de stof ook elders in ons lichaam uit. Capsaïcine verhoogt de lichaamstemperatuur, waardoor je hoofd warm aanloopt omdat het de ‘open plek’ is waar je lichaam hitte kan afgeven. Daardoor ga je plots zweten om weer af te koelen. Hoe tegenstrijdig ook, pepers eten is om die reden ideaal als verkoelingsmiddel in de zomer. Van capsaïcine gaat ook je neus open, meteen de reden waarom de werkzame stof ook in de sterke keelpastilles van Fisherman’s Friend zit verwerkt.
Krampen
Capsaïcine heeft ook een duidelijke invloed op ons maag- en darmsysteem. Het prikkelt daar het slijmvlies, de zenuwuiteinden en de spiercellen, waarop onze maag extra vocht gaat afgeven. Daardoor kan het zijn dat je van een pittig gerecht in het restaurant sneller naar het kleinste kamertje moet lopen, maar dat is zeker geen algemeen effect.
Al kan de capsaïcine wel ook nog de pijnreceptoren in de anus nog een laatste keer
treiteren. “Sommige mensen hebben gewoon gevoelige darmen, anderen niet. Voor een gezonde maag vormt pikant eten geen enkel probleem. Het levert wat ongemakken als tijdelijke krampen op, maar geen permanente schade. Bij heel hete pepers behandelt je lichaam het gevoel alsof er een brandwonde ontstaat. Als je een Carolina Reaper naar binnen speelt, wil je maag die zo snel mogelijk weer naar buiten werken, waardoor je gaat kokhalzen. Op zich levert dat geen blijvende schade op. Maar mensen die een maagzweer hebben, eten het beter niet”, zegt de Amerikaanse bioloog Bruce Bryant. Volgens Bryant heeft onderzoek aangetoond dat wie geregeld hete pepers eet, zijn lichaam oefent. Bij jonge dieren is vastgesteld dat het geregeld toedienen van de actieve stof ervoor zorgt dat de pijnreceptoren afvlakken. Met andere woorden: je lichaam went eraan.
Dat het slachtoffer toch een slagadervernauwing kreeg, verbluft zelfs de wetenschappers een beetje. “Bij ons weten is dit het eerste geval waarbij RCVS (‘reversible cerebral vasoconstriction syndrome’, de aandoening die gekenmerkt wordt door slagadervernauwing aan de hersenen, red.) gerelateerd wordt aan het eten van hete pepers”, aldus de onderzoekers in de Amerikaanse media.
Bruce Bryant Bioloog “Bij heel hete pepers behandelt je lichaam het gevoel alsof er een brandwonde ontstaat.”
Blussen met rood en alcohol
En hoe blus je dat brandje in je lijf dan? Er een glas water overheen gooien, heeft geen enkele zin: capsaïcine laat zich heel slecht oplossen in water. Vet is op dat vlak een beter hulpmiddeltje, net als alcohol van een voldoende hoog gehalte. Bier is bijvoorbeeld niet sterk genoeg. “Je eet beter wat droog brood, kroepoek of rijst, of je drinkt zuivelproducten zoals melk of yoghurt. Het zetmeel in brood en rijst bevat lange glucoseketens die de werkzame molecule doen verdwijnen. Om die reden kan een schepje suiker of honing ook helpen. Kroepoek bevat zowel zetmeel als vet en is daarom zelfs nog beter.”