Les Amis de Paris-Roubaix:
Beschermheren van de ‘koningin der klassiekers’
Op twee plaatsen in Limburg maakt een kassei op een sokkel de leefkamer helemaal af: ten huize Vanderaerden én ten huize Vansummeren. Weinigen weten echter dat pas in 1977 de winnaar voor het eerst het porfieren kleinood in de lucht mocht steken. Een eer die toepasselijk was weggelegd voor Roger De Vlaeminck, Monsieur Paris-Roubaix, die dat jaar met zijn vierde zege een record vestigde dat Tom Boonen zondag hoopt te overtreffen. Nog minder mensen weten dat die iconische kassei eigenlijk geschonken wordt door Les Amis de Paris-Roubaix. Door wie? Les Amis de Paris-Roubaix zijn geen groene, maar grijze jongens. Sinds 1977 staan ze in voor het behoud van de porfieren paden die de jaarlijkse passage door NoordFrankrijk tot een helletocht maken. Monumentenzorg avant la lettre, quoi! In 2001 trad François Doulcier toe tot de Vrienden. Vandaag is hij hun voorzitter. Wij regelden een rendez-vous met monsieur le président in Hem, onder de rook van Roubaix, waar parallel met de legendarische éénsterrenstrook een pasgeboren kasseienkindje opgroeit uit de maïsvelden. Niet alleen wij zijn blijkbaar reuze benieuwd om dit nakomertje met eigen ogen te komen inspecteren. Tourbaas Christian Prudhomme is namelijk gelijktijdig met ons op babybezoek. “Zijn jullie aanbidders van kasseien”, vraagt hij minzaam. “Bien sûr, wij zijn per slot van rekening Belgen”, riposteren we. Een begrijpende hoofdknik later zet hij zijn verkenning verder. François Doulcier is een beetje te laat op de afspraak. “Mijn excuses, maar ook dit hoort bij mijn taak de week van Parijs-Roubaix: het coördineren van de borstel- en schoonmaakwagens. Vandaag heb ik ze naar de openingsstrook in Troisvilles gestuurd (toont ons gelijktijdig de foto’s op zijn smartphone). Ook dat nemen wij voor onze rekening”, zegt Doulcier terwijl hij met de vlakke hand over zijn nieuwste aanwinst wrijft. “Deze vierhonderd meter is de aanzet van een compleet nieuwe strook die uiteindelijk 3.235 meter lang moet worden en die de huidige secteur pavé van Willems naar Hem (1.400 meter) moet vervangen vanaf 2022. Deze nieuwe strook – waaraan vier mensen vier maanden hebben gewerkt - bestaat uitsluitend uit porfieren kasseien die zijn opgebroken in de buurt van Luik. Bij deze dan ook: een welgemeende dank u, België (lacht). Zoals u kunt zien, is het drie meter brede pad bestrooid met gemalen porfier,
François Doulcier Voorzitter van Les Amis de
Paris-Roubaix dit om mosvorming en oprukkende groen tegen te gaan. Ook zijn de zijkanten gebetonneerd zodat tractoren de strook niet zouden bol rijden. Het is de bedoeling dat de strook er mooi vlak blijft bijliggen in de toekomst.”
Waarom kan de strook pas in 2022 in het traject opgenomen worden als werklui op vier maanden tijd vierhonderd meter kunnen leggen?
Doulcier: “Omdat we de keien van de huidige strook gaan recupereren. Eenmaal de laatste helft van de nieuwe strook klaar is, sturen we de renners daarover. In de tussentijd kunnen we die 1.400 meter kasseien opbreken en een eind verderop opnieuw leggen. De tijd van macadamiseren waarbij kasseien onder een laag asfalt of beton terechtkwamen, ligt gelukkig achter ons.”
Dat gemeentebesturen het nu anders aanpakken, dat mag Les Amis de Paris-Roubiax op zijn conto schrijven.
“Ja. Maar ik wil met onze vereniging ook niet alle eer opstrijken. Onze stichter Jean-Claude Vallaeys en oud-organisator Albert Bouvet trokken in 1977 gelukkig net op tijd aan de alarmbel want de wedstrijd werd echt bedreigd door de toen heersende asfalteringswoede in deze streek. Tussen Orchies en Roubaix moest men amper nog over kasseien dokkeren. Gelukkig wist Roger De Vlaeminck solo toe te komen want achter hem kwam een groep van achttien renners over de aankomst. Achttien! Dat was du jamais vu. De media hebben onze boodschap destijds meteen opgepikt waardoor de publieke opinie 180 graden draaide. Dàt is ons grote geluk geweest.”
Jullie eerste daad was het invoeren van die felbegeerde pavé sur socle.
“Klopt. In ‘77 zijn we ermee gestart om de mensen en plaatselijke besturen wakker te schudden. Voor ons was die kasseitrofee een communicatiemiddel waarmee we wilden zeggen: ‘Deze kei, dat is de ware identiteit van Parijs-Roubaix!’ Sindsdien schenken we jaarlijks één kassei weg aan de winnaar. De overhandiging gebeurt echter door de burgemeester van Roubaix. Omdat winnaars voor 1977 geen kei kregen, nodigen we ieder jaar ook een oudwinnaar uit voor een postume podiumceremonie waarbij hij zijn kassei alsnog in ontvangst mag nemen. Dit jaar is dat de 85-jarige Jean Forestier.”
Is die ommekeer er snel gekomen?
“Pas midden jaren ’90 schaarde de publieke opinie zich opnieuw achter de wedstrijd. Mensen uit het Noorden beschouwden die stenen niet langer als iets
oprukkendgroen Gemalen porfier middeleeuws. Nee, ze gingen zich weer met de klassieker vereenzelvigen. Wat ook zijn weerslag kreeg in de politieke wereld. Waar er een periode was dat burgemeesters heel wat stroken lieten teloorgaan om kiezers voor zich te winnen, beslisten ze ineens om de toekomst van de Helleklassieker mee helpen veilig te stellen. ParijsRoubaix begon steeds meer bekendheid te genieten over de hele wereld waardoor ook regiomarketing aan belang begon te winnen. Momenteel bevinden we ons in positief tijdperk. Maar net dan moet je extra waakzaam zijn want de geschiedenis leert ons dat je met golfbewegingen te maken krijgt.”
Gaan jullie zo nauwgezet te werk dat alle kasseistroken in de Hel in kaart gebracht zijn?
“( Knikt) Binnen de zone Cambrai-Valenciennes-Douai-Lille liggen er 220 kilometer aan kasseiwegen. Die zijn wel niet allemaal bruikbaar. Sommige zijn bijvoorbeeld doorgeknipt voor de aanleg van een industriezone, een tgv-lijn of een autosnelweg. Samen met de organisator ( ASO, nvdr) hebben we ooit besloten om 85 kilometer te onderhouden opdat het traject van ParijsRoubaix ieder jaar 50 à 55 km kasseien kan aandoen. Dat wil zeggen dat we nog over talloze alternatieve stroken beschikken. Vooral in de eerste zone, die tussen Cambrai en Valenciennes, zijn er nog vele stroken voorradig. De finalezone, van Orchies naar Roubaix, is een ander paar mouwen. Daarom zijn we ook zo opgetogen met deze nieuwe strook. Het is doodjammer dat we niet alle secteurs pavés kunnen onderhouden. Dat is financieel echt niet haalbaar.”
Onze nieuwe strook in Hem bestaat uitsluitend uit kasseien die zijn opgebroken in het Luikse
Hebben jullie nog toekomstige stroken in de pijplijn zitten?
“Nog twee, die zich eveneens in de zone Orchies-Roubaix bevinden. Eentje is 1,3 km lang en ligt in de buurt van Nomain. En dan is er nog de legendarische strook van La Vache Bleue in Wannehain, vlakbij de Belgische grens, die onder een laag asfalt is terechtgekomen bij de aanleg van de tgv-lijn Rijsel-Brussel. Die strook willen we op een dag opnieuw blootleggen. Maar dat is voor veel later.”
Zijn alle stroken beschermd erfgoed?
“Nee, de Trouée d’Arenberg is be-