Ngo’s dagen Vlaamse overheid, OVAM en Lantis voor de rechter

PFOS-vervuiling in Zwijndrecht

Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace, BioForum en Velt dagvaarden de Vlaamse overheid, de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) en Lantis (de bouwheer van de Oosterweel) in het dossier van de PFOS-vervuiling rond de 3M-site in Zwijndrecht.

“Hoewel de drie partijen zeker sinds 2017 op de hoogte waren van de PFOS-vervuiling en de potentiële gevolgen voor milieu en volksgezondheid, verzuimden ze de bevolking te waarschuwen. Daarmee heeft de overheid de informatieplicht, de zorgplicht en de rechten van de mens geschonden”, stellen de organisaties in een gezamenlijk persbericht.

Kansen gemist

De onderzoekscommissie PFASPFOS in het Vlaams Parlement heeft maandag haar laatste hoorzitting gehouden. Voor conclusies is het nog te vroeg. Maar iets waar iedereen het over eens lijkt, is dat er in het verleden, zeker in 2017, kansen gemist zijn om vroeger in te grijpen.

Volgens een coalitie van milieuorganisaties, ecologische tuiniers en bioboeren zijn de Vlaamse overheid, OVAM en Lantis toen in de fout gegaan. Ze verwijzen daarvoor naar de rapporten van toxicoloog Jan Tytgat. Zo belandde een alarmerend rapport van Tytgat in oktober 2017 op de bureaus van Lantis, OVAM en verschillende kabinetten, maar er is toen niet ingegrepen. Nochtans werd in dat rapport voorgesteld om geen eieren meer te eten, geen kinderen meer in de zandbak te laten spelen en op te letten met putwater. “Jaren gingen verloren: de gezondheid van de burger werd nodeloos langer in gevaar gebracht en de eerste spades gingen de grond in”, klinkt het.

Volgens de organisaties hadden de burgers in 2017 op de hoogte moeten gebracht worden. Door dat niet te doen, is de overheid volgens hen in de fout gegaan in een aantal kerntaken: het informeren en beschermen van haar burgers en het beschermen van het leefmilieu. “Door informatie achter te houden over de nefaste gevolgen van de PFOS-vervuiling, bracht ze de natuur en de gezondheid van de omwonenden schade toe”, klinkt het.

Doofpot

Vorige week benadrukten minister Ben Weyts en gewezen minister Joke Schauvliege dat er in 2017 van een doofpotoperatie hoegenaamd geen sprake was.

Joeri Thijs

Greenpeace

“De keuze om de PFOS-vervuiling in de doofpot te houden, moet worden rechtgezet.”

Toch neemt Greenpeace net die stevige beschuldiging in de mond. “De keuze om de PFOS-vervuiling in de doofpot te houden, moet worden rechtgezet. Maar even belangrijk: onze overheden moeten extra checks en balances inbouwen om dit soort bedrog van burgers in de toekomst te vermijden”, zegt Joeri Thijs van Greenpeace.

De organisaties vragen in hun dagvaarding 1 euro morele schadevergoeding. Ze willen naar eigen zeggen “de overheid aanzetten tot een actieve informatieplicht”. “Rapporten, publicaties, lopende initiatieven en onderzoeken zouden allemaal op een proactieve manier moeten verspreid worden naar de burger”, besluiten ze.