Microben op klimop voeden zich met vuile diesellucht
Kunnen microben op klimopplanten bijdragen aan een zuiverdere lucht? Volgens Diepenbekenaar Vincent Stevens (24) wel. Hij is een van de vijf genomineerden voor de jaarlijkse scriptieprijs van het wetenschapsmagazine EOS. Stevens ontdekte dat microben op klimopplanten zich kunnen voeden met dieseluitlaatgassen. “Op termijn zouden we kunnen spreken over geoptimaliseerde
in steden waarbij planten en hun microben de lucht zuiveren.”
DIEPENBEEK -
groene luchtzuiveringsstations
Vincent Stevens behaalde zijn bachelor biologie aan de Universiteit Hasselt en studeerde met grootste onderscheiding af als biochemicus aan de Universiteit Antwerpen. Vandaag werkt hij voor zijn doctoraatsstudie opnieuw aan de UHasselt, meer bepaald bij het Centrum voor Milieukunde.
“Ik ben al van jongs af aan geboeid door de natuur, het lag voor de hand dat ik iets in die richting zou studeren. Ik ben tevreden dat al mijn interesses nu ook samenvallen in mijn wetenschappelijk werk.”
Het is algemeen bekend dat planten een grote rol spelen in de zuivering van de lucht. Tijdens zijn thesisonderzoek onderzocht Stevens of microben op planten - bacterien en schimmels - daar ook bij betrokken zijn.
Sociaal aanvaarde plant
“Er is de jongste jaren veel aandacht voor fytoremediatie. Dat is een moeilijk woord voor de zuivering van vervuilde omgevingen met planten en hun microben”, zegt Stevens. “Mijn onderzoek focust op klimop omdat het een plant met veel voordelen is. Klimop verliest zijn bladeren niet, is goed bestand tegen droogte en het onderhoud beperkt zich tot het verwijderen van wildgroei. Ook belangrijk: het is een maatschappelijk aanvaarde plant. Mensen zouden het doorgaans niet storend vinden als er ergens klimop wordt geplaatst.”
Groene zuiveringstations
Dat is het toekomstbeeld dat Vincent Stevens voor ogen heeft. Groene zones die slim worden ingepast bij stedelijke infrastructuur. “Maar ik zie de mogelijkheden nog breder dan bijvoorbeeld een wand met klimop naast de snelweg. Stadsplanners zouden er ook strategisch rekening mee moeten houden. Als we onze onderzoeksresultaten kunnen optimaliseren, dan kan je gaan nadenken over geoptimaliseerde groene luchtzuiveringsstations om de problematiek van luchtvervuiling tegen te gaan.”
Volgens Stevens denken mensen nog altijd voornamelijk in negatieve termen als het over microben gaat. “Microben zijn véél meer dan ziekteverwekkers. Slechts enkele veroorzaken ziekten bij bijvoorbeeld de mens. Microben, in het bijzonder bacteriën, zijn bekend om hun enorme metabole versatiliteit. Dat wil zeggen dat ze zich snel kunnen aanpassen aan veranderende omstandigheden, en dat ze uiteenlopende voedingsstoffen gebruiken. Tijdens het onderzoek hebben we bacteriën ontdekt die zich voeden met schadelijke componenten die in dieseluitlaatgassen zitten en die vervolgens omzetten in water en koolstofdioxide. Op die manier kunnen ze bijdragen in de strijd tegen luchtvervuiling.”
EOS-prijs
Tijdens zijn doctoraatsstudie wil Stevens verder uitzoeken welke microben het best voor de taak bestemd zijn en of het mogelijk is om ze op klimopplanten te plaatsen.
Vincent STEVENS “Tijdens mijn thesis heb ik mij gefocust op dieselvervuiling, maar op termijn wil ik kijken of ik hetzelfde kan doen met fijnstof.” De jury van EOS selecteerde vijf finalisten uit 149 inzendingen. De winnaar wordt bekendgemaakt op 20 december in het stadhuis van Brussel. “De winnaar krijgt een iPhone, maar ook - en dat vind ik vele interessanter - een publicatie in het betreffende tijdschrift”, aldus Stevens.