Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Goede doelen haalden in 2020 recordbedrag op uit erfenissen
Katrien Schryvers
Vlaams Parlementslid
“Het zijn vooral de grotere goede doelen die profiteren van schenkingen.”
Het aantal testamenten waarin een goed doel is opgenomen bereikte in 2020 een hoogtepunt. Vorig jaar werden 935 aangiften gedaan voor nalatenschappen aan een goed doel, in 2019 waren dat er nog 901. Maar nu de zogenaamde duo-legaten sinds 1 juli zijn afgeschaft, is het maar de vraag of die stijgende lijn zich zal voortzetten.
1 juli van dit jaar was het fiscaal voordelig om een deel van een erfenis te schenken aan een goed doel in de vorm van een duolegaat. Daarbij laat de erflater een deel van de bezittingen na aan een goed doel en een ander deel aan andere erfgenamen. De erfbelasting voor die andere erfgenamen werd dan betaald door het goede doel.
Dat systeem van duo-legaten heeft er mee voor gezorgd dat de schenkingen van erfenissen aan goede doelen de laatste jaren in stijgende lijn gingen. In 2017 werden in 733 nalatenschappen goede doelen opgenomen, vorig jaar waren dat er 901. Dat blijkt uit cijfers die Vlaams Parlementslid Katrien Schryvers (CD&V) heeft opgevraagd bij Vlaams minister van Financiën Matthias Diependaele (N-VA).
Ook bij Kom op tegen Kanker zien ze een toename in de schenking van het aantal legaten. “Wanneer een persoon overlijdt en ons in het testament heeft opgenomen, krijgen wij een melding van de notaris”, zegt Liliane Gepts, verantwoordelijk voor schenkingen en legaten bij Kom op tegen Kanker. “Het duurt soms een jaar voor wij die melding krijgen, dan moeten wij nog onderzoeken of we het aanvaarden of niet. We kunnen dus niet zeggen dat alle aanvaardingen van vorig jaar ook van personen zijn die vorig jaar zijn overleden. Maar we zien dus wel een toename in het aantal aanvaardingen.”
Nultarief
Het systeem van duo-legaten is sinds 1 juli wel afgeschaft, waardoor het nu koffiedik kijken is of het aantal legaten voor goede doelen in stijgende lijn zal blijven gaan. In de plaats is er nu een nultarief voor goede doelen. Zij betalen dus niet langer een erfbelasTot ting op geschonken nalatenschappen. Er werd ook een ‘vriendenerfenis’ in het leven geroepen. Een erfenis schenken aan iemand die niet automatisch is opgenomen in een testament wordt daardoor fiscaal voordeliger: op de eerste 15.000 euro nalatenschap moet die persoon maar 3% in plaats van 25% erfbelasting betalen.
“Wij waren voorstander van het afschaffen van de duo-legaten en zullen nu moeten afwachten wat het nieuwe systeem voor ons betekent”, zegt Liliane Gepts. “Personen
die eerder een goed doel lieten opnemen in hun testament om fiscale redenen zullen dat nu niet meer doen, maar we merken wel dat veel mensen een nalatenschap doen uit engagement of omdat ze een relatie hebben met een bepaald goed doel. Bij ons bijvoorbeeld omdat ze een naaste zijn verloren aan kanker.”
Dat goede doelen zelf geen erfbelasting meer moeten betalen is uiteraard goed nieuws. “Al houden veel mensen geen rekening met de kost van een erfenis. Wij staan wel nog altijd in voor kosten zoals notariskosten of kosten voor het ereloon van een makelaar bij het verkopen van een onroerend goed. We moeten dus altijd eerst onderzoeken of het voor ons wel voordelig is om zo’n schenking te aanvaarden”, stelt Gepts.
Advertenties plaatsen
“Bij de besprekingen voor de afschaffing van het duo-legaat is er wel vermeld dat vooral de grotere goede doelen profiteren van schenkingen”, horen we op het kabinet van Vlaams Parlementslid Katrien Schryvers (CD&V). “Zij zouden vaker middelen hebben om personen in te huren voor fondsenwerving of advertenties te plaatsen. De kleinere hebben minder bekendheid en hebben die middelen vaak niet.”
Dat beaamt Liliane Gepts. “Kom op tegen Kanker kan beroep doen op veel vrijwilligers die zich onbezoldigd engageren voor dit goede doel. Door de grote hoeveelheid legaten hebben wij een team van vijf dossierbeheerders uitgebouwd dat de dossiers behandelt en dat ook informatie verstrekt over testamenten en schenkingen aan geïnteresseerden. Ik kan me voorstellen dat dat voor kleinere goede doelen niet zo evident is.”