“Je bezet wel drie of vier plaatsen”

Wij deden de test: met een ‘verboden’ tweewieler op de spitsuurtrein

De NMBS wil de combinatie fiets en trein aanmoedigen met onder meer vijftigduizend extra fietsenstallingen. Anderzijds is de vervoermaatschappij van plan om vanaf februari op haar treinen geen gewone fietsen meer toe te laten tijdens de spitsuren. Want die zouden het treinverkeer vertragen. Is dat zo? Dat testten we uit. “Het zou storen als je fiets hier tussen ons staat”, kreeg ik te horen toen ik in volle ochtendspits mijn stadsfiets op de trein tussen Antwerpen en Mechelen zette.

De trein die om 7.48u uit het Antwerpse Centraal Station rolt en via Mechelen richting Brussel spoort, kun je op zijn minst druk noemen. Je vindt er pendelaars in alle soorten terug, zowel werknemers als studenten. Dit is het soort lijn waarop je moet drummen voor een plaatsje.

Klapstoeltjes

Op de doorsnee trein is een bepaald rijtuig aangeduid als dé plek om met de fiets te betreden. Een symbool geeft aan welk dat is. Je kunt die rijtuigen ook herkennen aan de klapstoeltjes langs weerszijden. Het eerste probleem wordt meteen duidelijk: er is geen plaats. Bijna alle klapstoeltjes zijn bezet, ik kan mijn fiets er niet kwijt zonder de pendelaars in het rijtuig van hun stoel te verjagen. Nochtans heb ik 8 euro betaald voor de heen- en terugrit van mijn fiets naar Mechelen. Elementaire beleefdheid dwingt mij om me met mijn rijtuig voor de draaideur van het toilet te positioneren.

“Het zou inderdaad storend zijn als je tussen ons zou staan”, geeft Silke Verstappen (22) toe. Zij zit wel op een klapstoeltje. Ze is beginnend architecte en onderweg naar haar kantoor in Mechelen. “Misschien is het wel positief dat de NMBS fietsen bant in de spits.”

Ze zit in het fietsrijtuig met een plooifiets. Daar kan ze eigenlijk overal mee terecht in de trein. Ook wanneer de NMBS fietsen afschaft, zal zij met haar origamiexemplaar nog steeds mogen opstappen in de spits. “Zo’n fiets is erg praktisch om de afstand van het station naar het werk te overbruggen.”

De trein stopt in Berchem, waar nog een meute pendelaars zich in alle hoeken van de trein wurmt. Een studente op weg naar Leuven moet zich in alle mogelijke boch-

ten wringen om recht te blijven zonder het stuur van mijn fiets in haar ribben te krijgen. “Een beetje ambetant”, geeft ze toe. “Maar een verbod op fietsen zal niet meteen het probleem van de drukte op de treinen oplossen. Eigenlijk stelt het probleem van plaatsgebrek door fietsen zich niet vaak. Op deze lijn en op dit uur zie je er erg weinig.”

Waarschijnlijk omdat het simpelweg niet lukt. De studente doet het nochtans zelf wel vaker. “Met de scouts maken we af en toe fietstochten in Sint-Niklaas, dan nemen we ook eerst de trein.”

Een minder drukke lijn in het weekend is natuurlijk niet te vergelijken met die van Antwerpen naar Brussel tijdens de spits.

We stappen af in Mechelen. Dat is geen sinecure met een gevaarte met twee wielen in een omsingeling van pendelaars die willen opstappen. De trap naar het tunneltje onder de sporen is duidelijk niet gemaakt voor fietsers. Verbaasde ogen staren me aan. In het woelige station is op dit uur geen plaats voor mijn mobiliteitskeuze.

Op een ander perron staat Benja- min Delauré (20) klaar om met zijn step naar de hogeschool te bollen. Net als de vouwfiets is het een compacte mobiliteitsoplossing. “Die neem ik mee als ik de juiste trein mis en te laat ga zijn voor de les. Zowat één keer om de twee weken”, verklaart hij. “Ik ga er bijna even snel mee als met de fiets.”

“Ontspannen reizen”

Op de terugweg naar Antwerpen is de spits voorbij en neem ik een rustigere trein met meer tussenstops. Ik kan het fietscompartiment met de klapstoeltjes nu optimaal gebruiken, er is plaats genoeg. Toch botsen voorbijgangers tegen mijn stuur en gaat de fiets schuiven door de bewegingen van de trein. “Je neemt wel drie of vier plaatsen in beslag”, merkt Johan Helon (45) op. “Anderzijds: hier zitten vaak mensen die evengoed ergens anders kunnen gaan zitten. Dan zou er meer ruimte voor fietsers zijn.”

Johan heeft zelf een plooiexemplaar bij. “Sinds twee weken moet

ik van Leuven naar Duffel voor het werk. Na twee dagen heb ik de auto opgegeven, want de rit duurde langer dan een uur. De route is helemaal dichtgeslibd. Op de trein is het vooral ontspannen reizen.” Misschien moet de NMBS toch maar op élke manier die combinatie proberen te ondersteunen.

Johan Helon Treinreiziger “Je neemt drie of vier plaatsen in beslag. Maar vaak zitten mensen op de plaats voor fietsen.”

FOTO KIONI PAPADOPOULOS

FOTO'S KIONI PAPADOPOULOS Onze reporter wurmt zich in volle spits met zijn fiets op de trein.

Benjamin:“Met mijn step ben ik bijna evensnel op de hogeschool als met eenfiets.”Silke Verstappen:“Een plooifiets is erg praktisch.”Johan:“Ik heb de auto opgegeven en rijd met een plooifietsnaar het werk.”