Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Groot, groter, grootst
Deze kolossale lieverdjes uit het verleden loopt u liever niet tegen het lijf
Drie van de grootste en meest roofzuchtige carnivoren ooit doolden 100 miljoen jaar geleden door het gebied dat nu de Sahara is. Maar onze planeet zag in haar bestaansgeschiedenis al heel wat gigantische beesten passeren. Een overzicht.
Amerikaanse onderzoekers hebben aan de hand van archeologische en fossiele vondsten de levensomstandigheden van zowat 100 miljoen jaar geleden in de Sahara in kaart gebracht. De huidige woestijn herbergde toen een vruchtbaar rivierensysteem, maar werd wel bevolkt door enkele van de grootste roofzuchtige dinosauriërs ooit. De vleesetende Carcharodontosaurus en Deltadromeus werden allebei acht meter lang. Maar ook enorme vliegende reptielen en immense krokodilachtigen maakten van de regio niet bepaald een vakantiebestemming. In avonturenfilms zoals Jurassic World duiken aan de lopende band angstaanjagende dino’s op, maar sommige zijn wel ontsproten aan de oververhitte fantasie van Hollywood-scenaristen. Wat zijn dan wél de grootste dieren die ooit onze aarde overheersten? Een huiveringwekkend overzichtje.
Onder de dino’s die over het land struinden, is Patagotitan mayorum zonder twijfel de reusachtigste. Deze ‘titanosaurus’, waarvan de eerste restanten pas in 2012 in Argentinië zijn gevonden, zou tot 40 meter lang geworden zijn en 70 ton zwaar hebben gewogen. Daarmee verwees de plantenetende joekel andere kanjers als Argentinosaurus en Puertasaurus – elk goed voor 60 ton – naar de lagere schavotjes. Maar omdat van dit lieverdje slechts delen van het skelet zijn gevonden en wetenschappers de rest er bij moeten bedenken, kan je alleen de Diplodocus met zekerheid de grootste noemen. Er zijn verschillende volledige skeletten van 25 meter aangetroffen.
Wandelende tanks met tanden
De genoemde titanosauri waren echter groenminnende beestjes die een verdwaalde tijdreiziger nog met rust zouden laten. Dat kan niet van volgende wandelende tanks met tanden worden gezegd. Onder de vleeseters is de Spinosaurus de grootste. De ferme knaap met zijn opvallende rugzeil werd tot 20 meter lang, woog 10 ton en leefde in het huidige Egypte. In Niger werd in 1997 dan weer de fossiele kaak van Sarcosuchus imperator aangetroffen. De knapperd mag dan geen echte voorvader van onze krokodillen zijn geweest, met zijn 12 meter en 8 ton verdient hij wel de bijnaam ‘SuperCroc’. Aan de waterkant kon je ook nog de twee meter lange, salamanderachtige
Metoposaurus aantreffen. In Colombia slingerde dan weer de 12 meter lange en 1 ton zware Titanoboa cerrejonensis, de grootste slang die ooit geleefd heeft.
Wie zich in zee waagde, kon maar beter geregeld zijn tenen natellen. De zeeschorpioen Jaekelopterus rhenaniae lijkt recht uit je grootste angstdromen ontsnapt. In 2008 werd in Duitsland een puntige klauw van 46 centimeter gevonden, wat deze schoonheid zowat 2,5 meter groot moet hebben gemaakt. Maar de meest roofzuchtige oceaanreus was zonder meer de beruchte Megalodon. De superhaai van bijna 20 meter lang – drie keer de Grote Witte Haai – was de grootste vis die ooit de wateren terroriseerde. Wie in de zomer al panikeert wanneer een wesp het idyllisch terrastafereel verstoort, leest beter niet verder. Meganeura was een soort vliegend insect dat aan libellen doet denken. Maar dan met een spanwijdte van 70 centimeter, groot genoeg om naast andere insecten ook hagedissen op het menu te hebben. Het beestje kwam onder meer in Frankrijk voor. En in Schotland doken restanten op van het geslacht Arthropleura, een duizendpoot die een halve meter breed en 2,3 meter lang werd.
Maar wat is nu het allergrootste dier dat ooit op aarde leefde? Het mag verrassen, maar die gigant leeft nog altijd: de blauwe vinvis. In lengte (30 meter – nog altijd even lang als een gebouw van tien verdiepingen) mag het grootste zoogdier ter wereld dan overtroffen worden door de eerder genoemde Patagotitan mayorum, in gewicht (150 ton) is het dier nog altijd ongeslagen.