Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Biden moet bidden om een goede afloop
Nederlaag in midtermverkiezingen zou fors machtsverlies voor president betekenen
In de Verenigde Staten worden vandaag, dinsdag, de midterms beslecht. De tussentijdse verkiezingen die uitmaken wie de meerderheid heeft in het Congres tijdens de laatste twee jaar van de eerste ambtstermijn van president Joe Biden. De definitieve uitslag kan dagen of nog langer op zich laten wachten.
WAT STAAT ER OP HET SPEL?
De midtermverkiezingen komen altijd twee jaar na de presidentsverkiezingen, wanneer de presidentiële ambtstermijn halfweg is. De belangrijkste inzet is de controle over het Congres, dat bestaat uit het Huis van Afgevaardigden en de Senaat. In het Huis worden alle 435 zetels verkozen, in de Senaat 35 van de 100. Maar bij de midterms horen ook verkiezingen in staten en gemeenten. Er worden 39 nieuwe gouverneurs gekozen en leden van het parlement in de staten, topambtenaars, burgemeesters en gemeenteraden. En dan nog is het niet gedaan. Kiezers mogen ook hun mening geven over in totaal 129 wetten in 36 staten, van vakbondskwesties tot abortus. De kiezers kunnen op meerdere manieren stemmen. Met de computer, per brief, in het kieshokje de dag zelf of vooraf. Dat verschilt vaak van staat tot staat. Kiesplicht is er niet. De kiezers moeten zich wel vooraf registreren.
WAT ZIJN DE VERWACHTINGEN?
Momenteel hebben de Democraten een nipte meerderheid in het Huis, terwijl in de Senaat de verhouding exact fiftyfifty is, waardoor vicepresident Kamala Harris als voorzitter een doorslaggevende stem bezit. Voor de Democraten ziet het er niet goed uit. Verwacht werd dat ze het Huis zouden verliezen en de Senaat zouden behouden. Maar uit de laatste peilingen blijkt dat het ook in de Senaat een nek-aan-nekrace wordt, met een licht voordeel voor de Republikeinen. Wat niet gepeild kan worden, is de opkomst. Daar zal veel van afhangen. Dat veel kiezers vooraf stemmen, is meestal een goed teken voor de Democraten. Maandag waren dat er al 40 miljoen, 4% meer dan bij de vorige verkiezingen. Statistici noemen het niet meer dan een strohalm waar de partij zich aan vastklampt.
WAAROM STAAN DE DEMOCRATEN ER ZO SLECHT VOOR?
Het is zowat traditie dat de partij van de zittende president de midterms verliest. Het is ook een populariteitspoll voor de president en Biden is niet erg populair. Bovendien houden dit jaar 31 Democratische afgevaardigden de politiek voor bekeken. Dat is een serieuze handicap. Nieuwkomers winnen het niet zo vaak van zetelende verkozenen. Enkele van de