Gazet van Antwerpen Stad en Rand
België krijgt 5,5 miljard (voorlopig)
Europese Commissie stelt economisch herstelfonds voor
Na het Europees Parlement en vorige week het duo Merkel-Macron heeft de Europese Commissie gisteren haar herstelplan voor de coronacrisis ontvouwd. Als de 27 lidstaten instemmen, wil ze 750 miljard euro op de financiële markten lenen om 500 miljard weg te schenken. België zou 5,4 miljard euro ontvangen.
Nadat kanselier Merkel vorige week een historische bocht maakte door in te stemmen met een transferunie, toen ze met president Macron een herstelplan van 500 miljard euro voorstelde, giften aan lidstaten, was het gisteren aan voorzitter Ursula von der Leyen om het plan van de Europese Commissie te presenteren in het Europees Parlement.
De Commissieplannen zouden de komende jaren 1,85 biljoen euro (1.850 miljard) kosten, als de 27 lidstaten ze goedkeuren. De commissie wil daarvan 750 miljard euro gaan lenen op de financiële markten voor een herstelplan, bovenop een meerjarenbegroting (2021-2027) van 1.100 miljard euro. De lening zou tussen 2028 en 2058 afbetaald worden, deels met nieuwe eigen middelen zoals een belasting op grote (tech)bedrijven en een klimaattaks op emissiehandel en vervuilende (koolstof)import. De lidstaten moeten overigens wel een plan opmaken hoe ze het geld besteden, in overeenstemming met het ‘Europees semester’, de aanbevelingen (zoals hervormingen of bezuinigingen) die ze ieder half jaar van de Commissie krijgen.
Economische weerbaarheid
De 750 miljard euro van het herstelplan (500 miljard ‘subsidies’ en 250 miljard leningen aan lidstaten) zouden vooral naar de ontegensprekelijk zwaarst getroffen landen Italië en Spanje gaan, respectievelijk 173 en 140 miljard. De lidstaten moeten overigens wel een plan opmaken hoe ze het geld besteden, in overeenstemming met het ‘Europees semester’, de aanbevelingen (zoals hervormingen of bezuinigingen) die ze ieder half jaar van de Commissie krijgen.
De Italianen zouden 91 miljard als subsidies krijgen. Een schrille tegenstelling met ons land dat 5,4 miljard euro subsidies zou krijgen, terwijl het in verhouding tot het inwonertal na Spanje het hoogste aantal coronadoden telt (zoals de krant gisteren nog constateerde). Landen met minder doden in Midden-Europa krijgen meer geld. Het aantal overlijdens
El Pais speelt dan ook geen rol in de verdeling, wel de ‘economische weerbaarheid’ van de lidstaat. Nederland krijgt zo 6,7 miljard euro, per hoofd nog minder dan ons land.
“We zijn natuurlijk een klein land. De directe steun mag dan niet zo groot zijn, België vaart er wel bij als de hele Europese economie zich herstelt”, zegt Europarlementslid Hilde Vautmans (Renew Europe, open Vld). “Het Commissievoorstel was drie maanden geleden ondenkbaar. Het is goed dat er een Europese lening komt, over een tijdspanne van 30 jaar. De burgers zullen er de voordelen van voelen, maar niet voor moeten betalen, want de kosten zullen gedragen worden door onder andere nieuwe eigen middelen als een digitax of een CO2 border tax
(invoerheffing op het koolstofgehalte van producten, red.).”
Vautmans’ partijgenoot minister van Financiën Alexander De Croo looft het Commissieplan als “evenwicht tussen solidariteit en verantwoordelijkheid.” “Het is een Copernicaanse omwenteling door te erkennen dat de Commissie zelf geld kan ophalen op de markten.” De Croo hoopt dat er een eind komt aan de “steriele stellingenoorlog tussen Noord- en Zuid-Europese landen.” Vorig weekend kwamen Nederland, Oostenrijk, Zweden en Denemarken, de ‘zuinige vier’, nog met een (tegen)voorstel: geen subsidies maar leningen waar voorwaarden aan waren verbonden.
De Italiaanse premier Conte noemde het Commissievoorstel gisteren een “uitstekend signaal”. Het is wachten op de reactie van de ‘zuinigen’, op de eerste plaats de Nederlandse premier Rutte, die meer dan ooit onder druk staan nu ze hun machtigste bondgenoot Merkel verloren hebben. Voor de door de Commissie voorgestelde operatie is ook de goedkeuring van de nationale parlementen nodig, waaronder ook de Nederlandse Tweede Kamer die zich recent nog tegen coronabonds uitsprak. Het strijdperk verplaatst zich nu naar de Europese Raad. Voorzitter Charles Michel wil het voorstel op een top op 19 juni bespreken.
Alexander De Croo
Minister van Financiën (Open Vld) “Het is een Copernicaanse omwenteling door te erkennen dat de Commissie zelf geld kan ophalen op de markten.”