Alles zou veranderen ...maar alles bleef hetzelfde

Alsof het WK in Qatar nog niet voor genoeg ophef had gezorgd, deed FIFA-voorzitter Gianni Infantino (52) er het voorbije weekend nog een schepje bovenop. Voor het oog van zo’n 400 journalisten stak hij in Qatar een tenenkrommende speech van liefst 61 minuten af. Al is dat niet zo verwonderlijk, gezien zijn eerdere parcours.

“Ik voel me vandaag een Qatari. Een Arabier. Een Afrikaan. Een migrantenarbeider. Een homofiel. Een gehandicapte.”

De speech van FIFA-voorzitter Gianni Infantino begon dit weekend veelbelovend en leek zowaar empathisch te worden. Iets wat de voetbalwereld niet meteen gewend is van de man die recent na een vraag over het lijden van arbeidsmigranten in Qatar nog verklaarde dat ze fier moeten zijn op hun harde werk.

Infantino zou Infantino dus niet zijn, mocht hij daarna niet de ene frappante quote na de andere de wereld insturen.

Zowat de halve wereld schopt hij tegen de schenen in het uur dat volgt. De Italiaanse Zwitser hekelt onafgebroken de kritische houding van westerse landen en van de media. “Qatar heeft arbeidsmigranten, ja. Europa niet meer, dat sluit gewoon de grenzen”, zegt hij over de mensenrechten. Waarna nog een steek naar Europa volgt: “Nu Europa gas nodig heeft, komen ze plots naar Qatar. Maar kijken ze dan naar de arbeidsomstandigheden? Nee. Voor wat Europa de voorbije 3.000 jaar heeft gedaan, zouden ze de volgende 3.000 jaar nog excuses moeten aanbieden. En dan gaan ze anderen de les spellen? Het Westen is hypocriet, het heeft een dubbele moraal.”

En ook zijn uitspraken over de nepfans in Qatar vallen op: “Omdat iemand eruitziet als een Indiër, zou die persoon geen voetbalfan kunnen zijn? Dat is puur racisme.” En zo gaat hij maar door.

Geld, geld, geld

Wat bezielt Infantino om voor het oog van de verzamelde wereldpers zo tekeer te gaan? De geschiedenis leert dat de voorzitters van de Europese en wereldvoetbalbond niet vies zijn van wat controverse. FIFA-voorganger Sepp Blatter en ex-UEFA-voorzitter Michel Platini werden niet voor niets geschorst wegens corruptie rond financiële transacties. En net op het moment dat FIFA in 2016 in een heuse crisis verkeert, steekt Infantino zijn hoofd aan het venster. De Zwitser is dan al gepokt en gemazeld in de voetbalwereld en weet waarrond alles draait: geld. Met een verkiezingscampagne waarin hij het equivalent van vijf keer de wereld rondvliegt om de stemgerechtigden van de FIFA persoonlijk te ontmoeten en na een opvallende speech in Zürich, wordt Gianni Infantino verkozen tot nieuwe voorzitter.

De vertrouweling van Platini komt aan de macht van de wereldvoetbalbond. Naar de reden waarom hij het haalt, is het niet ver zoeken. Op het moment van zijn speech heeft hij de kleine landen al achter zich door te pleiten voor een uitbreiding van het WK van 32 naar 48 landen. Met daarna een speech waarin hij meer dan dubbel zoveel geld belooft voor de nationale voetbalbonden - 5,5 miljoen dollar per bond per vier jaar - is de klus helemaal geklaard. Polyglot als hij is, schakelt hij in Zürich bovendien moeiteloos over van de ene naar de andere taal. Een voorzitter zijn voor alle voetbalbonden is zijn achterliggende boodschap. En nog een niet onbelangrijk detail: Infantino voorziet voor de afgevaardigden die in Zürich bijeenkomen om te stemmen één miljoen dollar voor reiskosten.

Panama Papers

Dat Infantino net als zijn voorganger Blatter niet helemaal zuiver op de graat is, blijkt kort na zijn verkiezing al wanneer hij in opspraak komt bij een corruptieschandaal door de zogenaamde Panama Papers. Er worden vragen gesteld over de rol van de nieuwe FIFA-voorzitter bij een deal over televisierechten. De handtekening van Infantino staat onder dubieuze televisiecontracten uit 2003 en 2006 en brengen zijn toenmalige werkgever UEFA voor het eerst in verband met een van de bedrijven die betrokken zijn bij het enorme schandaal dat de voormalige FIFAvoorzitter Sepp Blatter ten val bracht.

Ook tijdens zijn periode als FIFA-voorzitter blijken de beslissingen van Infantino niet altijd even koosjer. In 2017 richt hij een mensenrechtencommissie op bij de FIFA. De commissie geeft onder meer advies over de situatie van de arbeiders in Qatar. Een jaar voor het WK in Qatar ontbindt Infantino die commissie. Een vergelijkbare kwestie speelt zich af rond de onafhankelijke bestuurscommissie van de FIFA. Wanneer die commissie de herverkiezing van de Russische vicepremier Vitali Moetko in het FIFA-bestuur in 2017 blokkeert vanwege een gebrek een politiek neutraliteit, wordt de voorzitter van de commissie prompt vervangen. De reden? Het naderende WK in Rusland een jaar later.

Banden met Poetin

Infantino heeft trouwens een persoonlijke band met Vladimir Poetin, van wie hij in 2019 een medaille van de Russische Orde van Vriendschap ontving. Zelfs na de invasie van Oekraïne door Rusland nam Infantino publiekelijk geen afstand van Poetin en ook de schorsing van de Russische nationale ploeg liet even op zich wachten.

Het was ook Infantino die begin dit jaar opperde om een WK om de twee jaar in plaats van om de vier te organiseren. Hij was het ook die vorige week het nieuws haalde door bij de G20, de top in Bali met wereldleiders, te pleiten voor een staakthet-vuren in Oekraïne gedurende het WK. Of die aan alle WK-deelnemers een brief verstuurde om tijdens het WK te focussen op voetbal en niet op andere zaken rondom het WK. Zijn speech in Qatar mag dus eigenlijk niet verwonderen, maar intussen maakt Infantino zich wel op voor zijn derde ambtstermijn. Zijn herverkiezing in 2023 staat al vast – hij is de enige kandidaat.