Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Nu komt de moeilijke horde
EU-leiders keuren Brexit-akkoord goed, maar Brits parlement ligt dwars
Amper een halfuur hadden de Europese regeringsleiders nodig om de Brexit-tekst goed te keuren. En die deal is definitief: er is geen onderhandelingsmarge meer mogelijk, klinkt het. De Britse premier Theresa May moet de tekst nu voorbij het Britse Lagerhuis krijgen. Een zo goed als onmogelijke opdracht. “Daar bestaat op dit moment voor geen enkele vorm van Brexit een meerderheid”, zegt professor Europese Politiek Steven Van Hecke van de KU Leuven.
“Vandaag is een trieste dag”, zei Jean-Claude Juncker, de voorzitter van de Europese Commissie. Het zijn bewoordingen die ook de Duitse kanselier Angela Merkel en andere staatslui hanteren. De Europese regeringsleiders schaarden zich allemaal achter de tekst die de Brexit in goede banen moet leiden. Zo komt het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie weer een stapje dichterbij.
“Op zich weinig verrassend”, zegt professor Europese Politiek Steven Van Hecke. “Het enige land dat zich vooraf roerde, was Spanje. Dat had vragen over Gibraltar. Maar ze krijgen van geen enkel ander land bijval.”
De moeilijkste stap moet nu nog volgen. De Britse premier Theresa May moet het akkoord in de komende weken immers voorbij het Lagerhuis krijgen. En daar zitten de hardliners van haar eigen partij hun messen al te scherpen, zijn haar coalitiepartners hun steun aan May aan het herbekijken en is de oppositie op oorlogspad. Het zou een half mirakel zijn, mocht May de tekst vlot voorbij de parlementsleden krijgen. “Op dit moment bestaat voor geen enkele vorm van Brexit een meerderheid”, zegt Van Hecke. “En voor deze halfzachte Brexit loopt al zeker niemand warm.”
Open brief
Desondanks houdt May vast aan haar koers. Ze noemt de tekst die nu op tafel ligt de enige mogelijkheid en richt zich in een open brief tot alle Britten om haar standpunt kracht bij te zetten. “Op 29 maart verlaat het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie en starten we een nieuw hoofdstuk van onze natie. Dat moet het moment zijn dat we de labels leave en remain achter ons laten en dat we samenkomen als één volk. Om dat te doen, moeten we doorzetten met de Brexit door ons achter de deal te scharen.”
Ook uit Brussel krijgen de Britten dezelfde boodschap mee. “Dit is wat op tafel ligt, beter dan dit wordt het niet.”
Al is die boodschap volgens Van Hecke wel met een korrel zout te nemen. “Voor een groot deel is dat bluf. Als May de stemming in het parlement verliest, zal ze snel weer in Brussel staan. Europa zal wel nog wat kleine toegevingen willen doen.”
Motie van wantrouwen
Tot het zover is, moet May vechten voor haar politieke leven. Een motie van wantrouwen blijft haar als een zwaard van Damocles boven het hoofd hangen. En als er vervroegde verkiezingen komen, is de situatie nog erger. “Dat heeft May in 2017 zelf al eens geprobeerd. Toen wou ze haar positie verstevigen”, zegt Van Hecke. “Ze verloor haar meerderheid. Geen enkel parlementslid wil zijn eigen zitje nu nog riskeren.”