Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Tôc tôc tôc ... wat vindt u van mijn beleid?”
President Macron luistert twee maanden naar burgers tijdens reis door eigen land
In het kleine Grand-Bourgtheroulde, in de regio Normandië, is president Macron gisteren aan zijn Grand Débat National begonnen. Twee maanden zal hij het land doorkruisen om te luisteren naar lokale stemmen, om te weten te komen wat er volgens de Fransen moet veranderen. De belaagde president hoopt nu antwoorden te vinden op de furie van de gele hesjes in de vorm van een “nieuw sociaal contract”. Als bonus kan hij zijn imago misschien wat opkrikken.
De eer van de start van het Grand Débat was weggelegd voor zeshonderd burgemeesters uit Normandië. Zij mochten hun klachten en verlangens uiten terwijl de president zweeg en luisterde. Het thema gisteren was belastingen. En later zullen ze het ook nog hebben over staatsinrichting, ecologische transitie en democratie.
Om de debatten in goede banen te leiden, heeft Macron een aantal vragen naar voren geschoven die hij beantwoord wil zien. 35 waren het er, al stelde hij bij de inleiding dat “intelligente vragen” die hij “over het hoofd” had gezien, ook mochten.
Geen taboes, zo zweerde hij vooraf. Over de islam wordt gepraat. Over de mogelijkheid om “streefcijfers” voor migratie in te voeren ook, net als over volksraadplegingen, iets waarop de gele hesjes aandringen.
“Ik weet dat sommigen onder u ontevreden en zelfs boos zijn. Daarom moeten we ons samen buigen over onze toekomst”, stelde de president. De gele hesjes noemde hij een “kans” om het beleid in Frankrijk te stoelen op de vragen van de burgers. Tegelijkertijd hij wil niet afwijken van het programma waarmee hij verkozen werd. De omstreden afschaffing van de rijkentaks komt niet aan bod, de groene revolutie evenmin.
Organiseer-het-zelfpakket
De burgemeesters zijn de spil en het doorgeefluik van de operatie, maar ook de modale burger zelf wordt zo veel mogelijk betrokken. Ze kunnen online discussies organiseren, sportzalen afhuren om debatten te houden. Er bestaat zelfs een organiseerhet-zelfpakket waarmee iedereen zijn eigen vergadering op poten kan zetten.
De voorbije dagen konden de Fransen op hun gemeentehuis al klachtenschriften invullen. En de verzuchtingen die ze daarin neerpenden, bleken heel uiteenlopend, van de euro afschaffen tot alle wegen nationaal belasten. Zoals de eisen van gele hesjes.
Soms zijn de eisen ook tegenstrijdig. De ene groep wil bijvoorbeeld de belastingen verminderd zien. Terwijl de andere meer dienstverlening wil. Het enige wat hen echt verenigt, is dat ze wantrouwen hebben in het hele politieke systeem en alle politieke partijen, inclusief extreemlinks en extreemrechts.
Macron stelt daarom “een nieuw sociaal contract” met alle burgers voorop. De president zweert“de boosheid om te zullen zetten in oplossingen”, die “van onderaan” moeten komen omdat de “democratie te zeer gecentraliseerd is”.
Zonnekoning
De vraag is of de operatie iets zal opleveren waardoor de woekerende onvrede kan stoppen. Veel meer dan de grootste gemene deler van meningen en voorstellen lijkt als uitkomst niet mogelijk.
Voor Macron zelf is het Grand Débat ook een opportuniteit om zijn belabberde imago op te krikken. Hij wil duidelijk maken dat hij geen president is die zich opsluit in zijn kantoor in het Elysée. Want dat is net wat “de wereldvreemde zonnekoning” wel vaker werd verweten.