“Zorgen dat mijn leerling zelf een zaak kan opstarten”

Anja Meeusen (47) van PTZE Porcelain uit

Westmalle (Malle) doet iets wat maar weinigen in ons land echt onder de knie hebben: ze draait met de hand porseleinen voorwerpen. Onder andere sterrenchef Roger van Damme van Het Gebaar koopt zijn porseleinen serviezen bij haar aan. “Dat zo’n ambachtelijk gemaakt porseleinwerk heel zeldzaam is geworden, is een feit”, zegt Anja. “Vroeger waren er wel meer specialisten. Maar ze zijn zo goed als allemaal verdwenen. Ik ben de enige die er volgens mij nog echt zijn beroep van maakt in heel Vlaanderen.” “De laatste twee jaar is het pottendraaien wel heel populair aan het worden. Maar dat is vooral met steengoed, zoals we dat noemen. Bijna niemand waagt zich aan werken met porselein. En wie die dat wel doet, waagt zich er meestal maar af en toe aan. Zo kun je je nooit echt tot in detail bekwamen.” Porselein draaien blijkt best moeilijk. “Porselein is niet zo vergevingsgezind. Als je een randje naar buiten maakt en je wilt dat veranderen naar binnen, is dat onbegonnen werk. Porselein laat dat niet toe. Het moet meteen juist zijn. Porselein is ook van nature een beetje transparant. Om dat effect te bereiken, moet je wel heel dun draaien en dan is de kans ook groter dat er eens iets mis gaat.”

Ook het afbakken is moeilijker dan bij voorwerpen uit andere materialen. “Je moet ze afbakken op 1.300 graden. Je hebt dus een betere oven nodig en de chemische reacties in de oven bij die temperatuur zijn niet altijd helemaal te voorspellen.”

“Of handgedraaid porselein nog populair is anno 2018? Mensen kochten vroeger vaker een heel mooi porseleinen servies dat ze hun leven lang gebruikten. Tegenwoordig kopen mensen de massaproductie en wisselen ze om de paar jaar. Maar ik werk niet met mallen. Ik draai ze een voor een met de hand, op de traditionele methode. Je moet er dan wel iets voorzichtiger mee zijn, want de stukken zijn iets brozer. Maar ze ogen wel heel mooi op een tafel.”

“Het is goed dat ik die kennis kan doorgeven aan jonge mensen. Porselein draaien vereist volledige focus. Je moet je er echt volledig op toeleggen om het onder de knie te krijgen. Dat kun je niet met een stage van enkele maanden. Nu krijgen we wel die tijd. Met mijn leerlinge Ester Geerdens komt dat zeker goed. Ze heeft al eerder een stage bij mij gevolgd en ze is gebeten door het porselein. Ik ben zeker dat ze na die twee jaar opleiding bij mij klaar zal zijn om zelf een eigen zaak op te starten en aan de slag te gaan. En dat is de bedoeling: dat dit ambacht ook verder blijft bestaan nadat ik er misschien ooit mee ben gestopt. Al is dat nog lang niet de bedoeling”, lacht Anja, die haar zaak al twintig jaar runt.

FOTO MIA UYDENS