Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Luchthaven Deurne ziet ze eindelijk weer vliegen
Op de luchthaven van Deurne is het eens niet het leven zoals het is, maar het herleven zoals het is. Het aantal passagiers steeg vorig kwartaal weer tot 32.352 en terwijl bezoekers hiernaartoe komen om op vakantie te vertrekken, is het personeel in de wolken – soms zelfs letterlijk – omdat het eindelijk weer kan werken. “We zijn nog lang niet terug op het niveau van de zomer van 2019”, zegt luchthavencommandant Wim Verbist. “Toen zaten we soms aan drie à vier vluchten per dag. Nu zitten we aan één à twee per dag. Vooral Ibiza en Mallorca zijn in trek.”
TEKST: Kristin Matthyssen / BEELD: Jan Van der Perre
De internationale luchthaven van Antwerpen was nooit helemaal dicht tijdens de lockdowns. “We zijn altijd opengebleven, maar op minimale bezetting”, zegt luchthavencommandant Wim Verbist (58). “Het was hier wel doods. Het administratief personeel deed thuiswerk of was technisch werkloos. Er waren geen commerciële vluchten, alleen essentiële privévluchten.” Wat dat is, een essentiële privévlucht? Als iemand naar zijn privé-eiland wil of een topvoetballer hier naar de kinesist moet? “Als je kunt bewijzen dat je aanwezigheid voor je werk absoluut ergens vereist is”, antwoordt Verbist afgemeten.
Vandaag kan er opnieuw plots heel veel. Vertrekkers staan te popelen om op de vlucht naar Malaga te stappen. Wie kan het hen kwalijk nemen? Het is hier veel rustiger dan in het gewoel en het gewemel van Zaventem. John uit Aartselaar neemt voor het eerst zijn honden mee op het vliegtuig naar het vakantiehuis van zijn ouders. Labrador Guess en cockerspaniël Peppe reizen normaal met de auto naar ginder, maar nu vliegen ze in hun transportbench. Prisca Speeckaert (29) en Dirk Swinkels (36) uit Hoboken komen de ouders van Prisca oppikken die terugkeren van Mallorca. Zelf vertrekken ze zondag naar hetzelfde hotel. “Mijn moeder had het nodig om haar batterijen op te laden in de zon. Ze lag in januari met een coronabesmetting op intensieve zorg. Nu hadden mijn ouders hun twee vaccins gekregen en was het geen probleem om naar Spanje te reizen. We hadden elke dag contact via Skype”, zegt Prisca. “Ik zag mijn ouders zo heropleven de voorbije week. Het hotel is maar voor 20% afgehuurd. Ze waren met dertig man voor drie zwembaden, dus tien personen per zwembad!”
Voor Prisca is het de eerste keer dat ze met een rolstoel op reis gaat. Vier jaar geleden werd NMO vastgesteld oftewel neuromyelitis optica, een auto-immuunziekte waarbij ontstekingen ontstaan in het centrale zenuwstelsel. “Een vorm van MS, ongeneeslijk”, zegt Prisca. “Twee jaar geleden zijn Dirk en ik getrouwd. Die week Mallorca wordt onze uitgestelde huwelijksreis.”
Moeke en vake in Malaga
Aan de incheckbalie staan Rani Breugelmans (12) en Liv Mascolo (13) uit Herentals blij en nerveus te wachten met hun ouders op hun begeleider. De twee vriendinnen gaan voor het eerst
“Wat Europese vluchten betreft, zitten wij op dit moment al boven het volume van 2019.” Bernard Van Milders, voorzitter Flying Group
alleen vliegen, naar het appartement van de moeke en vake van Rani. Rani’s ouders reizen binnen twee weken achterna. Tweeënhalf uur vliegen naar Malaga, in hun eentje. Spannend, maar ze kijken er zo hard naar uit. “Eindelijk nog eens leuke vooruitzichten!” Tarik Traizi (35) en Siham El Mouhadolab (36) uit Antwerpen reizen van Malaga nog door naar Marbella. Niet om er te feesten, al heeft Siham wel al gelezen dat de discotheken opnieuw open zijn. Ze gaan ernaartoe om uit te rusten na enkele zware maanden. “We zijn nog niet zo lang verhuisd en hebben een dochtertje van anderhalf, die door de opa’s en oma’s opgevangen zal worden tijdens onze trip. Ze is dat al gewend, het is niet de eerste keer.” Tarik en Siham haalden een negatieve test, voor alle zekerheid. “Al hoorden we dat dit voor Spanje niet meer nodig is. Maar zo zijn we zeker gerust.” Ook voor de piloten is het spannend. Ruben Nieuwlandt (32) en Olivier Van de Briel (31) zijn opgewonden dat ze opnieuw drie à vier vluchten per week kunnen doen voor TUI. “De hele winter zaten we thuis”, zegt Ruben. “Ik heb me vooral op mijn gezin geconcentreerd en gestudeerd voor TUI. We moesten regelmatig oefenen in de flight simulator. Het is belangrijk als piloot om de finesse niet te verliezen als je technisch werkloos bent.”
Straks om 14.40u stijgen de twee ‘captains’ op naar Spanje, en om 21u landen ze alweer op Deurne. “Voor de coronacrisis gebeurde het dat we langer ter plaatse bleven. Nu tanken we en komen we meteen terug.”
Rudi Dhondt (61) uit Schoten is een luchthavenveteraan. Hij levert al jarenlang voor horecagroothandel Hanos uit Wommelgem de dranken en voeding voor de luchthavencafetaria. Na een jaar sluiting is die eindelijk weer open. “Wij werken met twintig chauffeurs. Ik was een van de gelukkigen die gedurende de hele crisis drie dagen per week mocht blijven werken. Bepaalde firma’s en hotels zijn altijd open gebleven. Maar de leveringen waren wel veel kleiner.” Rudi werkt al 42 jaar en heeft normaal nog drie jaar voor de boeg. “Maar als ik gezond blijf, wil ik gerust tot mijn zeventigste doorgaan.” Sommige personeelsleden van de luchthaven houden kostbare dingen over aan de crisis. Zoals de Antwerpse Latifa Dridi (37), die nu met haar gezin in Duffel woont. Zeven maanden geleden werd ze voor het eerst mama van een dochtertje, Yaquine. “Die naam betekent ‘zekerheid’”, legt Latifa uit. “Mijn partner en ik hebben heel lang geprobeerd om zwanger te geraken, maar het lukte niet. Ik ben iemand die nooit stil kan zitten. Overal zie ik werk liggen, ook thuis. Plots kregen we hier op de luchthaven te horen dat we thuis moesten blijven. Komt het door de gedwongen rust? Ineens raakte ik wél zwanger! Voor mij was die timing ideaal. Ik kon uitgebreid rusten en stressvrij mijn zwangerschap doormaken. Ik heb veel geslapen. Yaquine gaat sinds kort naar de crèche. Dat was wel wat moeilijk. Voor mij is heel die coronaperiode de slechtste en tegelijk de beste tijd van mijn leven geweest.” De luchthaven van Deurne heeft haar vaste schare van vliegtuigliefhebbers en -spotters, die er bijna dagelijks komen. Ze zijn te herkennen aan hun fototoestel en verrekijker. De meesten zijn lid van de Aviation Society Antwerp (ASA). Deze vzw heeft een eigen lokaal op de luchthaven waar de club op zaterdag samenkomt. Er zitten heel wat piloten en oud-piloten tussen. De leden hebben pasjes en toelating om er de bezoekende vliegtuigen te fotograferen en te publiceren.
Gilbert De Herdt (75) is al vliegtuigspotter sinds 1962. Hij woont op vijf minuutjes van de luchthaven en komt dagelijks met zijn fiets. Een DC-6, een DC-4, een DC-3: de lijst met toestellen die Gilbert in Deurne fotografeerde is heel lang. Maar het voorbije jaar kwamen daar niet veel bij. Gilbert is blij dat hij ze weer ziet vliegen. “De activiteit komt weer op gang.” Of hij in een zwart gat viel tijdens de coronacrisis? “Nee, want ik ben net zo goed in oldtimers en transport in het algemeen geïnteresseerd. Als hier straks iemand passeert met een mooie oude brommer, vraag ik of die even wil stoppen zodat ik een foto kan maken. Een oude brommer geeft me even veel voldoening als een speciaal vliegtuig”, vertelt de man, die zelf beroepshalve in de scheepvaart actief was. “Eigenlijk wou ik piloot worden, maar die studie was onbetaalbaar voor mijn ouders. Dit is een beetje compensatie.”
De Antwerpse luchtvaartmaatschappij Flying Group, die private vluchten organiseert, opende in oktober in volle pandemie vertrouwensvol een nieuw hoofdkantoor van 5 miljoen euro op de luchthaven. “Wat Europese vluchten betreft, zitten we op dit moment al boven het volume van 2019”, zegt voorzitter Bernard Van Milders. “Langeafstandsvluchten naar Azië of de Verenigde Staten zijn nog niet hernomen. In totaal hebben we 23% minder activiteit gehad in 2020. Dat valt inderdaad nog mee.”
Flying Group had tijdelijke ruimtes voor het personeel voorzien voor tijdens de verbouwingen. Maar omdat velen thuis zaten, was het kalm en kon de nieuwbouw in alle rust worden gezet. Elk nadeel heb zijn voordeel, om nog eens het Cruijffiaans te citeren.
Panamarenko
Van Milders is een kunstliefhebber. Dat zie je zelf in de vliegtuighangars van de vloot, waar een Wim Tellier hangt. Maar dat zie je zeker aan de Panamarenko’s binnen in de ontvangstruimte en zithoek. “Ik heb Panamarenko goed gekend. Hij vloog geregeld met ons. De Furkapas in Zwitserland was een van zijn favoriete bestemmingen. En met de helikopter hebben we hem wel eens naar Brakel gebracht, waar hij tijdens zijn laatste jaren met zijn vrouw woonde.”
Een luchthaven is een plek waar een paar mensen met zware verantwoordelijkheden rondlopen, want veiligheid is er van levensbelang. Hoe moeilijk het is om na een paar ‘chille’ maanden ineens weer die stress te ervaren? Inspecteur operations Wen Steenhouwer (46) moet toezien dat alle vliegtuigen behouden kunnen vertrekken en landen. In de luchthaven van Deurne werken ze met een vroege en een late inspecteur. Vandaag heeft Wen tot 23u de wacht. “Ook al waren er weinig vluchten, we zijn wel altijd op een minimumbezetting blijven doorwerken.”
Het takenpakket van een inspecteur operations is enorm breed, van de startbaan opmeten tot het verjagen van duiven en het controleren of er voorwerpen op de startbaan liggen. “Je zou ervan schrikken wat ik allemaal op het tarmac vind: van mobiele telefoons over tankdoppen tot thermosflessen. Zoals een chauffeur van een auto soms iets bovenop zijn dak legt en dan vertrekt, vergeet een piloot soms dat hij iets op zijn vleugel heeft gelegd. De ramp met de Concorde in Parijs werd veroorzaakt door een stuk metaal dat op de startbaan lag. Dat veroorzaakte een klapband, waarna een rondvliegend stuk rubber een brandstoftank in de vleugel lek sloeg. Die controles zijn dus van levensbelang.”
Nog een taak die op de schouders van de inspecteur operations rust, is het verjagen van vogels. “We wisselen af: dan eens gaskanonnen, dan eens knalpatronen of met de sirene over de startbaan rijden. Anders treedt er gewenning op en vliegen ze niet meer weg. Als het nat is, hebben we in Deurne vooral last van meeuwen. Op dit moment zitten er veel houtduiven. Duiven zijn veel dommere vogels dan kraaien of eksters. Ze vliegen zelfs naar de motor toe.” Steenhouwer moet ook in de gaten houden of er in de omgeving niet plots grote telescopische kranen zijn opgerezen. “Ik doe mijn job graag. Anderen naar Ibiza zien vertrekken terwijl wij weer in het werk vliegen, maakt mij niet afgunstig.”
“Je zou ervan schrikken wat ik allemaal op het tarmac vind: van mobiele telefoons over tankdoppen tot thermosflessen.” Wen Steenhouwer, inspecteur operations “We moesten regelmatig oefenen in de flight simulator. Het is belangrijk om de finesse niet te verliezen als je technisch werkloos bent.” Ruben Nieuwlandt, piloot