Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Chrostin:
“Vroeger was alles veel strikter: er telde alleen wat tussen je benen zat”
Kaat De Kock
Auteur
“In de jaren tachtig trapte je gewoon op iemands tenen en als hij terug trapte was het aan. Mijn dochter is daar jaloers op, want hoe vraag je het nu aan? Dat is dus echt moeilijk.”
“Oh, is dat je dochter?”, zegt Christina De Witte enthousiast als ze de dochter van Kaat De Kock in beeld ziet komen. “Ze lijkt echt op het figuurtje dat ik getekend heb!” We zijn aan het videobellen, de meest verantwoorde manier van interviewen in deze coronatijden, en Chrostin ziet vanuit haar living in Mechelen Lelie op het scherm passeren. Het tienermeisje leverde niet alleen de inspiratie voor het boek, maar haalde voor haar moeder ook de fouten eruit. “Het is namelijk lang geleden dat ik 11 was”, zegt Kaat. “Soms had ik geschreven dat iets ‘keicool’ was en dan vond zij dat daar ‘vetgaaf’ moest staan. Ik vind het belangrijk dat het taalgebruik van die jongeren klopt. In de meeste boeken vloeken kinderen ook nooit. Dat is toch niet realistisch? Ik wilde de leefwereld van Charlie beschrijven zoals die echt is bij jongeren.”
Chrostin, jij tekent voor Flair, het tijdschrift waar Kaat eindredacteur is. Is dat de manier waarop jullie elkaar hebben leren kennen?
Chrostin: Eigenlijk niet. Ik werk van thuis uit. Ik weet alleen dat Kaat soms foutjes uit mijn cartoons haalt. (lacht)
Kaat: Het is de uitgeverij (Horizon, red.) die ons aan elkaar heeft voorgesteld. Ik zou voor het eerst een kinderboek schrijven en ze wilden daar graag illustraties bij. Toen ze vertelden dat ze aan Chrostin dachten, was ik meteen enthousiast. Dat maakt het voor de ouders ook leuk. Met heel weinig lijnen kan zij een hele wereld aan emoties oproepen. Je voelt direct aan wat ze bedoelt, dat vind ik zo knap. Er is bijvoorbeeld een scène waarin een vriendin de knuffel van Charlie bijna wurgt. Die illustratie zit zo juist met de gemene blik van dat meisje en de angst in de ogen van Charlie, ik heb vaak gedacht dat ze in mijn hoofd kon kijken.
Chrostin: Voor mij was het wennen om niet mezelf te tekenen, maar een ander figuurtje. Charlie lijkt verlegen, maar is dat niet altijd. Ze heeft een vriendinnengroepje en ook die meisjes moest ik op zo’n manier tekenen dat je ze meteen zou herkennen. Hakim, de jongen op wie Charlie verliefd is, heb ik trouwens gebaseerd op mijn vriend die ook Noord-Afrikaanse roots heeft.
Jouw eerste boek, de Ultimate survival guide to being a girl, kwam eerst uit in Amerika. Dat is wel heel stoer, zeker omdat de Amerikaanse acteur Ashton Kutcher fan is van je werk.
Chrostin: Eerst was er weinig interesse vanuit Vlaanderen om een boek te maken met mijn tekeningen. Vanuit Amerika kreeg ik ineens het verzoek om naar New York te komen om een boek uit te brengen, dat was natuurlijk geweldig. Ik was 19 jaar op dat moment en zelf nog een puber. Nu zou ik sommige dingen anders aanpakken.
Wat dan?
Chrostin: Ik had zelf nog maar één vriendje gehad. Ik wist er nog niet veel over. Maar ik zou willen dat ik zelf zo’n boek gehad had op die leeftijd.
Charlie, het hoofdpersonage uit jullie boek, is 11 en voor het eerst verliefd. Wat herinneren jullie je van je eerste verliefdheid?
Chrostin: Ik was een jaar of 14, 15.
Kaat: Echt?
Chrostin: Ja, maar dan bedoel ik geen puppyverliefdheid. Echt zo’n ik-kan-niet-ademen-verliefdheid. Ik ben zes jaar met die jongen samen geweest. Op dat vlak had ik wel lef, ik had ook weinig te verliezen. Ik had niet de looks, maar ik was populair omdat ik grappig was. Naast uiterlijk is humor heel belangrijk in de liefde.
Kaat: Ik was 13, maar dat was wel zo’n typische puppy love. In de jaren tachtig trapte je gewoon op iemands tenen en als hij terug trapte was het aan. Mijn dochter is daar jaloers op, want hoe vraag je het nu aan? Dat is dus echt moeilijk. Ik had mijn eerste vriendje toen ik 15 was, maar dat was een foute gast. Toen ik met hem op date was, stond hij om de hoek met een ander meisje te kussen. Mijn hart was gebroken, het heeft lang geduurd voordat ik daar overheen was.
De moeder van Charlie is schrijfster en gebruikt alles wat haar dochter haar vertelt voor haar boeken. Kaat, ik vermoed dat dat autobiografisch is.
Kaat: De moeder uit het verhaal is erger dan ik, die doet alsof ze een boodschappenbriefje opstelt om dan letterlijk op te schrijven wat Charlie zegt als ze haar hart uitstort. Maar de inspiratie voor dit boek komt wel grotendeels uit dingen die mijn dochter me verteld heeft of situaties die ze heeft meegemaakt. In mijn vorige boe“Oh,
ken heb ik veel uit mijn eigen leven gebruikt, dus het was heel bevrijdend dat het deze keer mijn leven niet was. Al is mijn dochter bang dat mensen denken dat zij dit allemaal heeft meegemaakt. Voor alle duidelijkheid: dat is dus niet zo.
Chrostin: Het was voor mij ook nieuw om me in een ander personage te verdiepen. Ik probeerde me echt in te leven hoe het was als de jongen op wie je een crush had voorbijkwam op het moment dat je mond net vol zat met eten. Zo gênant! Ik was een onhandige tiener, dus ik kon me goed verplaatsen in Charlie.
Wat willen jullie meisjes van 11 meegeven met dit verhaal?
Kaat: Dat je niet moet meedoen met de rest om erbij te horen. Als je jezelf bent, vinden mensen je leuk om wie je bent. Ik heb er ook bewust voor gekozen om Hakim en Yasmine als vrienden te nemen zonder expliciet te vermelden dat zij Marokkaanse roots hebben. Dat is gelukkig de normaalste zaak van de wereld voor kinderen en jongeren. Verder merk je ook dat pesters altijd een reden hebben om zich zo te gedragen. Kinderen zijn van nature niet slecht. Het is belangrijk dat ze over hun gevoelens praten, dat helpt enorm, maar op die leeftijd is dat moeilijk. Seks is ook echt een taboeonderwerp. Ik weet zelf nog goed dat ik kussen heel vies vond, met dat speeksel dat erbij kwam kijken. Walgelijk. Na die eerste kus heb ik toch een halfjaar gewacht voor ik het opnieuw deed. Ook omdat ik blijkbaar niet echt verliefd was op die jongen.
Op welke manier hebben jullie geleerd over seksualiteit en alles wat daarbij komt kijken?
Kaat: In mijn tijd had je de
Vlaamse Filmpjes die daar soms over gingen. Maar heel duidelijk was dat allemaal niet. Ik herinner me dat er eentje over een rare sigaret ging. Pas jaren later had ik door dat dat eigenlijk over drugs ging, heel absurd. Voor informatie over seksualiteit ben ik al snel op boeken voor volwassenen overgeschakeld, ik wilde gewoon weten hoe het zat.
Chrostin: Mijn oma is degene die mij over menstruatie, maandverband en tampons heeft geleerd. Alle informatie was heel feitelijk en dat voelde wel raar. Op een bepaald moment wist ik wel wat een condoom was, maar het gebruiken is toch iets anders. Uiteindelijk moet je het toch zelf ontdekken. Go with the flow, ga mee met wat je fijn vindt en zeg wat je niet wil. Al is dat natuurlijk moeilijker dan het lijkt. Dat is wat me vroeger het meeste stoorde aan die boeken voor tieners. Vanuit volwassen perspectief is alles altijd gemakkelijk. Bijvoorbeeld: vertellen dat je slechte punten hebt. Dan stond er in zo’n boek: wees eerlijk, vertel gewoon wat er gebeurd is. In het echte leven ging ik halfdood en dreigde mijn vader ermee dat ik de hele zomer binnen moest blijven als ik slechte
punten behaalde.”
Wat zou je met wat je nu weet als advies willen geven aan je 11-jarige ik?
Kaat: Niks, ik zou het toch niet hebben aangenomen. De weg die je aflegt, die moet je gewoon afleggen. Dat is natuurlijk wel gesproken vanuit het schone jeugdstandpunt, maar ik had dat nodig om te worden wie ik nu ben. Sorry voor alle clichés.
Chrostin: Ik voelde me als tiener totaal niet vrouwelijk. Ik was altijd een jongensachtig meisje en alles wat vrouwelijk was, vond ik niet oké. Nu zou ik tegen mezelf zeggen dat het een het ander niet uitsluit, je groeit in die vrouwelijkheid.
Kaat: Bij ons op school moesten de meisjes pannenlappen haken en de jongens mochten nestkastjes bouwen. Ik was daar zo kwaad om, ik wilde ook nestkastjes maken.
Chrostin: Vroeger was dat allemaal veel strikter: alleen wat er tussen je benen zat, was belangrijk. Er werd veel te veel gefocust op het verschil tussen jongens of meisjes. De survivalgids die ik maakte, is wat mij betreft net zo goed voor jongens en dit boek ook: jongens worden toch ook verliefd?
En toch wordt dat onderscheid nu ook nog gemaakt. Vroeger was lego voor jongens en meisjes, nu heb je speciale meisjeslego.
Chrostin: Ja, echt belachelijk. Die lego is bovendien veel lelijker, dat is puur een marketingtruc, ik houd daar niet van.
Kaat: Ik had voor mijn dochter ooit een microscoop besteld. Voor jongens, stond daarop. Ik heb meteen een kwaaie mail gestuurd, ik vond dat zó grof.
Gaan jullie dan ook eens een boek maken met een jongen als hoofdpersonage?
Kaat: Ik ben opgegroeid met een zus en ik heb zelf een dochter, ik durf dat gewoon niet. Ik ben bang dat ik te ver van hun leefwereld af sta.
Chrostin: Ik ben wel opgegroeid tussen mannen, ik woonde met mijn papa, mijn broers en mijn opa in hetzelfde huis. Mannen begrijpen is niet zo moeilijk, daar zit geen ingewikkeld systeem achter of zo. Ik ben blij dat jongens tegenwoordig ook zacht en lief mogen zijn. Maar de kans bestaat wel dat meisjes zich gemakkelijker met mijn personages identificeren. Dat geeft ook niet, het hoeft niet altijd over iedereen te gaan. Kaat: We zijn trouwens al bezig aan het vervolg op ons boek. Dat heet: Help, ik heb vakantie.
Nog zo’n drama voor een tiener.
Christina ‘Chrostin’ De Witte
Illustrator “Vanuit volwassen perspectief is alles altijd gemakkelijk. In boeken stond dat je altijd eerlijk moest zijn tegen je ouders. In het echte leven ging ik halfdood als ik moest vertellen dat ik slechte punten had.”