Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Voetballers teruggefloten na een-tweetje met Erdogan
Politiek en media verontwaardigd na geheime ontmoeting van Özil en Gündogan met ‘hun president’
De voorbereiding van het WK is voor Die Mannschaft met een valse noot begonnen. Mesut Özil en Ilkay Gündogan, Duitse internationals met Turkse roots, gingen samen met de Turkse president op de foto. Het mooiste verkiezingscadeau dat ze Erdogan konden schenken. Onder Duitse politici gaan stemmen op om de twee thuis te laten. Vooral omdat ze de Turkse “despoot” als “mijn president” aanspraken. De foto’s doen de langzame dooi in de relaties tussen de twee landen geen goed.
Nog voor zijn ontmoeting met Theresa May tijdens zijn staatsbezoek aan Groot-Brittannië, had Erdogan een belangrijkere, persoonlijke afspraak in het chique Four Seasons-hotel in Londen. Een ontmoeting met topvoetballers Mesut Özil (Arsenal), Ilkay Gündogan (Manchester City) en Cenk Tosun (Everton). Geboren in Duitsland, uit Turkse ouders. De eerste twee zijn vaste waarden in Die Mannschaft, Tosun koos met zijn dubbele nationaliteit voor de Turkse nationale elf.
De drie waren er op uitnodiging van de president. Het werd een hartelijke ontmoeting, waarbij de spelers handenschuddend op de foto gingen en voor de president een gesigneerd shirtje als cadeau hadden meegebracht.
Politieke propaganda
Maar een dag later werden de foto’s van de geheime ontmoeting de wereld ingestuurd door de AKP, de partij van Erdogan. Een propagandastunt die kan tellen. Volgende maand zijn er vervroegde verkiezingen in Turkije die cruciaal zijn voor Erdogan. Een foto met belangrijke voetballers is altijd meegenomen. En als het dan nog twee spelers van het nationale elftal van Duitsland zijn, een land waarmee de president in een vuile woordenoorlog is verwikkeld, is dat extra propaganda.
In Duitsland geloofden ze hun ogen niet. Alle politieke partijen, van extreemlinks tot extreemrechts, spraken schande van de “politieke propaganda”. Ze wezen op de voorbeeldfunctie van de voetballers. Cem Özdemir van Die Grünen was onverbiddelijk. “Onze kinderen moeten niet de corruptie, haat en onderdrukking van een alleenheerser als voorbeeld krijgen, maar wel onze grondwet en onze democratische waarden.” Ook Die Linke had het over een ontmoeting tussen “wereldvreemde voetbalmiljonairs en een despoot”.
“Mijn president”
De Duitse voetbalbond zal de internationals op het matje roepen omdat “de integriteit van de bond geschonden is”, maar voegde eraan toe “dat ze de symboliek en de bedoeling van deze foto niet hadden beseft”.
Lang hield die verdediging niet stand, toen bleek dat Gündogan “Met groot respect voor mijn president” op het shirt schreef. Die Grünen opperden dat bondscoach Joachim Löw de twee beter zou thuislaten voor het WK, daarin gesteund door de SPD. “Men zou in ons nationale elftal alleen jongens mogen laten meespelen die Steinmeier (de Duitse president, red.) als hun president erkennen”, zei Lale Akgün.
In de Duitse media werd met scherp geschoten, niet alleen op de twee spelers, maar ook op de Duitse politiek. Constantin Schreiber van actualiteitsprogramma Tageschau noemde de foto “alles wat fout kan lopen met integratie in één beeld”. Düzen Tekkal, gerenommeerd integratiespecialiste, had een nog bredere analyse. “Met een land gaat het bergaf wanneer balgevoel als waardevoller wordt aanzien dan helder verstand. Wie een despoot als deze niet kan herkennen, kan geen vertegenwoordiger van dit land zijn. Met de foto tonen de voetballers dat ze niet geïntegreerd zijn.”
Bondscoach Löw nam Özil en Gündogan gisteren gewoon op in zijn voorlopige WK-selectie.
Ilkay Gündogan Duits voetballer met Turkse roots
“Moeten we ons onhoffelijk gedragen tegenover de president van de heimat van onze families?”
In de val getrapt
Pijnlijk werd het helemaal toen Gündogan gisteren probeerde aan te tonen dat de spelers geen keuze hadden. Dat respect voor het vaderland van de ouders iedereen met Turkse roots voorschrijft in te gaan op een uitnodiging van de Turkse president. “Moeten we ons tegenover de president van de heimat van onze families onhoffelijk gedragen? Ondanks alle terechte kritiek kozen we uit respect voor het presidentiele ambt en onze Turkse roots voor de plicht van de hoffelijkheid, ook als Duits staatsburger.”
Een verdediging die instortte toen Die Welt onthulde dat collega-international Emre Can (Liverpool) de invitatie had afgewezen. Het lijkt erop dat de twee internationals in de val zijn getrapt. “We hebben wegens de gespannen verhoudingen van onze beide landen niets over deze ontmoeting op onze sociale media gezet”, benadrukte Gündogan. Daarmee insinueert hij dat de afspraak was om de bijeenkomst niet publiek te maken. En geeft hij toe dat ze zo wereldvreemd waren om te geloven dat de AKP dit niet zou misbruiken als propaganda.