Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Janssen onder vuur voor proeven met stroomstoten op beagles
Animal Rights pleit voor alternatieve onderzoeksmethodes met computermodellen
Dierenrechtenorganisatie Animal Rights houdt deze week een demonstratie bij Janssen Pharmaceutica in Beerse omdat het beagles gebruikt als testdieren. In een onderzoek naar epilepsie krijgen de honden stroomstoten om beroertes te veroorzaken. Volgens de dierenrechtenorganisatie kan het ook anders. De farmareus nuanceert en zegt dat het hard werkt aan alternatieven.
Het is lang niet de eerste keer dat Animal Rights het vuur aan de schenen legt van farmareus Janssen Pharmaceutica voor het gebruik van honden als testdieren. Volgens de dierenrechtenorganisatie zou Janssen in tien jaar tijd al 7.411 proeven op honden hebben gedaan. “Nergens in België worden zo veel dierproeven op honden gedaan dan in Beerse. Het gaat over een stijging van 60% in tien jaar”, zegt Jen Hochmuth van Animal Rights.
Hartritmestoornissen
Als Janssen Pharmaceutica een toxicologisch onderzoek doet, is het wettelijk verplicht proefdieren te gebruiken. Maar de testen die Animal Rights nu aanklaagt, kaderen daar niet in. “Janssen onderzoekt tijdens de proeven het verband tussen hartritmestoornissen en epilepsie en gebruikt daarvoor twaalf honden van het beagle-ras. Het is bij dat soort onJanssen derzoek niet wettelijk verplicht om proefdieren te gebruiken.”
De twaalf honden kregen bij de test elektroden in hun schedel ingeplant. De stroomstoten creëren hersenschade bij de hond en veroorzaken beroertes. “Een dag voor de operatie kregen zes van de twaalf honden ook een middel geïnjecteerd om hartritmestoornissen op te wekken. Op het einde van het experiment werden alle honden gedood met een overdosis kaliumchloride, dat het hart stillegt”, legt Hochmuth uit. “Er wordt dus epilepsie bij de honden opgewekt en dan worden ze afgemaakt.” Tijdens het experiment waren de honden onder narcose. “Maar Janssen is in een volgend stadium ook van plan om de stroomstoten toe te dienen bij honden die volledig bij bewustzijn zijn”, stelt Hochmuth. Beagles worden al decennialang gebruikt als proefdieren omdat ze niet te groot zijn en een hoge pijngrens hebben, waardoor ze zich amper verzetten. “En als het gaat om de bloedsomloop of het hart worden ze vaak als model van de mens gezien.”
Animal Rights stelt dat het helemaal niet nodig is om de hond als model te gebruiken bij zulke experimenten. “Er bestaan ondertussen computermodellen die menselijke reacties kunnen coderen. De universiteit van Oxford is al bezig met een computermodel dat voorspelt of bepaalde medicijnen schadelijk kunnen zijn voor het hart. Het is bewezen dat dat systeem betere voorspellingen toont dan de proeven op honden. blijft vasthouden aan de dierenproeven, allicht omdat ze het gewend zijn. Terwijl ze eigenlijk koplopers zouden kunnen zijn op technologisch vlak.”
Woensdag houdt Animal Rights een stille demonstratie bij Janssen in Beerse. “Als statement nemen we ook vijftig hondenmanden mee die we voor de ingang zullen leggen. Elke hond, of het nu een proef- of huisdier is, heeft een warme mand nodig en geen kil labo. Deze afschuwelijke dierproeven moeten per direct worden stopgezet.” Animal Rights is overigens bereid alle honden op te vangen.
“Maar 1% van tests op honden”
Janssen Pharmaceutica weerlegt de cijfers van Animal Rights over de proeven op honden. “Ze houden geen rekening met de sinds 2014 gewijzigde regels rond proefdierstatistieken”, zegt woordvoerder Tim De Kegel. “De realiteit is dat het aantal dierproeven met honden bij Janssen in 2020 12% lager ligt dan in 2010. Een onafhankelijke ethische commissie kijkt toe op alle dierproeven en zal pas toelating geven voor het uitvoeren van een dierproef als wordt aangetoond dat er geen alternatief is.”
Op de inhoud van lopende studies van De Kegel niet ingaan. “Maar ik kan zeggen dat de meeste proeven worden uitgevoerd op ratten en muizen. Slechts in 1% gaat het om honden. En slechts in 0,2% van alle testen op honden is er sprake van ernstig ongemak, zoals aanhoudende pijn.”
“Bij Janssen hopen we dat er in de toekomst geen dierproeven meer nodig zijn voor de ontwikkeling van een geneesmiddel of vaccin. Jammer genoeg staat de wetenschap vandaag nog niet zo ver dat dierproeven volledig kunnen uitgesloten worden. Maar we werken er hard aan om het aantal dierproeven zo veel mogelijk te vervangen door alternatieven zoals computermodellen”, benadrukt de woordvoerder.
Tim De Kegel
Janssen Pharmaceutica
“Jammer genoeg staat de wetenschap vandaag nog niet zo ver dat dierproeven volledig kunnen uitgesloten worden.”