Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Hij was zijn tijd te ver vooruit”
Zoon van Frank Zappa houdt muzikale erfenis levend
Dreigt Frank Zappa zaliger in de vergetelheid te sukkelen? Dan is er nog altijd zoon Dweezil om de muzikale erfenis van zijn beroemde vader levend te houden. In Openluchttheater Rivierenhof brengt hij een bloemlezing uit het oeuvre van de eigenaar van misschien wel de scherpste tong en de meest iconische snor uit de rockgeschiedenis. Sinds ze hem hebben verboden om nog langer onder de naam Zappa Plays Zappa te toeren, kan Dweezil Zappa (48) niet langer met zijn broer en twee zussen door één deur. Dat hij zijn vorige concertreeks dan maar omdoopte tot Dweezil Zappa Plays Whatever the F@%k He Wants: Cease and Desist Tour, verraadt dat de genen van zijn in 1993 overleden vader bij deze Zappa junior nog steeds opspelen. Dweezil lijkt vastberaden om het oeuvre van de zelfverklaarde Dancin’ Fool levend te houden. Dat België nog eens op zijn tourschema prijkt, roept bij de Amerikaanse gitarist prompt associaties op. “In de dertien jaar dat ik dit doe, heb ik nog maar een keer of vier in jullie land gespeeld. Ik herinner me wel telkens een goed publiek, dat de muziek grondig kent en apprecieert. En de vorige keer heb ik bij jullie twee fans ontmoet die mijn voornaam dragen; geen kinderen, maar twintigers. Ik had al wel eens van jonge Dweezils gehoord, maar er twee op één avond ontmoeten, was voor mij uniek”, lacht de Zappa-telg. In het Rivierenhof in Deurne brengt hij zijn gloednieuwe show Choice Cuts. “Die titel heb ik erop geplakt om songs te kunnen spelen die mijn vader zelf slechts enkele keren op een podium heeft gebracht. Soms gaat het om minder bekende versies van vertrouwde songs. Andere nummers, zoals Absolutely Free van het album We’re Only in It for the Money (uit 1968, red.), zijn destijds met de toenmalige studiotechnieken zodanig gemanipuleerd dat het lange tijd onmogelijk was om ze live uit te voeren. Met de huidige technologie lukt dat nu wel.”
Acteur en MTV-veejay
Muziek heeft Dweezil Zappa met de paplepel binnengekregen. Midden jaren 90 vormt hij met broer Ahmed een tijdje de groep Z. Even is hij veejay bij MTV. Ook als acteur kan hij een bescheiden palmares voorleggen, met rollen in Pretty in Pink en The Running Man (1987) en Legally Blonde (2001). “Ik ben graag creatief bezig en leg mezelf daarbij zo weinig mogelijk beperkingen op”, verduidelijkt hij. “Sinds kort host ik Guitar Power, een online show waarin ik collega-gitaristen interview. Muziek is dus wel een constante, iets waarbij ik altijd weer uitkom.” Als muzikant stelt Dweezil zijn carrière tegenwoordig in het teken van het oeuvre van zijn vader. “Waarom? Omdat ik al vrij snel na zijn dood het gevoel kreeg dat de media hem als een novelty-act wilden wegzetten en zijn muziek onder de mat veegden. Dat vond ik niet fair. Ook een nieuwe generatie moet de kans krijgen om zijn muziek op een podium te horen. Bovendien wil ik mensen tonen dat mijn vader veel meer was dan de man van Bobby Brown en Don’t Eat the Yellow Snow. Die nummers hoor je wel eens op de radio, maar ze zijn niet representatief voor zijn veelzijdige oeuvre.” Frank Zappa geniet niet alleen een reputatie als songschrijver met een scherpe, in satire gedoopte pen. Hij geldt ook als een begenadigd gitarist, bandleider en filmmaker. Welke van die hoedanigheden Dweezil het meest bewondert? “Allemaal, hoewel ik hem als componist en arrangeur het hoogst inschat. Die kanten van hem heeft het grote publiek naar mijn gevoel nog te weinig ontdekt. Ik geloof dat hij daarvoor ooit meer erkenning gaat krijgen. Hij was zijn tijd altijd te ver vooruit.”
Hot Rats
Een van Zappa’s bekendste albums, Hot Rats uit 1969 – met het nummer Little Umbrellas dat als sample de ruggengraat vormt voor dEUS’ W.C.S. (First Draft) – is opgedragen aan zijn dan net geboren zoon Dweezil. “Uiteraard vind ik dat leuk”, reageert die. “Ik ben dol op die plaat. Misschien ga ik er wel iets speciaals rond doen als volgend jaar de vijftigste verjaardag van Hot Rats er aankomt.” Een kwarteeuw na zijn dood blijft Zappa’s omvangrijke oeuvre bij zoon Dweezil in goede handen. “Ik ben hiermee begonnen vanuit een zekere missiedrang. Inmiddels weten mensen wat ik doe en zijn er andere ver- wachtingen ontstaan. Daarom doe ik mijn best om het entertainmentgehalte van mijn shows op te vijzelen, songs geregeld te herwerken en er al eens een cover tussen te stoppen. Zo krijgen mensen elke keer opnieuw waar voor hun geld. De huidige shows durven al eens tot drie uur uitlopen.”
Hologram
Ondertussen broedt broer Ahmet op heel andere plannen. Die wil oudgedienden uit Zappa’s vele begeleidingsgroepen op het podium herenigen met hun vroegere baas, die als hologram tot leven wordt gewekt voor The Hologram Tour. “Wat ik daarover denk? Daar kan ik geen commentaar op geven. Dat is een ZFT-ding (Zappa Family Trust, red.), daar ben ik niet bij betrokken”, reageert Dweezil beleefd. Dat zijn vader een kwarteeuw geleden is overleden, wil Dweezil zelf herdenken met een tournee die hij The Hard Ones gaat dopen. “Daarbij waag ik me aan de meest complexe stukken uit zijn oeuvre. Ik zoek nog de juiste manier om daarmee een publiek tegemoet te treden, want niet iedereen gaat het kunnen opbrengen om naar uitvoeringen van die extreme composities te luisteren. Ik plan ook iets rond wat ik de muzikale kroonjuwelen van mijn vader noem: zijn meest iconische verwezenlijkingen in één show.” Waarmee het erop lijkt dat Dweezil zijn beroemde verwekker levenslang wil blijven eren. “Alles hangt af van hoe lang een publiek mij toelaat hiermee te blijven toeren. Ik doe dit alleszins uit liefde voor de muziek. Die van mijn vader is het waard om een leven lang te worden ontdekt.”
“Al vrij snel na zijn dood kreeg ik het gevoel dat de media mijn vader als een novelty-act wilden wegzetten en zijn muziek onder de mat veegden. Dat vond ik niet fair.”