Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Wil je je mond wel eens houden man”
“Gênant” en “onwaardig”. Dat was het verdict over het eerste debat tussen Donald Trump (74) en Joe Biden (77). Een poll van tv-zender CNN wees uit dat 65% van de kijkers van mening was dat Biden het debat won, tegenover 27% die Trump vond triomferen. Maar dat de twee er een boksmatch mét slagen onder de gordel van hebben gemaakt, is duidelijk.
Twintig minuten was het debat bezig toen Joe Biden voor het eerst zijn cool verloor. Tijdens zijn uiteenzetting over het Hooggerechtshof werd hij telkens in de rede gevallen door de president. “Wil je je mond wel eens houden man”, flapte de presidentskandidaat eruit. Biden was tijdens de voorbereidende sessies nochtans gewaarschuwd dat hij zich niet mocht laten provoceren. Toch liet hij zich een paar keer meeslepen, waardoor hij in de platte stijl van Trump verviel. Enkel de eerste vijf minuten verliepen volgens het scenario: er werd door de moderator een vraag gesteld, waarna Trump en Biden elk twee minuten hun standpunten mochten geven. Maar toen de twee elkaar voor het eerst onderbraken, zat het spel op de wagen. Biden wilde duidelijk maken dat hij als welopgevoede (staats)man ook agressieve klanten van repliek kan dienen, zonder zich te laten gaan. Maar dat lukte niet altijd.
Het enige wat Trump wilde bereiken, was Biden desoriënteren. Zodat hij een verwarde indruk zou maken en ongeschikt voor het ambt zou overkomen.
Clown
“Het is moeilijk om een woord gezegd te krijgen met deze clown”, verloor Biden niet veel later weer zijn zelfbeheersing. Hij zou het woord nog een aantal keer herhalen.
De belangrijkste doelgroep die de kandidaten aan hun kant probeerden te krijgen, is die van de blanke vrouwen uit de betere wijken van de voorsteden. De huidige president meermaals een clown noemen in een officieel debat, vinden die kiezers respectloos. Hem toeroepen dat hij “de slechtste president is die de VS ooit heeft gehad”, kan evenmin op goedkeuring rekenen.
En dat had het campagneteam van Biden ook door. Via Twitter stuurde het even bij: “De slechtste president die wij al gehad hebben.” Dat maakt het persoonlijker en minder officieel.
Trump hakte niet alleen in op Biden, hij maakte ook ruzie met moderator Chris Wallace. Het anker van Fox News Sunday is zowat de enige aan boord van de zender die geen aanhanger is van Trump. Nochtans worden de moderatoren geselecteerd door zowel Democraten als Republikeinen.
Het debat verzandde helemaal in chaos, met de kandidaten die elkaar continu onderbraken. Wallace verloor snel de controle en ging zelfs mee ten onder. “Ik haat het om mijn stem te verheffen. Maar waarom zou ik verschillen van jullie”, riep hij. Tegen dit moddergevecht was hij niet opgewassen. Het nut van de twee komende debatten werd toen al hardop in vraag gesteld.
Proud Boys
Het absolute dieptepunt kwam er op de vraag of Trump het geweld van blanke extremisten wilde veroordelen. “Natuurlijk”, antwoordde de president. Zowel Wallace als Biden schoven de Proud Boys naar voren, een neofascistische groep die gewapend opduikt op plaatsen waar Black Lives Matter-betogingen worden gehouden. De groep promoot en gebruikt geweld.
Trump draaide wat rond de pot en sprak dan de groep toe: “Treed terug, sta klaar”. “Maar iemand zou iets moeten doen aan Antifa en links”, vervolgde hij. “Er is geen rechts probleem, er is een links probleem.” Een president die weigert geweld te veroordelen is een betreurenswaardig unicum. De reacties op sociale media waren zo fel dat het team van Trump ingreep. De uitspraak werd neergezet als een “terug in uw kot”-order. Maar toen hadden de Proud Boys zich de uitspraak al toegeëigend.