Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Nieuw labo vergroot overlevingskans van patiënten met huidkanker
Wetenschapspark in Niel krijgt er met productiecentrum Etherna klepper bij
Het bedrijf Etherna heeft in wetenschapspark Darwin in Niel een nieuw productiecentrum voor revolutionair kankeronderzoek geopend. Etherna maakt er zogenaamde mRNA’s. Dat zijn moleculen die de overlevingskans bij huid- en borstkanker vergroten.
Kankerpatiënten moeten vandaag vaak misselijkmakende chemokuren of radiotherapie doorstaan. Als Etherna zijn nieuwe kankerbehandeling over vijf à tien jaar op de markt brengt, zullen veel patiënten die zwaar ingrijpende behandelingen niet meer moeten ondergaan. Sommige kankerpatiënten moeten zelfs zolang niet wachten omdat Etherna zijn medicatie vandaag al uitprobeert op patiënten uit België en Spanje. “Toe nu toe hebben we onze mRNA-moleculen al op twintig huidkankerpatiënten in België en Spanje getest”, zegt Wim Tiest, manager van Etherna. “Onze mRNA’s worden in drie maanden tijd vijf keer via de lymfeklier van de patiënt ingespoten. Vervolgens geven de moleculen aan het lichaam instructies om eiwitten aan te maken. Die eiwitten zijn voor het lichaam herkenningspunten om de kanker af te weren. Bij deze methode van immunotherapie bindt het lichaam van de patiënt dus zelf de strijd met de kanker aan.”
Grotere overlevingskans
Wat is het concrete voordeel van deze methode ten opzichte van chemotherapie en bestraling? “Met chemotherapie en bestraling worden ook goede lichaamscellen gedood. Bij immunotherapie gebeurt dat niet, waardoor er minder neveneffecten zijn”, zegt Wim Tiest. “Het effect van immunotherapie blijft ook langer. Onze mRNA’s geven een geheugen aan het immuunsysteem van de patiënten. Als die enkele jaren na de behandeling opnieuw kanker krijgt, zullen de mRNA’s opnieuw reageren omdat ze weten hoe ze dat moeten doen. Onze moleculen vergroten dus de overlevingskans van huidkankerpatiënten op langere termijn.”
Bijna uniek
Etherna is ook gestart met de productie van mRNA’s voor de bestrijding van borstkanker. “We testen die moleculen op 32 patienten van het Universitair Ziekenhuis in Brussel”, zegt Tiest. “Deze mRNA’s spuiten we rechtstreeks in de tumor van de borstkankerpatiënten in.”
Etherna stelt in Niel 44 mensen tewerk. Het onderzoek met mRNA’s is volgens het bedrijf vrij uniek. “Er zijn maar vier bedrijven in de wereld die dit soort moleculen maken”, zegt professor Kris Thielemans, die de firma in 2013 heeft opgericht. “Naast ons bedrijf zijn er nog twee productiecentra in Duitsland en één in Boston in de Verenigde Staten.”
Wim Tiest
Manager Etherna
“Bij deze methode bindt het lichaam van de patiënt zelf de strijd met de kanker aan.”
Internationaal vertrouwen
Hoe komt dit revolutionaire onderzoek dan in Niel terecht? “Wij hebben een budget van 26 miljoen euro bij elkaar gekregen dankzij investeringen van binnenlandse en buitenlandse fondsen en dankzij het overheidsagentschap Participatiemaatschappij Vlaanderen”, zegt Thielemans. “Het is niet makkelijk om voor dit soort onderzoek, dat jarenlang duurt, geld bij elkaar te krijgen. Maar door de vele kennis die hier aanwezig is, hebben we dat vertrouwen toch gekregen. In België zijn veel goede wetenschappers, bio-ingenieurs en laboranten.”
Centrum voor celtherapie
Vorige maand startte in het Wetenschapspark van Niel ook de bouw van een centrum voor celtherapie. Vanaf begin 2019 zullen in dat nieuwe gebouw behandelingsmethoden voor leukemie en multiple sclerose (MS) worden ontwikkeld. Niel wordt zo steeds meer het centrum voor revolutionair kankeronderzoek.