Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Als er een dijk breekt, dan zitten we met een tsunami”
Schelde maakt ook stad Antwerpen kwetsbaar voor stijging zeespiegel
De Schelde is natuurlijk een bron van welvaart voor Antwerpen. Maar door de klimaatopwarming dreigt diezelfde stroom ook heel wat narigheid mee te nemen. “De kans op overstromingen neemt enorm toe”, waarschuwt ook wetenschapper Patrick Meire.
In Vlaanderen wordt sinds 2005 gewerkt aan een (geactualiseerd) Sigmaplan dat voorziet in zo’n 645 waterkeringswerken en in totaal 48 projecten om water bij te houden of trager af te geven.
Storm
In Antwerpen liep begin dit jaar het Scheldewater nog eens over de kaaien. Zoiets kan in de toekomst veel vaker gebeuren en ook de stad aan de stroom moet zich dus voorbereiden. “Dit rapport moet ons wakker schudden. Het lopende Sigmaplan houdt rekening met een stijging van 60 centimeter. Dat is heel wat, maar wat als het één meter is?”, vraagt ecosysteemkundige Patrick Meire (UAntwerpen) zich af. “Hét grote risico zit bij stormtijen, waardoor het water tot wel twee meter hoger kan komen. De kans op overstromingen neemt enorm toe. Je kan dijken blijven verhogen, maar als er eentje breekt, dan krijg je een soort van kleine tsunami. Ruimte voor de rivier blijft enorm belangrijk.”
Budgetten
“We moeten dit in de gaten houden. Het kan zijn dat er een domino-effect plaatsvindt waarbij de stijging veel sneller gaat dan voorzien” gaat Meire verder. “We moeten ons aanpassen. Leg extra overstromingsgebieden aan. En laat niet toe dat daar nog wordt gebouwd om toekomstige ontwikkeling niet te hypothekeren. De betonstop is op dat vlak ook nuttig voor de overstromingsplannen. Het moet in elk geval sneller. Hoe rapper alles is afgewerkt, hoe veiliger. Er is overigens beknibbeld op de budgetten.”
Hoe hoog zullen de Scheldekaaien moeten komen? “Dat hangt af van de stijging. Bij 4 graden worden de problemen onoverkomelijk. Onthoud dat in de laatste ijstijd de zeespiegel honderd meter lager dan nu. Je kon naar Groot-Brittannië wandelen. Misschien zijn wij ooit weleens de migranten”, plaatst Meire nog een kanttekening.
1 miljard euro
Dat er zou zijn bespaard, wordt ontkend door Wim Dauwe, afdelingshoofd Zeeschelde-Zeekanaal bij De Vlaamse Waterweg. “Onze ambitie is om het plan af te hebben in 2030. We investeren jaarlijks zo’n 20 miljoen euro in allerlei projecten. In totaal kost het plan zo’n miljard euro.”
Voor Antwerpen wordt de waterkering verhoogd met 90 centimeter bovenop de hoogte van de huidige poorten langs de Schelde. “We werken met hellingen om het contact tussen stad en water zo veel mogelijk te behouden.”
Voorlopig wordt op de rechteroever gewerkt. Voor de linkeroever lopen gesprekken met de stad.