Iederéén zal het voelen

Europa stelt ambitieus klimaatpakket voor dat producent én consument raakt

De groene golf komt er nu echt aan en gaat iedereen in Europa raken. De Europese Commissie presenteerde gisteren een megapakket aan wetsvoorstellen die Europa op het spoor richting een klimaatneutrale toekomst zetten. De plannen zijn ambitieus, ingrijpend en dus nu al voer voor discussie.

WAT IS DE BEDOELING VAN HET PLAN?

De Europese lidstaten beseffen dat de tijd dringt om klimaatverandering een halt toe te roepen. Tegen 2030 wil de EU de uitstoot van broeikasgassen met minstens 55% verminderen in vergelijking met 1990. Nog eens twintig jaar later, tegen 2050, moet Europa klimaatneutraal zijn.

Om de eerste horde te nemen, kondigde de Europese Commissie woensdag

Fit for 55 aan. Dat klinkt als de naam van een nieuwe yogastudio, maar is in feite een enorm klimaatpakket met ingrijpende voorstellen die iedereen zullen raken.

NU AL DISCUSSIE

Het voorstel van de Commissie telt liefst dertien wetsvoorstellen (een record) en een bossenstrategie. De verregaande voorstellen gaan voornamelijk over transport, huisvesting, energie en landgebruik. Stuk voor stuk hebben ze impact op alle lidstaten, sectoren en burgers.

Een fors deel van de plannen staat nu al ter discussie. Duitsland koestert zijn autofabrieken, Polen is bezorgd om zijn kolenmijnen.

Het klimaatpakket moet nog groen licht krijgen van de lidstaten en van het Europees Parlement. Dat zal wellicht niet voor 2023 gebeuren. De Commissie maakt zich sterk dat voor elk geschrapt voorstel een nieuw in de plaats moet komen om de doelstellingen binnen bereik te houden.

SCHONE BRANDSTOFFEN

In een notendop: consumenten zullen de komende jaren moeten overschakelen naar elektrische auto’s en woningen moeten van het gas af. De Commissie wil een emissiehandelssysteem (ETS) opzetten voor transport en huisvesting. Dat betekent dat de prijzen van diesel, benzine, aardgas en stookolie gekoppeld worden aan hun CO2uitstoot. Zo wil de Commissie producenten én de consument, die de meerkosten doorgerekend zal krijgen, richting schone brandstoffen duwen.

Ook vliegtickets zullen duurder worden. Er komt een minimumbelasting op kerosine, de brandstof van vliegtuigen, en de Commissie wil de gratis CO2-rechten voor de luchtvaart-, staal- en cementindustrie geleidelijk aan afschaffen.

ALLEEN NOG ELEKTRISCH RIJDEN

De emissierechten voor nieuwe auto’s worden aangescherpt. Die moeten 55% minder CO2 uitstoten in 2030 en in 2035 helemaal schoon zijn. Dat betekent de facto het einde van auto’s met klassieke verbrandingsmotor. Om de burger aan te moedigen elektrisch te gaan rijden, komt er Europees geld voor vier miljoen laadpalen.

VREES VOOR ‘GELE HESJES’

De betogingen van de gele hesjes in 2018 en 2019 liggen nog vers in het geheugen. Europa is beducht dat de voorstellen het protest weer zullen aanwakkeren. Om energiearmoede – burgers die hun energie en vervoer niet meer kunnen betalen – te voorkomen, komt er een Sociaal Klimaatfonds met 10 miljard euro per jaar. Het fonds wordt gevuld met de opbrengst van de CO2-uitstootrechten die brandstofproducenten als Shell moeten kopen. Daarnaast is er al een EU-herstelfonds dat zal worden ingezet voor de renovatie van huizen, zodat de energierekening daalt.