“De paniek rond hiv is verdwenen, het taboe niet”

Lotgenoten van Conchita Wurst over zijn outing na chantage door ex-vriend

Eurosongwinnaar Conchita Wurst – echte naam: Tom Neuwirth – heeft bekendgemaakt dat hij al jaren hiv-positief is. Het is van moeten, want een ex-lief dreigde met die informatie naar buiten te komen. “Het blijft enorm moeilijk om je te outen als mens met hiv, ondanks dertig jaar van felle vooruitgang”, zeggen Vlaamse lotgenoten en deskundigen. “We hopen dat het op een dag zo aanvaard is dat chantage als deze zinloos wordt.”

Oostenrijker Tom Neuwirth (29) won in 2014 als de bebaarde dame Conchita Wurst het Eurovisiesongfestival. Toen al was hij hiv-positief. Zijn familie was daarvan op de hoogte, zijn dichte vrienden ook, maar de rest van de wereld niet. Nu kwam Europa’s bekendste dragqueen wel met het nieuws naar buiten omdat een ex-vriend dreigde om het te onthullen. “Vandaag is de dag waarop ik me voor de rest van mijn leven van het zwaard van Damocles bevrijd”, schreef Conchita Wurst op Instagram. “Ik geef niemand het recht om me bang te maken en mijn leven te beïnvloeden.”

“Natuurlijk is het om iemand onder druk te zetten om met zijn of haar hiv-status naar buiten te komen”, zegt Patrick Reyntiens (53), die al in 1987 bekendmaakte dat hij hiv-positief was. Ook omdat hij zich onder druk gezet voelde. “Ik werkte

not done voor een voedselproducent en werd ontslagen omdat ik hiv had. Ik vond dat ik dat moest aankaarten. Ik begrijp wel dat er grote paniek was. Hiv was toen een doodvonnis en de tijdgeest was anders.”

Het verschil met vandaag is immens, zegt Tim Van de Putte, die in 2014 finalist was bij Mister Gay Vlaanderen en in dat jaar ook bekendmaakte dat hij hivpositief is. “De schrik van toen is voor een groot deel weg. Ik heb nooit moeten meemaken dat iemand mij geen hand of geen kus wilde geven, maar het blijft enorm moeilijk om met je hivstatus naar buiten te komen. Heel veel mensen leven met schrik. Wie van mijn vrienden ga ik overhouden? Geraak ik nog aan een lief? Verlies ik mijn job niet? Vind ik überhaupt nog een job?”

Niet meer besmettelijk

“Het is nooit een goed idee om alleen te blijven zitten met je hivstatus”, zegt Reyntiens. “Probeer het te vertellen aan een aantal mensen, zodat je er zelf mentaal en emotioneel mee kunt omgaan. Maar of je het vertelt aan de hele wereld, dat moet iedereen voor zichzelf kunnen uitmaken.”

Conchita Wurst schrijft dat hij zijn hiv-status niet wereldkundig maakte, onder andere omdat die informatie alleen relevant is voor mensen met wie seks een optie

Conchita Wurst

Zanger

‘‘Ik geef niemand het recht om me bang te maken en mijn leven te beïnvloeden.’’

is. En dat hij al jaren het virus niet meer kan doorgeven. “Dankzij de medische ontwikkelingen is hiv een chronische aandoening geworden”, zegt Boris Cruyssaert van het expertisecentrum voor seksuele gezondheid Sensoa. “Bij wie trouw zijn medicatie neemt, wordt het virus zo sterk teruggedrongen dat hij of zij gezond kan leven én niet meer besmettelijk is. In ons land worden vandaag 16.000 mensen opgevolgd door de hiv-klinieken. Meer dan 90% heeft zo’n kleine hoeveelheid van het virus in het bloed dat ze niet meer besmettelijk zijn. Daardoor daalt sinds 2016 voor het eerst het aantal nieuwe besmettingen opmerkelijk. Hiv is dus wel behoorlijk onder controle.”

FOTO AP