Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Op 4 februari moeten en zullen we in Elefsina aankomen”
Landschip van onderweg van Hongarije naar Griekenland.
1.500 km hebben ze intussen afgelegd, de mannen en vrouwen van het Antwerpse kunstenaarscollectief Time Circus. Te voet, of toch grotendeels, met in hun kielzog het 3,5 ton zware Landschip. Sinds hun vertrek in Antwerpen begin mei zijn er vijf maanden gepasseerd, zonnige en warme maanden. Nu staat de winter voor de deur en ook nog vier maanden stappen richting Griekenland. Op 4 februari wordt het Landschip in het Griekse kuststadje Elefsina verwacht voor de openingsceremonie van Elefsina - Culturele Hoofdstad van Europa 2022. “De tocht is zwaar, heel zwaar, maar ook zo fantastisch om te zien hoe zo vele mensen ons onderweg spontaan willen helpen”, zegt Bram Soli van Time Circus. “Door het Landschip mee te duwen, of door pistolets, confituur of palinka te schenken, ons uit te nodigen voor een barbecue of ons enkele dagen bij hen te laten overnachten. Hoe verder we geraken, hoe meer connecties met de locals.”
Twee weken geleden is het Landschip, dat op 8 mei aan het Kattendijkdok in Antwerpen vertrok, in Hongarije aangekomen. Voortgetrokken en geduwd door een ploeg van het kunstenaarscollectief Time Circus. Over vier maanden moet de gigantische stootkar - 9,5 meter lang en 3.500 kg zwaar - aankomen in het Griekse Elefsina, na een tocht van 3.000 km. Na aankomst op 4 februari zal Time Circus er zes maanden mee helpen bouwen aan een grote houten ark die dienst zal doen als cultureel centrum. Time Circus zal er ook mee initiatieven nemen rond de werking en de programmatie van de
Free Eternal Youth.
Cultural Space of
De idee om met een Landschip te voet naar Griekenland te stappen,
ontstond ergens nadat Time Circus als in bibliotheek Permeke een Romeinse villa had gebouwd, geïnspireerd op de jungle van Calais. Later verhuisde deze Villa Romana met veel mankracht naar het Sint-Jansplein, deze keer in opdracht van de Zomer van Antwerpen. Bram Soli van Time Circus zag de energie en de speciale dynamiek die daarbij ontstond en het pittige plan om op culturele pelgrimstocht naar Griekenland te trekken, was geboren.
Houten ark
artist in residence
“In 1999 zijn we al eens door Europa getrokken, maar dan met vrachtwagens en caravans”, vertelt Bram Soli vanuit de Hongaarse stad Veszprém. “En tussen 2017 en 2019 zijn we met een wisselende ploeg van 75 mensen twee winters in het Griekse Elefsina aan het werk geweest. In opdracht van productiehuis Hotel Hungaria hebben we er toen op de terreinen van een oude olieraffinaderij met recupmateriaal een grote speeltuin gebouwd. De
is in 38 afleveringen te zien geweest in het Ketnet-programma Nu staat Heldenland, de grootste speeltuin van België, in Tienen. Tijdens die periode in Elefsina ontstond de idee om voor het stadje, waar geen theater, geen tentoonstellingsruimte, bioscoop, feestzaal of jeugdhuis is, een polyvalente ruimte te bouwen in de vorm van een grote houten ark. We merkten dat er bij de plaatselijke bevolking weinig animo was voor Elefsina als culturele hoofdstad van Europa. Met de bouw van de ark, samen met lokale mensen, hopen we daarin verandering te brengen.”
2021 zou het culturele jaar voor Elefsina worden, maar door de coronacrisis werd dit uitgesteld tot 2023. Ook het Hongaarse Veszprém en het Roemeense Timisoara zijn in 2023 culturele hoofdstad van Europa. Daarom loopt de route van het Landschip ook langs deze twee steden. “In Veszprém hebben we vorige week delegaties uit Elefsina en Timisoara ontmoet en samen kunnen bespreken wat onze verdere making-of
Helden. plannen zijn”, zegt Griet Wils, die samen met Bram Soli, Sig Beunen en Sebastiaan Boumans deel uitmaakt van de vaste ploeg van het Landschip. “Intussen is de helft van onze ploeg terug naar huis vertrokken en deels vervangen door nieuwe mensen. Maar we zijn altijd nog op zoek naar mensen die een eindje willen meelopen.”
Knieblessures
Intussen is er 1.500 km afgelegd, het Landschip zit dus halfweg. “Het was de bedoeling om alles te voet af te leggen, maar omdat we door gedoe met vergunningen twee maanden later zijn vertrokken, hebben we het Landschip tussen Duitsland en Oostenrijk op een dieplader achter een vrachtwagen gehangen”, zegt Bram Soli. “Voor de rest hebben we bijna alles te voet afgelegd.”
“Zo hebben we bijvoorbeeld om op tijd in Veszprém te geraken negen dagen aan een stuk gewandeld, met een ploeg van twaalf mensen. Hiervan trekken er zes of zeven het Landschip vooruit, achteraan en opzij lopen twee stuurmannen, in de buik nog eens twee duwers en dan is er nog een escorte voor en achter het Landschip dat instaat voor de veiligheid en de communicatie met de mensen die we passeren. Die negen dagen waren moordend. Je moet rustdagen inlassen, anders ga je te veel in je reserves met knieblessures tot gevolg. Dit was uitzonderlijk. Normaal gaat alles heel traag, wat ons de kans geeft mensen te ontmoeten en te vragen een handje toe te steken. Zeker op hellingen kunnen we niet zonder extra mankracht.”
Puppies
Vanuit Antwerpen stapte het Landschip via Mol richting Limburg. Ergens op de Lommelse Sahara beviel Horsi, de hond van Bram, van zeven puppies. “Tot half juli moesten we ons ritme afstemmen op de puppies”, zegt Griet. “Soms lastig, maar ze waren ook heel ontwapenend als we ergens passeerden. Mensen hebben ons overladen met kilo’s hondenbrokken. Op dit moment reizen nog twee honden mee, de rest heeft onderweg of in België een baasje gevonden.”
Via Maaseik stak het Landschip de grens met Nederland over om zo naar Duitsland, richting Bonn te trekken. Een trip met veel hellingen en soms lastige paden. Het Landschip viel af en toe in panne, maar dat wist de ploeg altijd snel te fiksen.
“We krijgen onderweg heel gemakkelijk hulp”, zegt Griet. “Mensen die mee helpen duwen of trekken, of soms een boer die ons met zijn tractor bergop trekt. De reacties op het Landschip zijn zalig. Meestal eerst verbaasd, dan wordt er gelachen, geapplaudisseerd, gewuifd en geroepen. Een enkeling negeert ons of merkt chagrijnig op dat we te veel plaats innemen op het fietspad.