Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Alarmen gingen 18 keer af, toch sloegen bankrovers toe
Tunnelrovers BNP Paribas Fortisbank Belgiëlei stapten met buit weg terwijl politie wachtte op personeel van de bank
Uit het onderzoek naar de tunnelroof in de BNP Paribas Fortis-bank op de Belgiëlei in Antwerpen blijkt dat de alarmen van de kluizenzaal al een week afgingen. Drie avonden werden de sensoren zelfs gedeactiveerd.
Het is 13.19u op zondag 3 februari 2019 wanneer de alarmcentrale de melding krijgt dat een van de volumetrische alarmen van de kluizenzaal van het filiaal van BNP Paribas Fortis op de Belgiëlei in Antwerpen afgaat. De volumetrische alarmen zijn uitgerust met sensoren die reageren op bewegingen. Om 13.29u gaat een tweede alarm af, nog zes minuten later een derde en een vierde. Vanuit de alarmcentrale probeert men naar bewakingsfirma Securitas te bellen om duidelijk het bericht te geven dat verschillende alarmen afgingen. Het is zondag en het duurt even voordat de juiste persoon bij Securitas gevonden is. Gedurende vijfenhalve minuut wordt de alarmcentrale van dienst naar dienst doorverbonden. Uiteindelijk wordt om 13.43u - ruim twintig minuten na het eerste signaal dat er iemand in de kluizenzaal aanwezig is ook de politie gebeld. Op dat moment geven ook de seismische sensoren, die reageren op trillingen in de kofferzaal, een alarm. De eerste melding die bij de politie binnenkomt is er dan ook meteen een van een inbraak in een kluis via een tunnel.
Hoewel de eerste patrouille amper zeven minuten na de noodoproep het bankkantoor aan de Belgiëlei binnenstapt, zal het bijna een uur duren voor de kluizenzaal gecontroleerd kan worden. De inspecteurs geraken zonder de bewakingsagent niet verder dan de ruimte met geldautomaten, maar ook met de bewaker blijven ze voor een gesloten deur staan, die van de kofferzaal. Om die te openen moeten ze wachten op personeel van de bank. Om 14.43u komen die aan en valt het snelleresponsteam de kofferzaal binnen. Achteraan de ruimte, onder een verwarming tussen twee kluizenkasten, is een gat in de grond, ongeveer 25 op 45 centimeter groot. In de kluizenzaal blijken 27 lockers open te zijn gebroken.
Al een week lang alarm
In de nasleep van de tunnelroof rees de vraag hoe het kon dat de daders ongemerkt tunnels hadden kunnen graven onder het bankkantoor. Uit logbestanden van de alarmcentrale NIT Technologies, die Gazet van Antwerpen kon inkijken, blijkt dat dat helemaal niet ongemerkt verliep. In de week voor de ontdekking van de roof gingen de trillingsalarmen liefst achttien keer af (zie kader). Meerdere keren kwam een bewaker van Securitas vervolgens naar de bank, om er niets verdacht aan te treffen. De speurders denken dat de bende een mannetje op de uitkijk had staan. Op camerabeelden is verdachte Kachaber M. namelijk te zien op het kruispunt van de Belgiëlei en de Charlottalei, een plek waar hij zowel het bankkantoor als het pand in de Nerviërsstraat kon zien. Vermoedelijk waarschuwde die de mannen in de tunnel om te stoppen met graven op het moment dat de bewaker aankwam. Was die terug vertrokken, dan werden de graafwerken hervat. Drie keer ging het trillingsalarm nadien nog eens af en werden als reactie sensoren gedeactiveerd, omdat men vermoedde dat het alarm niet goed functioneerde. BNP Paribas Fortis wil niet ingaan op vragen over de aanpak van de alarmen en eventuele verscherpte veiligheidsmaatregelen. “Om veiligheidsredenen geven we geen details”, zegt woordvoerder Hans Mariën.
De vogels zijn gevlogen
Het gat in de grond van de kluizenzaal leidde de politie naar een tunnel die uitkomt in de riolering. Her en der in de riolering en tunnel is werkmateriaal achtergelaten, er ligt een geknutseld rolplankje en een sleepbrancard om puin af te voeren. Driehonderd meter verder leidt een nieuwe tunnel naar de kelderverdieping van het huis in de Nerviërsstraat 40. In de kamer aan de straatzijde vindt de politie zwaar besmeurde werkkledij, laarzen, zuurstofflessen, reiskoffers en rugzakken. Behalve wat bewoners van de appar
tementen boven de kelder is er niemand meer in het gebouw. Dankzij snel werk van de dienst DIA/Isra van de politiezone Antwerpen hebben de speurders van de federale gerechtelijke politie, een dag na de ontdekking van de kraak, al camerabeelden van zes verdachten in handen. De politiecamera’s tonen aan dat de zes tussen 13.50u - toen de politie de bank binnen ging - en 14.28u een voor een het huis verlaten hebben. Nog voor het gat in de grond van de kluizenzaal ontdekt was, waren de krakers al een eind uit de buurt. Zeker een van de mannen, een ‘orthodoxe Jood’ (zie kader), heeft een grote rolkoffer bij zich. Vermoedelijk vertrekt hij op dat moment met de buit. De man stapt twee straten verder, in de Mercatorstraat, in een zilverkleurige Citroën C3. Een huurauto die de daders ook gebruikten voor al hun voorbereidingen.
Zeven paar laarzen in de kelder en zes verdachten goed herkenbaar op beeld, en toch konden er slechts drie mannen gepakt worden. Niet toevallig de drie die na de feiten in Antwerpen bleven, omdat ze hier wonen. Vader Kachaber M. (46), een Georgiër, zijn
zoon Koba (28) en diens kameraad Giorgi K. (29) werden in de week na de feiten al opgepakt. Hun vingerafdrukken werden aangetroffen op materiaal in de tunnel en kelder. Koba M. werd zelfs gefilmd tijdens de aankoop van een zware Husqvarna K4000slijpmachine in een winkel in het Nederlandse Groningen, op kerstavond 2018, ruim een maand voor de kraak. Op de beelden is ook goed te zien dat Koba en Giorgi uit de Nerviërsstraat 40 kwamen toen de politie de bank binnenviel.
Twee miljoen euro
Twee andere verdachten konden geïdentificeerd worden, maar zijn spoorloos verdwenen. Het gaat om Georgiër David T. (37) en Israëli Yosef C. (41). David T. is de man die zich in Antwerpen uitgaf voor Marc Buchmann. Onder die valse naam sloot hij de contracten voor de huur van de kelder en de Citroën C3 af. Hij betaalde zo ook de huur van 450 euro voor de kelderruimte. Minstens twee mannen die het pand in de Nerviërsstraat verlieten na de roof, werden niet geïdentificeerd.
Het parket zal dinsdag aan de
raadkamer vragen om de vijf verdachten te verwijzen naar de correctionele rechtbank. De advocaten van de drie in België verblijvende verdachten gaan zich niet verzetten. “We zullen de zaak ten gronde behandelen”, luidt het bij mr. Tim Smet voor Giorgi K. en mr. Els Gauquie voor Kachaber M. K. bekende in de woning te zijn geweest en enkele spullen te hebben gekocht. Hij zegt echter niet te hebben geweten dat er een tunnel gegraven werd. “Mijn cliënt betwist iets met de feiten te maken te hebben”, zegt mr. Sahil Malik, die Koba M. bijstaat.
Over de exacte omvang van de buit is geen echte duidelijkheid. Twaalf huurders van een kluis deden een aangifte van wat bij hen gestolen was. Het gaat om een ongeveer honderdduizend euro cash geld en een heleboel goud, juwelen, diamanten, munten, luxehorloges en waardepapieren. Een bron dicht bij het onderzoek schat de totale waarde op om en bij de twee miljoen euro. “Iedereen werd vergoed”, zegt BNP Paribas Fortis.