Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Verhalen om nooit te vergeten”
Heemkundige Kring stelt nieuw boek voor: ‘De Groote Oorlog 1914-1918 in de Antwerpse Polder’
De Koninklijke Heemkundige Kring van de Antwerpse Polder brengt zijn tweede boek uit over de Eerste Wereldoorlog met als titel De Groote Oorlog 1914-1918 in de Antwerpse Polder. Het boek is de afsluiter van vier jaar herdenking van WO I.
Het oude gemeentehuis van Zandvliet was het decor voor deze boekpresentatie. Omdat het werk terugblikt op alle negen polderdorpen die toen te lijden hadden onder het oorlogsgeweld, ontvingen districtsburgemeester Koen Palinckx van Ekeren, Carl Geeraerts van het polderdistrict en Stabroeks schepen Herman Jongenelen de eerste exemplaren voor de archieven van hun gemeente.
“Vier jaar geleden hielden we de thematentoonstelling over de Eerste Wereldoorlog in het Poldermuseum. Sindsdien verschijnt er in elke uitgave van ons tijdschrift een verhaal over die gruwelijke oorlog. Het eindresultaat is een nieuw boek als afsluiter van de herdenking van vier jaar oorlog. Het is een blijvend eresaluut aan hen die een eeuw geleden voor onze vrijheid vochten en stierven. Het boek is grotendeels het werk van Hugo Vermeiren, maar zonder de steun en de inbreng van een sterke redactieploeg was dit boek er nooit gekomen”, onderstreept voorzitter Frans Yzermans.
“Het boek brengt een overzicht van de oorlog in elk polderdorp. Honderd jaar geleden telde de regio nog negen autonome poldergemeenten. Nu blijven er nog vijf over. Oorderen, Oosterweel, Wilmarsdonk en Lillo verdwenen voor de havenuitbreiding. Elk dorp komt aan bod met soldatenverhalen. Het boek buigt zich ook over de dodendraad aan de grens met Nederland en de gevolgen voor de grensgemeenten, de Duitse verdedigingswerken langs de Schelde en de uiteindelijke wapenstilstand”, legt auteur Hugo Vermeiren uit.
Het boek is geen opsomming van administratieve feiten, maar brengt menselijke verhalen uit die moeilijke vier oorlogsjaren. Zo is er het verhaal van de familie Van Meir uit de Schouwvegersstraat in Berendrecht. “In de zomer van 1916 bood zich in de herberg van de smid een jonge Franstalige man aan die op de vlucht was voor de Duitsers. Hij wilde via de gevaarlijke grensafsluiting naar Nederland. Omdat hij goed kon zwemmen trok dochter Maria na het avondmaal met hem op stap. Als een verliefd koppel wandelden ze over de polderdijken richting Schelde. Onderweg werden ze begroet door Duitse soldaten, die Maria kenden. Bij schemering ging Paul Bouvet het water in en
Hugo Vermeiren
Auteur
“Het is belangrijk dat we die verhalen uit de Groote Oorlog honderd jaar later niet vergeten.”
begon te zwemmen. Enkele jaren na de oorlog kwam de familie Van Meir te weten dat ze het leven van een jonge priester had gered. De man was na zijn ontsnapping bij de jezuïetenorde ingetreden”, vertelt Hugo Vermeiren.
Smokkel
Er is ook het verhaal van vrouwen uit Berendrecht en Zandvliet die brieven smokkelden door ‘den doodendraad’, maar in 1916 werden gevangengenomen door de Duitsers en werden opgesloten in de Antwerpse gevangenis in de Begijnenstraat. Na enige tijd kwamen ze vrij. Heel wat foto’s van toen geven een terugblik op het leven in de polderdorpen honderd jaar geleden. Op een van de foto’s prijken Duitse militairen voor het toenmalige postgebouw in de Tolhuisstraat in Lillo. Een halve eeuw later wordt uitgerekend in datzelfde gebouw het Poldermuseum ondergebracht, waar dit seizoen een tentoonstelling loopt over de Stabroekse kunstenaar Marten Melsen met werken uit die periode.
www.polderheemkring.be