“WIE NU 40 IS, MOET WERKEN TOT ZIJN 70STE”
Is het niet makkelijker om gewoon een leeftijd op het pensioen te plakken? “Nee, want je weet niet hoe de levensverwachting evolueert. Stagneert die levensverwachting of neemt die toe?” Hoe zit het met de pensioenleeftijd in andere landen? In welk land moet je het langste werken? “In de meeste landen is die al vaak gekoppeld aan de levensverwachting. Het hoogste cijfer is dat van Denemarken. Daar verwachten ze dat je tegen 2060 op je 72,5 jaar met pensioen kan gaan. In Italië is dat tegen 2060 ook 70 jaar. Ze zijn dat daar nu ook al aan het optrekken tot 67 jaar, elk jaar werken ze een beetje langer.” Noorwegen wordt ook vaak aangehaald als een voorbeeldland waar ze langer werken. “Met Noorwegen kunnen we ons zeker niet vergelijken. Dat land heeft geen staatsschuld en ook nog een enorm spaarboek. Daar is het niet eens nodig om de pensioenleeftijd op te trekken. Wij hebben geen spaarpot, we hebben alleen maar veel schuld en ook nog eens de laagste pensioenleeftijd.” Op welke leeftijd gaan we in België trouwens echt met pensioen op dit moment? “Dat is gemiddeld op 59 jaar, de laagste pensioenleeftijd van alle ontwikkelde landen. Dus niet alleen van Europa, ook van de VS en Australië. Ook als je voortgaat op de werkgelegenheidsgraad bij de groep van 55 tot 65 jaar merk je dat wij - samen met Italië - het slechtste scoren in Europa. Bij ons werkt ongeveer 37 procent van die groep.” Hoe komt dat? Zijn wij dan lui? “Het is vooral een samenloop van omstandigheden. Het is financieel aantrekkelijk om vroeg te stoppen met werken. Bovendien zijn de loonlasten voor oudere werknemers erg hoog waardoor ze bij herstructureringen vaak worden bedankt.” Maar als iedereen langer blijft werken, bezetten die ouderen dan niet de plaatsen voor jonge mensen? “Nee, dat is een mythe uit de jaren ‘70. Want aan die oudere hoef je geen pensioen te betalen en die heeft dan ook geld om uit te geven. Daarmee creëert die dan ook weer andere jobs.” Maar het probleem is net dat niemand die oudere werknemers wil. “Je moet werkbare jobs hebben natuurlijk en dat is in bepaalde sectoren moeilijk. Oudere mensen zijn vaak ook minder productief terwijl hun loon wel stijgt met de anciënniteit. Je kan ouderen ook minder intensief werk geven en hen vragen om tevreden te zijn met een loon dat niet stijgt.” Moeten bedrijven zich ook niet aanpassen aan die oudere werknemers? “Ja, in Zweden heeft Volvo bijvoorbeeld een band voor oudere werknemers, die moeten dan maar 80 procent van de productie halen. Bedrijven zullen moeten nadenken over hoe ze ‘grijze banen’ creëren.” Als je tot je 70ste werkt, is je carrière wel erg lang. Tot 50 jaar zelfs. “Als je in het begin van je carrière een fysiek zware job hebt, dan moet je er rekening mee houden dat je als je ouder wordt, best een rustigere job hebt. Bedrijven moeten daar ook rekening mee houden.”