Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Hallo, spreek ik met domme Merkel?
Trump is gevaar voor nationale veiligheid als hij met staatshoofden telefoneert, zeggen ex-raadgevers
Een nieuwe dag, een nieuwe tegenslag voor Donald Trump. Dinsdag onthulde Watergate-journalist Carl Bernstein dat de president door zijn raadgevers omschreven werd als iemand die aan waanideeën lijdt. Tegelijkertijd zond zijn geliefde nieuwszender Fox een exclusief rapport uit, waaruit moet blijken dat Trump de handdoek in de ring zou durven gooien als de peilingen zo slecht blijven.
Vier maanden interviews met bronnen die de voorbije drie jaar telefoongesprekken bijwoonden of de opnames beluisterden, gingen aan het dossier vooraf. Het resultaat is onthutsend. Dat vinden ook de bronnen van Bernstein. “Mochten de gesprekken uitlekken dan zou iedereen, ook de Republikeinen, alle vertrouwen in de president verliezen.”
Volgens de bronnen bestempelden zijn ondertussen ex-ministers en -raadgevers Tillerson, McMasters, Bolton en Mattis, de president als een gevaar voor de nationale veiligheid van zodra hij zijn telefoon opnam. Hij houdt zich nooit aan de briefings en lapt alle regels aan zijn laars. In de voorbije drie jaar is de toon en de manier waarop niet veranderd. “Hij blijft geloven dat hij door te charmeren, door te intimideren of te kwetsen, zijn wil kan opleggen. Meestal dan nog voor de eigen agenda en niet uit nationaal belang.”
De manier waarop hij vrouwen aanpakte, was
“bijna sadistisch”.
Merkel noemde hij “dom” en “in de zak van de Russen”. De voormalige Britse premier Theresa May schold hij uit voor “zwak en zonder ruggegraat” omdat ze niet het soort Brexit nastreefde die hij verkoos. May werd er hypernerveus en verward van, wat de bedoeling was. Merkel daarentegen bleef het ijskonijn dat ze is en repliceerde met een lawine aan feiten. De Duitse ambassade in de VS bevestigde aan CNN dat de telefoongesprekken “problematisch en bijzonder agressief waren”. Zo erg dat het aantal mensen dat toegang kreeg tot de gesprekken en opnames strikt werd beperkt om te vermijden dat ze uitlekten.
“Geseling van verwijten”
Ook tegen andere leiders zoals de Australische premier Scott Morrison en de Canadese premier Trudeau was hij “ronduit gemeen” en “intimiderend”. Vooral president Macron kreeg het zwaar te verduren als hij probeerde Trump te overtuigen van het belang van de klimaatakkoorden en de Irandeal. “Een geseling van verwijten volgde,” luidt het over de te lage bijdrage van de Navolanden, de handelsbalans en de veel te softe Europese migratieaanpak.
De toon die hij aansloeg tegen de trouwe bondgenoten van de VS stond in schril contrast met de manier waarop hij met autoritaire leiders als de Turkse president Erdogan en de vroegere vijand president Poetin omging. “Hij was het hardst tegen wie hij zacht moest zijn, en het zachtst tegen wie hij hard moest zijn,” klinkt het.
In vergelijking met Poetin, de politieke schaakgrootmeester, was Trump een beginnend amateur, zo klinkt het. “De winst die we door de Koude Oorlog hebben gemaakt, is weg,” zo concludeert een van de bronnen. “Rusland was een wegkwijnende macht. Trump heeft Poetin een levenslijn gegeven. Het leken wel twee jongens in een warmwaterbad.”
Hij praatte vooral over zijn glorieuze zelf, zijn rijkdom, zijn “ongeevenaarde” realisaties en zijn herverkiezing. Tegelijkertijd haalde hij zijn voorgangers Bush en Obama – “imbecielen en zwakkelingen” – onderuit. Voor hen gebruikte hij de slang-afkorting B.S., bullshit, ook tegen de Saudische kroonprins Bin Salman en de Noord-Koreaanse leider Kim Jung Un.
Dat de eigengereide omgang ook echt problemen oplevert, blijkt uit de nauwe relatie die hij met president Erdogan onderhoudt. Trump gaf het order dat zijn oproepen rechtstreeks doorgegeven moesten worden. Erdogan belde hem in bepaalde periodes meer dan twee keer per week, zelfs tijdens het golfen. Het was door dat telefoonoffensief dat Trump zonder overleg en compleet onverwacht aankondigde dat hij de Amerikaanse troepen uit Syrië zou terugtrekken. Waardoor Turkije de kans kreeg op te rukken tegen de Amerikaanse bondgenoot in de strijd tegen ISIS, de Koerden.