Is dat hier Kopenhagen of de Luchtbal?

Gentenaar Bert Staes riskeert zijn leven op de Turnhoutsebaan, maar is stiekem ook een beetje jaloers

Antwerpen: is dat niet auto’s, files en Oosterweel? Gentenaars zetten ’t Stad graag weg als een autohel, die fietsers aan hun lot overlaat. Maar de Sinjoren hebben een verrassend degelijke fietsstad uitgebouwd, mét Velokes. Toch hebben fietsers er een serieuze handicap.

Bon, dat wordt hier geen makkelijke wedstrijd. Ik ben nog niet goed aangekomen in Antwerpen, of mijn collega van de Sacha Van Wiele staat al 1-0 voor. Een Gentenaar die afstapt in Berchemstation en een deelfiets van Vélo maar uit het rek heeft te nemen, kan enkel jaloers zijn. Wij hebben dat niet.

En lap, daar is de 2-0 al. Berchem-station heeft een fraaie, grote fietsenstalling met een fietspad er dwars doorheen. Daarmee vergeleken is de permanente werf van Gent-Sint-Pieters een hopeloos doolhof. Om nog maar te zwijgen over Gent-Dampoort. Oké, Antwerpen: goed gespeeld.

Lichtjes van mijn fietsmelk trek

Gazet ken we onze tocht op gang. Ik ga dat spel hier toch niet verliezen? Via het Ringfietspad en het Singelpad loodsen kwaliteitsvolle en veilige fietspaden ons tot aan een lange rode loper die Borgerhout induikt. Zoveel fietskwaliteit! Ben ik in Kopenhagen of aan de Luchtbal? Hier kan Gent een puntje aan zuigen.

Het is alleszins niet meer het Antwerpen waar ik vijftien jaar geleden als jonge snaak mijn leven riskeerde op de fiets. “Er is inderdaad veel verbeterd: vroeger moest ik me als fietser tussen twee rijen auto’s wringen. Nu liggen er overal fietspaden”, bevestigt Sacha. Antwerpen leent zich er ook gewoon toe: de lanen en boulevards zijn breed, er is plaats.

Turnhoutsebaan

Daar raken we ook meteen een teer punt. Antwerpen kiest ervoor fietsers én automobilisten te soigneren, het fameuze ‘en-en-beleid’. Bij de Sinjoren mag je kiezen of je met de auto komt of met de fiets. In Gent heeft men liefst dat je de fiets neemt, als je kan. Antwerpen verleidt fietsers, Gent verplicht mensen te fietsen.

De twee gezichten van fietsstad Antwerpen tonen zich als we de Turnhoutsebaan opdraaien. Hier is het plots veel minder veilig. En daar wordt ook weinig aan gedaan. Fietsers moeten maar omrijden, via een lange fietsstraat die met bochtjes, hoekjes en paaltjes door de woonwijken kronkelt.

Neen, dan zijn de keuzes van de Stroppen toch wat helderder. Bij ons is het voetgangers eerst, dan de fiets en daarna de auto, als er nog plaats is. Gent komt terug opzetten: 2-1.

Onze tocht bereikt de Scheldekaaien. Voor fietsers lijkt het er een jungle: het fietspad is te smal en te druk en er zijn plannen voor een grote nieuwe ondergrondse parking. De boodschap is duidelijk: we zijn weer in autoland. En dat op een steenworp van de Grote Markt? Owngoal van Antwerpen: 2-2.

Fietsers vergeten

En wat te denken van het geklungel aan de Parkbrug, dat Sacha me met enige schaamte liet zien. Omdat fietsers ‘vergeten’ waren bij de aanleg van een nieuwe brug van Park Spoor Noord naar het Eilandje, vond men er niet beter op een ‘fietstransportband’ aan te leggen, langs een steile trap. Het lijkt een grap, maar hij ligt er echt. Werkt voor geen meter, natuurlijk. Had de bedenker daarvan gedronken of zo?

Tijd om de balans op te maken. Verleiden of verplichten: wat werkt het best? Antwerpen wint het op brute kwaliteit. De mooie, grote fietsassen zijn topkwaliteit, de brede fietspaden langs de Leien zijn veilig en het Vélo-systeem degradeert Gent tot een fietsstadje. Antwerpen mag trots zijn.

Maar het en-en-beleid is een handicap. De fietser is geen koning bij de Sinjoren en dat voel je. Wat sta je veel stil als fietser in Antwerpen! Rood licht na rood licht, en maar wachten. Fietsers krijgen in Antwerpen ook niet de kortste weg, maar moeten zich vaak aanpassen. Dat doet Gent toch beter.

Antwerpen en Gent zijn twee moderne fietssteden met een aanvaardbare fietskwaliteit, gelijkaardige recepten en veel investeringen. Maar ze hebben allebei nog veel werk om het Vlaamse fietswalhalla te worden.

Gent wint op punten met zijn heldere keuzes. Antwerpen staat een stuk verder, maar maakt te veel compromissen. Ik roep een gelijkspel uit. Nieuwe match over vijf jaar!