“Psychologische problemen bij jeugd nemen toe” Eric DONCKIER
HASSELT - “Er moet snel meer residentiële opvang komen voor jongeren met psychologische en psychiatrische problemen.Worden ze op tijd geholpen, kunnen ze later een normaal leven hebben.Anders dreigen er grote problemen voor hen en voor de maatschappij, in de vorm van economische verliezen.” Dat zegt Vlaams parlementslid Vera Jans (CD&V), die hiermee een voorschot neemt op het in 2014 te onderhandelen Vlaams regeerakkoord.
Wanneer een kind een fysiek probleem heeft, zoals een oorontsteking of een gebroken arm, dan is er een overaanbod aan gepaste zorg. Maar wanneer datzelfde kind een psychologisch of psychiatrisch probleem heeft, vind je vaak geen gepaste zorg. Denk bijvoorbeeld aan niet meer willen eten, paniekgevoelens, agressief gedrag, middelenmisbruik en pogingen tot zelfdoding.
Toenemend probleem
Volgens Vera Jans, van opleiding zelf psychologe, is 14 jaar de kritische leeftijd waarop de eerste symptomen zich veelal voordoen en ontstaan driekwart van de aandoeningen voor de leeftijd van 24 jaar. Het aantal jongeren met dergelijke problemen neemt toe. Men neemt aan dat één kind op de vijf af te rekenen krijgt met psychische problemen. Bij de Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg is 24% van het cliënteel jonger dan 17 jaar. “Het is van groot belang dat jongeren meteen geholpen worden, anders riskeert men een levenslange behandeling. Met economisch verlies als gevolg. Psychische stoornissen staan met 34 procent op nummer één als oorzaak van invaliditeit. En een kwart van het langdurig ziekteverzuim (langer dan 15 dagen) heeft een psychische oorzaak”, aldus Jans. Helaas is er een gemiddelde behandelingskloof van tien jaar, omdat men het probleem niet kan of wil herkennen. En omdat er te weinig zorgaanbod is. In Vlaanderen zijn er 549 K-bedden (bedden voor jonge mensen) waarvan 268 in algemene ziekenhuizen (0,9% van in totaal 30.709 bedden) en 281 in psychiatrische ziekenhuizen (2,6% van 10.785 bedden). In Limburg gaat het om 122 bedden: 20 in algemene ziekenhuizen (Jessa Hasselt) of 0,6 procent van het totale aanbod van 3.370 bedden. En 102 bedden in psychiatrische ziekenhuizen (27 bij het Kinder Psychiatrisch Centrum Genk, 35 bij MC SintJozef Bilzen, 20 bij Sancta Maria Sint-Truiden, 20 bij PC Ziekeren Sint-Truiden) of 5,5 procent van het totale aanbod van 1.852 bedden. Inzake psychiatrische bedden voor kinderen is Limburg koploper in Vlaanderen.
Thuismilieu
Voor Jans is het duidelijk dat het totale Vlaamse aanbod aan residentiële zorg voor kinderen te klein is. Ze pleit voor een uitbreiding en hoopt dat deze vraag wordt meegenomen tijdens de Vlaamse regeringsonderhandelingen na de verkiezingen van mei 2014. Van nu tot dan zal er toch niks meer veranderen, weet ze. Staat deze vraag dan niet haaks op de intenties van Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen (CD&V) om patiënten met psychische en psychiatrische problemen maximaal in hun thuismilieu te begeleiden? Nee, zegt Vera Jans. Ook kinderen met problemen moet men zoveel mogelijk thuis begeleiden. Maar voor hen zijn er in tegenstelling tot oudere patiënten wél te weinig bedden.