Gazet van Antwerpen Stad en Rand
10.000 Antwerpse bedrijven dreigen te moeten sluiten
Studie Graydon: redding kan alleen met overheidssteun
10.091 bedrijven met een zetel in Antwerpen dreigen te moeten sluiten als gevolg van de coronacrisis en de lockdown. Dat is één op de zes bedrijven. Een sluiting afwenden kan alleen met extra overheidssteun. Daarnaast is het bij 32% van de bedrijven echt wel kantje boord. Bij de detailhandel en de horeca is er geen kaalslag in Antwerpen, maar beide sectoren betalen wel een zware prijs. De zwaarst getroffen sectoren zijn de transport, overslag en opslag. Dit blijkt uit de impactscore van bedrijfsdata-expert Graydon.
Van de 60.875 bedrijven met een zetel in Antwerpen-Stad riskeert een op de zes de economische gevolgen van de coronacrisis niet te overleven zonder bijkomende steun. Bij 32% is het kantje boord. De klappen vallen vooral in de sectoren transport, overslag en opslag, maar sommige sectoren halen ook een voordeel uit deze gezondheidscrisis.
Deze berekeningen komen van de bedrijfsdata-expert Graydon.
Op basis van alle beschikbare gegevens ontwikkelde Graydon een impactscore. Die geeft een beeld van de overlevingskansen van een bedrijf tijdens de coronacrisis. Het is onder meer op basis van deze score dat nationale en lokale overheden hun strategie bepalen rond ondersteunende maatregelen aan de bedrijfswereld.
In deze cijfers over de economische motor van Vlaanderen is al rekening gehouden met de al genomen steunmaatregelen. Zo blijkt dat van de 60.875 bedrijven er 10.091 deze crisis niet zullen overleven als ze geen extra overheidssteun krijgen. De nuance is wel dat een deel al in slechte papieren zat vóór het uitbreken van de coronacrisis. Bij 32% van de Antwerpse bedrijven is het alle hens aan dek, want voor hen zal het kantje boord zijn. Antwerpen zit daarmee in de middenmoot van de dertien centrumsteden. Als we naar Vlaanderen kijken, dan zitten vijf op de zes bedrijven in de gevarenzone en dat ondanks de steun van de overheid.
“Het klopt dat Antwerpen het op zich zeker niet slecht doet”, zegt Eric Van den Broele, senior manager bij Graydon. “Dat is onder meer te danken aan de sterke positie van de havenbedrijven. De zwaarste klappen vallen vooral in de sectoren transport, overslag en opslag. Die sectoren worden gekenmerkt door de kleine marges en weinige reserves. Ik maak mij zorgen voor de talrijke start-ups in Antwerpen. Kleine bedrijfjes met veel dynamiek en kennis. Zij dreigen overkop te gaan en te worden overgekocht door een buitenlands bedrijf. Het gevolg is dat de kennis dan uit onze stad en het land verdwijnt.”
Horeca en detailhandel
Hoewel het harde cijfers blijven, is er geen sprake van een kaakslag in de detailhandel en de horeca. Twee sectoren waar zeker in Ant
werpen voor wordt gevreesd. Van de meer dan negenhonderd horecazaken zit iets meer dan een vijfde in zeer slechte papieren. Zij dreigen het coronavirus niet te overleven. Ook hier de nuance dat de helft van deze zaken al voor de crisis kopje-onder dreigde te gaan, maar dat dit nu versneld zal gebeuren.
Antwerpen telt 953 bedrijven met een kantoor in de stad die actief zijn in de detailhandel. 161 zitten momenteel in zwaar vaarwater. Iets meer dan vijfhonderd zaken zullen de lockdown overleven. Het is volgens Van den Broele niet de kleine zelfstandige die de zwaarste prijs zal betalen. “Typisch aan kleine bedrijven met verstand is dat ze over de jaren een serieuze oorlogskas hebben aangelegd. Zij weten dat ze voorbereid moeten zijn op bijvoorbeeld een slecht seizoen of op werken in hun winkelstraat. Het zijn vooral de ketens waar het grootste gevaar zit. Ik verwacht dat er meer gaten gaan vallen in het winkelaanbod op de Meir, dan bijvoorbeeld in de Kammenstraat of Nationalestraat.”
Steunmaatregelen
Volgens Van den Broele moet de overheid bij het vastleggen van de steunmaatregelen vooral goed nadenken over de economische toekomst van land, de regio, de steden en gemeenten.
“Om paniek te voorkomen bij het uitbreken van het coronavirus en de lockdown werd het signaal gegeven dat iedereen steun kreeg. Dat is begrijpelijk, maar niet vol te houden. Het zou de samenleving voor generaties belasten. De overheid zal nu gerichter moeten handelen en zich de vraag stellen wat voor economie ze wil. Ga je bedrijven steunen die dankzij staatssteun immense bedragen uitbetalen aan hun aandeelhouders en nu op de eerste rij staan voor technische werkloosheid? Wat met bedrijven die ook zonder deze crisis failliet zouden gaan? Ga je die nu ook steunen?”
Een oefening die ook de stad Antwerpen zal moeten maken, want het effect van lokale steun aan de bedrijven is minimaal.
“Het budget van een lokaal bestuur is beperkt”, zegt Van den Broele. “Organiseer je dan een pensenkermis voor alle bedrijven of kies je verstandig en efficiënt? Er zijn enkele opportuniteiten. Een lokale overheid kan met een reglement sturen. Ze kan een bewuste keuze maken naar welke type winkels er wel steun gaat en naar welke niet. Je ziet trouwens nu al spookbedrijven die bij de overheid aankloppen voor een hinderpremie.”
Opportuniteiten
Ondanks de economische schok ziet Van den Broele opportuniteiten. Zo zijn er bedrijven die het goed doen. Niet verrassend zijn dat onder meer de koerierdiensten, die hun omzet met 10 tot 30% zien stijgen.
“De e-commerce is aan het boomen. Wat vooral positief is, is dat kleinhandelaars zich volop op de e-commerce hebben gesmeten. De lockdown zorgt voor een snellere lokale digitalisering. Lokale bedrijven vinden zo de weg naar hun klanten via korte bevoorradingslijnen. De consument geeft de lokale economie een boost. Dit is ecologischer, maakt ons minder afhankelijk van andere werelddelen en zet de deur open naar een meer circulaire economie. Zowel de nationale als de lokale overheid kan dit nu via een slim beleid verder sturen”, zegt Van den Broele
Eric Van den Broele
Senior manager Graydon
“Het is voor de overheid niet mogelijk om alle bedrijven te blijven steunen. Ze zal nu gerichter moeten handelen en zich de vraag stellen wat voor economie ze wil.”