Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Nederlandse drugbendes breiden sterk uit in België
Recordaantal cannabisplantages opgerold in provincie Antwerpen
Pieter Tops Hoogleraar Universiteit Tilburg
‘‘De Nederlandse landbouw heeft het bijzonder moeilijk. Dat maakt hen kwetsbaar voor criminelen die plots enorme sommen bieden om stallen of loodsen te huren.”
De Nederlandse drugmaffia wint steeds meer terrein in ons land. Niet alleen het aantal laboratoria voor synthetische drugs neemt toe, ook het aantal cannabisplantages groeit explosief. Dat blijkt uit onderzoek van de universiteiten van Gent, Leuven en Tilburg.
Illegale drugsmarkten in België en Nederland: Communicerende vaten?, zo heet het onderzoeksrapport dat in het begin van de zomer van 2018 werd opgeleverd. De resultaten worden komende week besproken op een symposium in Den Bosch, in aanwezigheid van Nederlandse en Belgische beleidsverantwoordelijken.
Criminologen van de universiteiten van Gent, Leuven en Tilburg onderzochten in welke mate er sprake is van ‘integratie’ van de illegale drugsmarkten. En die integratie is een feit, zo blijkt. “Voor criminele organisaties vormt de Belgisch-Nederlandse grens een opportuniteit”, zei de Gentse professor Charlotte Colman, promotor-coördinator van het onderzoek, in het Nederlandse radioprogramma Report Radio. “Criminelen beschouwen België en Nederland als één markt. Maar voor de diensten die de wet moeten handhaven, vormt de grens eerder een obstakel. De wetten en procedures zijn anders en politie en justitie werken er anders. Als men het probleem van de georganiseerde drugcriminaliteit wil aanpakken zullen beide landen méér moeten gaan samenwerken en nog meer informatie uitwisselen.”
Knowhow
Nederlandse criminelen domineren de drugsmarkten in België en Nederland. En de criminele netwerken breiden hun actieterrein fors uit in ons land, getuige het aantal cannabisplantages dat er wordt aangetroffen. Uit het onderzoek is gebleken dat het niet zozeer om een verschuiving van criminele activiteiten, maar eerder om een uitbreiding ervan gaat. “Bij de grote en professionele plantages zien we vaak dat er een link is naar Nederlandse organisaties. Zij beschikken over de financiële middelen en de knowhow”, aldus Colman.
Hoogleraar Pieter Tops van de universiteit van Tilburg doet al jaren onderzoek naar de ondermijnende invloed van drugcriminaliteit. Hij waarschuwt de lokale besturen voor de ontwrichtende invloed van het criminele geld. “De drugwereld beschikt over zoveel financiële middelen dat ze ook een grote aantrekkingskracht uitoefent op groepen buiten het klassieke criminele milieu. Het criminele geld sluipt als een gif in onze samenleving. Ik zal een voorbeeld geven. De landbouwsector in Nederland heeft het financieel bijzonder moeilijk en dat maakt hen heel kwetsbaar voor criminelen die landbouwers plots enorme sommen bieden om stallen of loodsen te mogen huren. Het criminele geld werkt zeer ontwrichtend. En eens de drugwereld zich in de samenleving heeft genesteld, kost het enorm veel tijd, energie en geld om ze weer weg te krijgen. Daarnaast brengt drugcriminaliteit geweld met zich mee. Spanningen in het milieu leiden tot afrekeningen en liquidaties. Ook dat zorgt voor heel wat onrust in de samenleving.”
Tops modereert volgende week het symposium over de geïntegreerde drugsmarkten. Hij kijkt ook met grote belangstelling naar het experiment in Antwerpen met het KALI-team, de taskforce van de lokale politie, de federale politie en de inspectiediensten om het drugwereldje in Antwerpen aan te pakken.
“Dat initiatief was erg noodzakelijk”, vindt Tops. “Politie en justitie zullen tot het uiterste moeten gaan om het probleem van de cocaïnesmokkel in Antwerpen terug te dringen, maar politie en justitie kunnen dat niet alleen. Ook de bestuurlijke overheid, de belastingdienst én op termijn ook het bedrijfsleven zal mee moeten helpen om dit probleem aan te pakken. Er is nood aan een integrale aanpak. Bij ons is het probleem met de handel om allerlei redenen stevig uit de hand gelopen en alle overheidsdiensten werken nu hard om het probleem terug te dringen. De ervaringen in Nederland kunnen voor Antwerpen een bron van inspiratie zijn. Of het probleem in Antwerpen ook al uit de hand is gelopen? Als je ziet hoeveel cocaïne er in Antwerpen wordt onderschept - dit jaar zou het opnieuw om 40.000 kg gaan - dan is dat zeker een probleem.”
Uit het onderzoek van de universiteiten van Gent, Leuven en Tilburg blijkt ook dat de Belgische criminele netwerken stilaan ‘volwassen’ worden. De Nederlandse bendes spelen nog een dominante rol, maar stilaan groeien ook Belgische criminelen uit tot kopstukken in het wereldje, onder meer in de cocaïnesmokkel.