Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Leen Dendievel schrijft roman over euthanasie
Actrice Leen Dendievel schrijft debuutroman over euthanasie
Leen Dendievel (36) debuteert als romanschrijfster. Georges & Rita, over een koppel dat kiest voor euthanasie, is het resultaat van zes jaar noeste arbeid. “Mijn man mocht het als eerste lezen. Als die het niks had gevonden, had ik het in de vuilnisbak gekieperd”, vertelt de voormalige Thuis-actrice.
Georges en Rita zijn bijna een halve eeuw samen en beslissen om afscheid te nemen van het leven. Hun kinderen onthalen dit elk op een andere manier. Er wordt afscheid genomen. Geheimen komen aan de oppervlakte, andere gaan mee in het graf.
Een artikel in Humo was destijds de start van dit project. “Dat ging over Anna en François die euthanasie wilden”, zegt Dendievel. “Ik heb dat uitgescheurd omdat ik wist dat ik er ooit iets mee wou doen. Langzaamaan ontwikkelde er zich een verhaal in mijn hoofd. Elke keer als ik ergens een inspirerende quote las, sloeg ik die op in mijn smartphone. Een andere inspiratiebron was Atlantis, een nummer van Kommil Foo, waaraan ik de namen van mijn hoofdpersonages heb ontleend.”
Dendievel bracht eerder al de non-fictieboeken Hard en Asem uit. “Maar een roman schrijven is andere koek. Ik moest de do’s-and-don’ts van zo’n schrijfproces ontdekken. Hoe moet ik zo’n verhaal opbouwen? Waar moet ik een spanningsboog plaatsen, of is het zodanig literair dat suspense niet meer hoeft? Dat was een leerrijk proces. Nu ik dit heb afgemaakt, is er opnieuw de droom om ooit een film of serie te schrijven. We zien wel of dat ooit realiteit kan worden.”
Geen taboe
Euthanasie is meteen een stevig onderwerp voor een eerste roman. “Ja, of zo lijkt het toch. Omdat Georges en Rita zo licht omgaan met het einde van hun leven, is het niet zwaar. Je maakt het zelf zo zwaar als je wilt. De dood hoeft niet zwaar te zijn om erover te praten. Wel om ermee om te gaan. Mensen passen nog
altijd op als het over de dood gaat, maar het hoeft geen taboe te zijn. Wat ik ook heb geprobeerd is de hersenspinsels en vragen waarmee ik zit over de dood en waarop je nooit een antwoord zult krijgen, te vervatten in de personages. Vroeger dachten we dat we naar de hemel gingen waar Jezus op ons wachtte. Maar voor veel mensen is het zo simpel niet meer.”
Alles in het boek is fictief. “Ik maakte geen gelijkaardig euthanasieverhaal in mijn directe omgeving mee. Al zijn er kleine persoonlijke details die familie zal herkennen. De treurwilg uit het verhaal staat effectief bij mijn grootouders”, zegt Dendievel, die zelf ook al over haar levenseinde nadenkt. “Daarom heb ik het ook geschreven. Iedereen zou zelf moeten kunnen beslissen om het leven te beëindigen. Kijk naar Lutgart Simoens, die onlangs verkondigde dat ze vond dat haar leven voldaan is. Ik zou zelf niet elke dag zitten kunnen wachten tot hét moment er is dat ze mij komen halen. Euthanasie moet een mogelijkheid zijn.”
Omkeerboek
Het hartverscheurende verhaal van Georges en Rita vertelt Dendievel twee keer, want het is een omkeerboek. “De ene helft van het boek is vanuit het standpunt van Georges, de andere vanuit dat van Rita”, verduidelijkt de actrice. “Een bewuste keuze omdat perceptie belangrijk is. Iedereen heeft een mening over iets, maar ik wil graag ook een ander zijn mening over hetzelfde onderwerp horen. Want niks is zwartwit. Ergens in het boek staat er een goede raad van Georges aan zijn kleinzoon: geef mensen altijd een tweede kans. Je weet nooit of ze eerst een slechte dag hadden. Je kan als koppel vele jaren samen leven, maar dat wil niet zeggen dat je beiden je relatie en dagelijkse leven op dezelfde manier ervaart.”
Dendievel zegt trots te zijn dat ze op haar cv voortaan ook romanschrijfster kan vermelden. “Dat ik dit doe en kan, maakt me nog trotser dan op mijn acteerwerk. Omdat je daar de woorden uitspreekt van iemand anders. Ik geef een personage vorm, maar ook dat is gecreëerd door iemand anders.”
Verfilming?
Het boek zou zich prima lenen om verfilmd te worden. “Al ben ik niet de persoon die alle productiehuizen of zenders gaat aflopen om het idee te pitchen. Dat voelt te opdringerig aan. Maar het zou een grote eer zijn. Als actrice denk ik ook filmisch. Tijdens het schrijven had ik al perfect voor ogen welke acteur welke rol kan spelen. Zo zie ik Mathijs Scheepers als Kurt. Dat heb ik hem laten weten”, lacht ze.
De timing van de release had ideaal geweest voor de Boekenbeurs. “Ik vind dat men de plannen voor een volgende editie door de crisis zeer snel heeft losgelaten. Antwerp Expo is zodanig groot dat men mensen met tijdsloten kon binnen laten, en ook met andere maatregelen kon men een veilig evenement organiseren. Auteurs zouden achter plexiglas kunnen signeren. Het gebouw staat nu leeg, en dat is jammer. Er zijn wel kleine signeersessies, de data staan op mijn Instagram.”
Georges & Rita, uitgeverij Horizon,
224p, 22,99 euro
Leen Dendievel
Actrice, auteur
“Nu ik dit boek heb afgemaakt, is er opnieuw de droom om ooit een film of serie te schrijven. We zien wel of dat ooit realiteit kan worden.”