Zo graag kerstbomen verbranden

Het is de tijd van de kerstboomverbrandingen en, jawel hoor, op Twitter is dat meteen goed voor een rondje bekvechten. Het thema raakt ruwweg dezelfde zenuw als Zwarte Piet, die andere aloude traditie die ineens anders moet. Zo wil iemand als Jean-Marie Dedecker, burgemeester van Middelkerke, er echt niet van weten: “Zolang er kerstbomen zijn, houden wij verbrandingen. Ik heb stilaan genoeg van het opgestoken groene vingertje: straks gaan ze nog zeggen wat mensen wel of niet meer mogen eten.”

In Middelkerke mogen dus nog kerstbomen verbrand worden. In Antwerpen mag het ook nog van het stadsbestuur. In veel gemeenten zijn ze ervan afgestapt, hier en daar wordt het nog georganiseerd, door de gemeente zelf of door een vereniging. De Vlaamse regering staat het nog toe omdat het maar één keer per jaar is, te vergelijken met vuurwerk. Houtverbranding is kwalijk voor milieu en klimaat. Het stoot fijn stof, dioxines en CO2 uit. Daarom zijn experts als de Gentse professor-ingenieur Michel De Paepe scherp gekant tegen houtkachels en open haarden. Hij noemt houtverbranding zelfs de grootste bron van fijn stof. “We moeten stoppen met de longen van onze planeet te verbrassen”, zei hij daarover.

Maar die ene keer per jaar dat er kerstbomen in de fik worden gestoken bij wijze van volksfeest zal op de grafieken over milieuvervuiling geen merkbare opstoot te zien zijn. De keuze is meer symbolisch. Het maakt misschien amper verschil, maar waarom zou je het nog doen als je weet dat het schadelijk is? Of je doet het net nog wel, omdat het toch zo’n mooie traditie is en het niet veel kwaad kan.

Typisch in de argumentering van Dedecker is de ergernis voor dat opgestoken vingertje en ‘wat gaan ze nog allemaal zeggen straks’? Het zijn ingewikkelde tijden en hou het maar eens bij, wat allemaal mag en wat niet en waarom nu weer. Onderliggend zijn er altijd die twee kampen, degenen die het progressief en milieubewust bekijken en de anderen die meer behoudsgezind zijn. Twee Amerikaanse politieke wetenschappers hebben die polarisatie eens proberen te vertalen in persoonlijkheidstypes. Het eerste type zal met een Toyota Prius rijden, het tweede met een pick-up. Het eerste type prefereert hippe koffiesmaken, het tweede donuts. De verschillen zitten diep in elk geval, zo diep dat sommigen kerstbomen willen en zullen blijven verbranden, met een koppigheid een betere zaak waardig. Is de droefenis dan zo groot in gemeenten waar het niet meer gebeurt of waar, zoals in Kapellen, een bescheidener Wintervuur is gehouden?