Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Het stikstofakkoord moet aangepast worden”
Landbouwminister Jo Brouns gaat opnieuw de strijd aan met Zuhal Demir
Minister van Landbouw Jo Brouns (CD&V) staat voor spannende weken. Het stikstofdossier komt terug op de agenda. En hij wil het eerder gemaakte stikstofakkoord aanpassen. “Van het moment dat je als landbouwbedrijf kunt aantonen dat je binnen de normen blijft, moet je zeker niet sluiten”, zegt hij. Voor Brouns is het cruciaal dat Vlaanderen zijn eigen voedsel kan blijven produceren.
Tegen 2050 moeten we klimaatneutraal zijn. Maar tegen dan hebben we ook 10 miljard monden te voeden. Als we dat op een duurzame manier willen doen, moeten we anders voedsel produceren dan vandaag.”
Minister van Landbouw Jo Brouns (CD&V) trekt vandaag met een nieuwe ‘voedselstrategie’ naar de Vlaamse voedseltop. Daar komen allerlei belangenorganisaties, uit de landbouw- én de natuursector, samen om te overleggen hoe we in Vlaanderen voedsel moeten produceren en consumeren. “De oorlog toont dat we voor onze grondstoffen onafhankelijk moeten zijn, ook qua voedsel. We werken rond twee doelstellingen: autonomie en duurzaamheid. Ik wil bruggen bouwen tussen landbouw en natuur. Voeding is de verbindende factor.”
Spelen we in de toekomst nog steeds slager en supermarkt voor de rest van Europa?
Jo Brouns: “Voor mij is de landbouwsector een volwaardige economische sector en een belangrijke poot van onze samenleving. Het klopt: een belangrijk deel van onze productie wordt geëxporteerd. Al is het niet zo dat wij met van alles naar China trekken. Wij leveren wel topproducten af binnen Europa en zijn nummer één op het vlak van innovatie in de landbouw. Maar het kan nog duurzamer. Daarom gaan we bijkomend investeren. Met 12 miljoen euro per jaar rollen we een innovatieprogramma uit, zodat we de meest duurzame voedselregio van Europa worden.”
Als we kijken naar het varkensvlees: toch 10% is bestemd voor buiten de EU.
“Amper 10%. De varkenssector staat voor gigantische uitdagingen. We moeten als politiek in de keten afspraken maken rond betere prijsvorming. Een deel van de oplossing is ook minder aanbod. Het stikstofakkoord voorziet nu een daling van 30 procent.”
Is het niet hoog tijd dat jullie definitief knopen doorhakken in dat stikstofdossier?
“Inderdaad. Rechtszekerheid bieden over hoe in Vlaanderen aan economische ontwikkeling kan worden gedaan is hoogdringend. Dus liever vandaag dan morgen. Want je zit ook in een democratie waar mensen dingen kunnen aanvechten. Tegen het huidige akkoord zijn er 20.000 bezwaren ingediend. Het is belangrijk dat we de landbouwer als ondernemer zien die aan de slag gaat met een kader, maar wel ruimte krijgt om zijn eigen weg te vinden.”
U wilt bijvoorbeeld extra, nieuwe technieken voor stikstofreductie goedkeuren?
“Daarom dat we een wetenschappelijk comité hebben opgericht. En daarom die 12 miljoen extra voor onderzoek en ontwikkeling. De KU Leuven is bijvoorbeeld aan het onderzoeken hoe ze een stikstofneutrale stal kunnen bouwen.”
Stel dat die technieken bij alle bedrijven worden gebruikt, moeten er dan nog sluiten?
“Een terechte vraag. Van het moment dat je als bedrijf kunt aantonen dat je binnen de normen blijft, moet je zeker niet sluiten. Integendeel.”
Ook rode bedrijven?
“Er is een lijst gemaakt in 2015. We moeten zorgvuldig kijken naar wie sindsdien nog inspanningen heeft gedaan om de stikstofuitstoot te verminderen. Voor sommigen zal er geen redding mogelijk zijn. Die landbouwers
Jo Brouns
Minister van Landbouw “Het is belangrijk dat we de landbouwer als ondernemer zien die aan de slag gaat met een kader.”
Jo Brouns
Minister van Landbouw “De landbouwers verdienen perspectief. Ze moeten rendabel kunnen zijn, mét respect voor de natuur.”
moeten ook duidelijkheid krijgen. Voor rode bedrijven die vergund zijn, én inspanningen gedaan hebben die niet zijn meegenomen, moet er wel iets kunnen. Dat zal ook het politieke debat zijn binnen de regering. ”
U wilt precies wel wat punten aanpassen in het stikstofakkoord?
“Ik wil het overleg respecteren. Maar ik denk inderdaad dat een aantal zaken aangepast kunnen worden, zonder te raken aan het doel om minder stikstof uit te stoten. De landbouwers verdienen een perspectief. Ze moeten rendabel kunnen zijn, mét respect voor de natuur. We hebben met de hervorming van de pachtwet al getoond dat we in staat zijn de verbinding te maken tussen landbouw en natuur. In het nieuwe stikstofakkoord zullen we daar ook in slagen.”
U zult wel langs Zuhal Demir (N-VA) moeten. Opnieuw. Was u verbaasd over haar nieuwe mestactieplan?
“Er staan zaken in die onvoldoende rekening houden met de realiteit. Zoals het verbod op het oogsten van late aardappelen. Mogen we al niet fier meer zijn op onze Belgische frieten? Er loopt nu overleg tussen de milieu- en landbouworganisaties met een duidelijke doelstelling: de waterkwaliteit moet beter. Maar maatregelen moeten wel wetenschappelijk gefundeerd zijn. Met gerichte bemesting heb je 63 procent minder kunstmest nodig. Een win-win voor de boer én voor het milieu. Zo willen we die dossiers benaderen.”