Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Mensen staan in rijen om wapens aan te kopen”
Antwerpse Anastacia verblijft in Kiev en voelt de spanning toenemen
De 28-jarige Anastacia Galouchka heeft als expert Internationaal Recht en Buitenlandse Zaken drie jaar voor een Oekraïense organisatie gewerkt. Omdat ze nog wat zaken moest afhandelen, verblijft ze momenteel in Kiev. “De situatie is superstresserend, maar de mensen blijven vastberaden en koppig verderdoen. Dat de Oekraïeners hun land zullen verdedigen, staat buiten kijf. Op straat zie je de mensen in rijen aanschuiven om wapens aan te kopen.”
De Antwerps-Oekraïense Anastacia Galouchka is als expert Internationaal Recht en Buitenlandse Zaken geassocieerd bij een onafhankelijke Oekraïense denktank die samenwerkt met diplomaten en internationale partners zoals de VN. “Ik heb drie jaar voor het International Center for Policy Studies (ICPS) in Kiev gewerkt”, vertelt ze aan de telefoon. “In januari ben ik naar San Marino in Italië verhuisd. Vandaaruit zet ik mijn werk voor het ICPS parttime verder. Ik ben nu in Kiev om nog een aantal meetings live te volgen.”
Op 5 februari vliegt Anastacia terug naar Italië. “Als alles normaal verloopt tenminste. Ik ben in ieder geval echt niet van plan om eerder te vertrekken. Over het algemeen ben ik, ondanks de verwarrende en stresserende situatie, redelijk kalm. Maar er zijn momenten dat ik mijn hart voel breken. Ik voel heel veel liefde voor Oekraïne en voor mijn vrienden die hier hun leven proberen op te bouwen. Jongens van mijn leeftijd die mogelijk zullen opgeroepen worden door het leger. Allemaal mensen met veel hoop, dromen, ambities en plannen die nu op de helling staan. En natuurlijk krijg ik ook voortdurend berichtjes en telefoontjes van ongeruste familie en vrienden die willen checken of alles in orde is.”
“Spanning in de lucht”
“Voorlopig is alles nog in orde, maar de spanning hangt in de lucht. Op straat doen mensen alsof er niets aan de hand is. Praten over de mogelijke invasie van Poetin is taboe. Ook mijn vrienden willen er niet over praten. Terwijl de meesten toch een plan B achter de hand houden: als Kiev valt, dan pakken ze hun spullen om naar het Westen of elders te vertrekken. Tegelijk staat iedereen klaar om zijn land te verdedigen. De wapenverkoop is de jongste dagen geboomd. Je ziet mensen in rijen aanschuiven om jachtgeweren en handwapens aan te kopen.”
Anastacia vraagt zich af wat precies de katalysator is geweest van de escalerende situatie. “Er zijn vroeger ook al Russische troepen aan de grens met Oekraïne samengebracht. Volgens mij had Poetin niet verwacht dat de Navo en de VS nu zo heftig zouden reageren en hun troepen zo snel in gereedheid zouden brengen. Toen eind november bekendraakte dat Rusland mogelijk Oekraïne wilde aanvallen, heeft Poetin daar niet op gereageerd. Vanuit het Kremlin was er wel de reactie dat er een vermoeden is dat het Oekraïense leger in het oosten de Russen zou provoceren, om vervolgens te verkondigen dat Rusland Oekraïne heeft aangevallen. In ieder geval hebben zowel de Navo als de VS toen gemeld niet te zullen tussenkomen. Wat deed hun toon dan zo veranderen?”
Olie op het vuur
Of het effectief tot een invasie komt, kan niemand voorspellen. Ook Anastacia niet. “Het is alleen al infrastructureel niet evident voor Rusland om zo maar een oorlog te beginnen. 100.000 manschappen aan de grens lijkt veel, maar dat is niet voldoende om Oekraïne aan te vallen, de hoofdstad Kiev over te nemen, en ook nog eens vast te houden. Dat kan nooit lukken. Als er sprake zou zijn van 450.000 manschappen wellicht wel.”
Dat de VS en het Verenigd Koninkrijk besloten hebben een deel van hun diplomatieke personeel en hun familieleden terug te halen, is onrustwekkend, zegt Anastacia nog. “Dat heeft de Oekraïeners in hun hart geraakt en het gooit alleen maar olie op het vuur. Het is nu afwachten wat er zal gebeuren. Ofwel provoceren de Russen en vallen ze de economisch zeer belangrijke havenstad Mariupol aan ofwel ebben de spanningen vanzelf weg. Dat laatste hangt af van het succes van de diplomatieke gesprekken.”