Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Ambitieus, maar statiegeldsneuvelt
“Ik glim van trots.” Het zijn de woorden van Vlaams ministerpresident Bourgeois toen hij na twintig uur onderhandelen het Zomerakkoord mocht presenteren. Dit zijn de krachtlijnen.
AFVALPLAN
Minister Schauvliege bergt haar plan voor statiegeld op plastic flesjes en blikken op. “Het is belangrijk dat we een ambitieus plan hebben”, zegt Schauvliege. “De sector moet er nu zelf voor zorgen dat tegen 2022 90% van de drankverpakkingen ingezameld en gerecycleerd worden. Nu is dat ongeveer 50%.”
Lukt dat niet, dan zijn er twee mogelijkheden: ofwel komt het statiegeld er ofwel komt er een beloningssysteem waarbij via de gemeenten verpakkingen worden ingezameld en verenigingen daar dan een compensatie voor krijgen. Zoals de papierslag van jeugdverenigingen bijvoorbeeld.
Tegen 2025 moeten ook 95% van de huishoudelijke verpakkingen gerecycleerd worden. De minister wil ook de pakkans en de boetes verhogen, ze gaat ook met de gemeenten een zwerfvuil- afsluiten. Vanaf 1 januari 2019 mogen er
overeenkomst geen gratis plastic ook zakjes uitgedeeld worden aan de kassa. Dus ook niet in kledingwinkels of bij de slager. Maar er komt geen verbod op de flinterdunne zakjes voor groente en fruit. “We moeten ook de regels voor hygiëne volgen”, zegt Schauvliege.
Ook verboden vanaf 1 januari 2019: en
fruit. Het stickers op groente
verbod op niet-herbruikbare bekers, borden en bestek, dat ook in het oorspronkelijke plan van Schauvliege zat, wordt beperkt tot de Vlaamse overheid, lokale besturen en de evenementen die zij organiseren. Privépersonen mogen die dus wel nog gebruiken. Op festivals worden de plastic bekers wel verboden. Het verbod gaat in januari in.
ENERGIEPLAN
Opvallende maatregel is het verbod op de verkoop van nieuwe én tweedehandsstookolieketels
(zie boven). Nieuwe verkavelingen mogen ook niet meer voorzien worden van aardgasaansluitingen. Die moeten zich aansluiten op een warmtenet of voorzien zijn van een warmtepomp. Vanaf 2019 krijg je ook subsidie voor een warmtepompboiler. “Die start met 400 euro maar wordt elk jaar afgebouwd en dooft uit tegen 2024”, zegt Tommelein.
Wie een woning koopt of erft, krijgt vijf jaar de tijd om ervoor te zorgen dat het gebouw energiezuinig is. Die moet dan aan minstens drie van zes criteria voldoen (dak-, muur-, vloerisolatie, superisolerend glas, condensatieketel van maximaal vijftien jaar of een boiler op hernieuwbare energie). Lukt dit niet, dan komt dit op je
woningpas te staan. Die verzamelt allerlei gegevens over vergunningen en energielabels en wordt vanaf eind dit jaar geleidelijk aan ingevoerd. Boetes of sancties komen er niet, maar bij een verdere verkoop zal ook duidelijk zijn dat je woning niet voldoet aan de energienormen. “Niet-energiezuinige woningen zullen in waarde dalen”, zegt Tommelein. De investeringen in hernieuwbare energie moeten ook fors omhoog. Tommelein rekent op een doorbraak van energie uit diepe aardwarmte, maar zal minder inzetten op biomassa. Tegen 2030 hebben we 6,7 gigawatt aan zonnepanelen nodig. “Dat komt
neer op twee extra panelen per Vlaming.” Momenteel hebben we zo’n 2,5 gigawatt, het gaat dus een om meer dan een verdubbeling.
Op windenergie wordt dan weer minder gerekend dan de 2,5 gigawatt die het Vlaamse Energieagentschap mogelijk vindt. Dat heeft te maken met beperkte ruimte. Windmolens zullen anders ook in natuurgebied kunnen gebouwd worden, ze kunnen daar een vergunning voor krijgen. Daarvoor voert Schauvliege de ‘bestemmingsneutraliteit’ in. De komende tien jaar zijn er ongeveer 200 extra windmolens nodig.
BETONSTOP
Tegen 2025 mag nog maar 3 hectare grond per dag worden aangesneden, dat is de helft van nu. Tegen 2040 zelfs niets meer. Met de reservegrond zal zuinig worden omgesprongen. “Maar als die beter gelegen is dan andere grond, zal die ook nog kunnen worden gebruikt”, zegt Schauvliege. Gemeenten kunnen vragen om reservegrond te gebruiken, Vlaanderen zal dan bekijken of dit ook kan.
BOSKAART
Over de boskaart zijn er ook afspraken. Het systeem wordt eigenlijk heel eenvoudig: wie wil bouwen in een ‘bos’ moet daar eerst de toestemming (ontheffing) voor vragen, dan komt er iemand het terrein controleren. Percelen kleiner dan 1 hectare worden niet beschouwd als bos. “Er komt dus geen kaart”, zegt Schauvliege. “Als je geen ontheffing krijgt, kun je daar nog tegen in beroep gaan.”
VERVOER
De Lijn moet zich tegen 2020 van Europa kunnen meten met private spelers en moet zich dus ook anders organiseren. Zo wordt Vlaanderen ingedeeld in vijftien vervoersregio’s. In die vervoersregioraden zit De Lijn samen met Agentschap Wegen en Verkeer en de NMBS en de lokale besturen.
“In elke vervoersregio zal de vervoersregioraad met een mobiliteitsplan komen”, zegt Ben Weyts. Per regio moeten trein, tram, bus, taxi en fiets op elkaar afgestemd worden.
Binnenkort wordt het ook mogelijk voor privémaatschappijen om busverbindingen in te leggen tussen de centrumsteden. Dat was tot nu toe verboden. “Dat is dus meer concurrentie voor de NMBS, want De Lijn legt die verbindingen niet in”, zegt Weyts. Over de slimme kilometerheffing heeft de Vlaamse regering ook een beslissing genomen: die moet voor 15% minder gereden kilometers zorgen. Die heffing vervangt de huidige verkeersbelasting en moet budgetneutraal zijn. Maar de uitwerking is voor de volgende regering.
OPLEIDING
Een werknemer uit de privésector die een opleiding volgt om een bepaalde job te doen, kan daar vanaf het schooljaar 2019-2020 tot 125 uur opleidingsverlof voor nemen, zonder loonverlies. De Vlaamse overheid betaalt daarvoor een vergoeding aan de werkgever. “Die opleiding kan op een school, maar ook via werkplekleren of afstandsleren”, zegt Vlaams minister van Werk Philippe Muyters (N-VA). “Het gaat om een win-winsituatie: werknemers versterken hun kwaliteiten, werkgevers krijgen beter en productiever personeel en Vlaanderen versterkt zijn economie.”