Gazet van Antwerpen Stad en Rand
En wat na de brief van de koning?
Dat koning Filip in een brief aan de Congolese president Félix Tshisekedi zijn spijt betuigd heeft voor het leed dat zijn betovergrootoom Leopold II heeft aangericht in de voormalige Belgische kolonie, wordt door sommigen een historisch feit genoemd. Of toch minstens een doorbraak in een geschiedenis die veel te lang onder de mat geveegd is. Anderen vinden het niet meer dan een doekje voor het bloeden. Voor hen zijn er minstens excuses nodig en als het even kan nog iets meer dan dat.
De spijtbetuiging van onze koning heeft alvast het voordeel dat het nu wel heel moeilijk wordt om te wachten tot de storm van verontwaardiging bij Congolese Belgen, en minstens evenveel andere landgenoten, is overgewaaid. Bukken en vervolgens overgaan tot de orde van de dag is vrijwel onmogelijk. Dat alleen al is winst in een land dat, zestig jaar nadat Congo onafhankelijk is geworden, nog steeds worstelt met zijn rol in een dubieuze geschiedenis. En wat nu? Dat is een vraag waarop de eerstvolgende maanden geen duidelijk antwoord zal komen. Niet voor niets heeft koning Filip zich, al dan niet bewust, beperkt tot een spijtbetuiging. Echte excuses kunnen ertoe leiden dat ons land vroeg of laat verplicht wordt tot een herstelbetaling voor de rol in het toenmalige koloniale Congo.
Dat is een rekening die België aan de rand van het bankroet zou brengen. Daar wordt niemand beter van en op geen enkel moment in de geschiedenis heeft een natie ooit haar volledige schuld aan een uitgebuite of door oorlog verwoeste staat terugbetaald. Ook Duitsland niet na de Tweede Wereldoorlog. Dat zal nu niet anders zijn. Wat dan wel? Het is aan de Congo-commissie die binnenkort in de schoot van het parlement start om met een breed gedragen en bevredigend plan voor beide landen en hun inwoners te komen. Een plan waarbij eventueel ook een gedeeltelijke herstelbetaling onder duidelijke voorwaarden bespreekbaar is.
En misschien wel vooral een plan dat ervoor zorgt dat de sinds decennia gefrustreerde relatie tussen beide landen en hun inwoners eindelijk genormaliseerd wordt. Dat is ook wat president Félix Tshisekedi in zijn reactie op de spijtbetuiging van koning Filip naar eigen zeggen wil. Het minste wat België kan doen is die uitnodiging ernstig nemen en accepteren. Na zestig jaar wordt het langzaam tijd. En niet alleen voor de Congolezen. Ook het fatsoen en de geloofwaardigheid van België staan op het spel.