Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Superheld van vlees en bloed
Marvel eert haar superhelden? Zeg dat tegen Scarlett Johansson (36). Hoewel ze er al sinds het begin van de Avengers bijliep, kreeg zelfs een B-figuur als Ant-man twee (!) eigen films voor het haar beurt was. Enter Black Widow, tien jaar te laat. Met excuses van Marvel.
U zag nog geen enkele van de voorgaande 23 Marvel-films, of u leeft op de steppe in een grot? Snel even Black Widow introduceren dan. Een Russische spionne/ huurmoordenaar die overstapte naar superheldenbond The Avengers, waar ze zonder ook maar één superkracht haar mannetje staat tussen Captain America, de Hulk en Thor. Een van de oudste, maar minst erkende personages in de Marvel Cinematic Universe (MCU): Scarlett Johansson speelt de rol al sinds Iron Man 2 in 2010, maar moest telkens opdraven in andermans films. Zelfs nieuwkomer Captain Marvel (Brie Larson) stak Black Widow voorbij en schreef de eerste Marvel-prent met een vrouw in de hoofdrol achter haar naam.
Pas na het ensemble-epos Avengers: Endgame, waarin Black Widow nota bene – spoiler – het loodje legde, viel een frank bij de studiobazen en werd beslist dat hun ‘grande dame’ ook eens een eigen film verdiende. Gezien dat voortijdige overlijden leek een ‘origin story’ de logische keuze. Maar wie dat verwacht, is eraan voor de moeite. We zien Natasha Romanoff, zoals Black Widow bij de gemeente heet, op een drafje opgeleid worden tot killerspion. Tijdens de begingeneriek zet Smells Like Teen Spirit de toon: dit wordt een donkere, atypische Marvel-prent.
Familiereünie
Het verhaal zelf speelt zich af na de gebeurtenissen in Captain America: Civil war, maar het bredere MCU voelt veraf: de andere superhelden zijn nergens te bespeuren. Black Widow is alleen, ondergedoken voor het Amerikaanse leger, wanneer ze wordt aangevallen door een booswicht van haar oude werkgever: de Russische agent Taskmaster. Tussendoor vindt er ook een familiereünie plaats: na jaren zonder zelfs een kerstkaart schuift Black Widow weer aan tafel bij haar kleine zus (Florence Pugh), moeder (Rachel Weisz) en vader (Stranger Things-acteur David Harbour). De appel valt nooit ver van de boom: zus Yelena en mama Melina zijn eveneens Black Widows, papa Alexei is een verouderde, uitgezakte Sovjet-kloon van Captain America, genaamd Red Guardian. Tja, superhelden.
Trokken de vorige Mcu-films nog door de ruimte en langsheen parallelle universa, dan houdt Black Widow het op een welgekomen terugkeer naar de aarde. De film toont meer gelijkenissen met een Bond-film: internationale spionage, een overdaad aan explosies en achtervolgingen en barslechte Russische accenten. Voor een keer zien de gevechten er ook uit alsof ze écht pijn doen. Dat heb je, zonder bovennatuurlijke krachten of hoogtechnologische gadgets. De helden zijn van vlees en bloed. Of zoals Yelena het stelt: “Ik betwijfel of Thor een ibuprofen moet nemen na een gevecht.”
Achterwerken in spandex
Zorgt het ouderpaar voor de komische noot, dan vormt de band tussen zussen Natasha en Yelena het hart van Black Widow. Ook achter de camera, met regisseuse Cate Shortland en scenariste Jac Schaeffer (die ook bij de Marvelreeks Wandavision aan de schrijftafel zat), nemen vrouwen het voortouw.
En toch: opvallend veel shots zoomen in op vrouwelijke achterwerken in spandex. Ook de plot en personages vallen dun uit, met onder meer een eenzijdig misogyne spionnencoach. Zij ziet meisjes als “de enige grondstof waarvan de wereld te veel heeft”. Ook de feministische strijd wordt voorgesteld als weinig meer dan een steekspel tussen boze mannen en goede, gebrainwashte vrouwen. Qua actiescènes oogt het entertainend, maar in de kern blijft het oppervlakkig.
Passend sluitstuk
Goed dat Black Widow erin slaagt om, na jaren als dienstmeid bij de Avengers, de achtergrond van Natasha Romanoff in te kleuren. Maar vooral is dit de film van Natasha’s zus Yelena. Florence Pugh, die de spotlights al opzoog in Midsommar en Lady Macbeth, steelt de show als de extraverte tegenpool van haar zus. Niet toevallig wordt Pugh klaargestoomd als volgende Black Widow. Voor Scarlett Johansson en haar personage is het vooral een passend sluitstuk. Zoals Natasha Romanoff plaats ruimde nadat ze de weg had gebaand als eerste vrouwelijke superheld, offert Johannsen nu haar plek op voor een nieuwe, diverse brigade van vrouwen in het MCU.