Gazet van Antwerpen Stad en Rand
De hoogste eer van de paus, maar nu weigert hij toch
Luc Van Looy past voor kardinaalschap na harde kritiek op laksheid in misbruikdossiers
Luc Van Looy (80) wordt dan toch geen kardinaal. De Gentse oudbisschop - afkomstig uit Kasterlee - past voor de eer, de paus stemt toe. Op het komende kardinaalschap van Van Looy kwam harde kritiek. Hij zou te laks hebben opgetreden tegen priesters die misbruik pleegden. “Hij liet maar gebeuren”, zegt Rik Devillé.
Toen paus Franciscus een kleine drie weken geleden aankondigde dat hij Luc Van Looy tot kardinaal zou maken, kwam dat voor de Vlaming als een volslagen verrassing. De paus consulteert in zulke gevallen niet op voorhand. Eerder deze week vertrok vanuit Scherpenheuvel – waar Van Looy nu woont – via de ambassadeur van het Vaticaan in ons land, een reactie richting Rome. Of de voormalige Gentse bisschop de toestemming kreeg om zijn kardinaalscreatie te weigeren. Gisteren kwam het antwoord van
Franciscus. Hij stemt toe, Luc Van Looy wordt geen kardinaal. Dat maakte de Belgische bisschoppen
conferentie gisteravond bekend.
Op het komende kardinaalschap van Van Looy was harde kritiek gekomen. Met name de Werkgroep Mensenrechten in de Kerk rond priester-op-rust Rik Devillé, die zich inzet voor de slachtoffers van misbruik binnen de Kerk, meent dat Van Looy tussen 2004 en 2019, toen hij bisschop was in Gent, nauwelijks optrad tegen misbruik plegende priesters. “Monseigneur Van Looy heeft die kritiek ernstig genomen”, zegt Geert De Kerpel, woordvoerder van de bisschoppenconferentie. “Dat heeft een proces van reflectie in gang gezet, en hij heeft besloten dispensatie te vragen. Om misbruikslachtoffers niet nog meer te kwetsen.”
Lifetime achievement award
Rik Devillé meent dat Van Looy die slachtoffers al te zeer heeft gekwetst. “In bepaalde misbruikdossiers ijveren wij al meer dan tien jaar om gerechtigheid te doen geschieden. Maar Van Looy reageerde niet op vragen van slachtoffers, hij maakte misbruikdossiers niet over aan Rome en hij liet bewezen daders in functie binnen de Kerk.” Het gaat onder andere over het dossier van priester Omer V., die in de jaren 80 als missionaris werkte in het toenmalige Zaïre, waar hij verschillende jongens misbruikte. Daarom werd hij in 1987 terug naar België gestuurd. Van Looy zou de man later niet verhinderd hebben naar Rwanda te reizen, waar hij een vzw had om weeskinderen op te vangen. “Maar er zijn nog verschillende andere dossiers”, zegt Devillé. Dus schreef hij Rome aan, en de Belgische bisschoppen, in protest tegen de kardinaalscreatie van Luc Van Looy.
Die besliste zelf niet te reageren op de situatie. Al valt in zijn omgeving te horen dat het hem wel erg raakt. De kardinalen zijn, na de paus, de hoogsten in rang in de katholieke Kerk. Van Looy is vorig jaar 80 geworden, hij had dus in een toekomstig conclaaf niet mee mogen stemmen over wie de volgende paus zou worden. Maar zijn benoeming kon wel gezien worden als een uiterst hoge eer. “Noem het een lifetime achievement award”, zegt professor kerkelijk recht Rik Torfs (KU Leuven). “Een teken van grote waardering. Het gebeurt quasi nooit dat een bisschop emeritus kardinaal gemaakt wordt. Dat Van Looy die eer toch te beurt kon vallen, was te danken aan zijn ruime bekendheid in Romeinse kringen.” Torfs kan niet inschatten of de kritiek gegrond is, zegt hij. “Maar de Kerk kan zich nog weinig manoeuvreerruimte veroorloven als het gaat over seksueel misbruik. In dat licht is het wellicht beter om af te zien van zo’n kardinaalscreatie.”