“Vooral wie geen complimentje krijgt, gaat harder werken”
Onderzoek Maastricht: schouderklopje krikt productiviteit op
Een onverwacht schouderklopje van de baas krikt de productiviteit aanzienlijk op. Opmerkelijk is dat vooral de werknemers die geen complimentje krijgen een tandje bijsteken. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit Maastricht.
MAASTRICHT -
Driehonderd studenten waren zonder het te weten proefkonijn in het onderzoek. Ze kregen de opdracht om in groepjes van acht drie uur lang enquêtes in te voeren in de computer. “Na anderhalf uur werk hebben we publiekelijk een bedankkaartje gegeven, in sommige gevallen aan de hele groep, in andere gevallen aan een deel ervan of aan één student. Zo wilden we bekijken welke invloed dat heeft op hun productiviteit”, zegt onderzoeker Arjan Non van de Universiteit Maastricht.
Ontmoedigd
Complimentjes hebben wel degelijk een positief effect, blijkt uit het onderzoek. “Als je de hele groep erkenning geeft, stijgt de totale productiviteit met 5 à 7 procent. Dat heeft wellicht te maken met het mechanisme van wederkerigheid: als iemand iets goeds doet, willen we met z’n allen iets teruggeven.” Maar vooral het effect wanneer slechts één of enkele studenten uit de groep gecomplimenteerd werden, verbaasde de onderzoekers. “Je zou verwachten dat wie geen schouderklopje krijgt, ontmoedigd raakt. Maar het tegendeel is waar. Beloonden we alleen de beste student, dan ging de productiviteit van de rest met 8 procent omhoog. Als we de drie best presterende studenten complimenteerden, dan gingen alle anderen zelfs 10 procent harder werken.” De onderzoekers zien jaloezie en de behoefte om erbij te horen als mogelijke verklaringen. De groepsleden die wel een bedankkaartje kregen, gingen in deze gevallen trouwens niet harder werken. “Wellicht omdat ze het gevoel hadden dat ze het iets rustiger aan konden doen.”
5 euro
Dat de erkenning spontaan en onverwacht gebeurt, lijkt cruciaal voor het effect. “Als je de groep al bij het begin van het werk vertelt dat degenen die het best presteren een bedankkaartje krijgen, heeft dat geen effect op de productiviteit. Mijn coauteurs hebben ook onderzocht of een extraatje van 5 euro bovenop het bedankkaartje invloed heeft. Wat blijkt? Als je gewoon een biljet van 5 euro toevoegt, heeft het kaartje geen effect. Maar als je dat biljet in de vorm van een vlinder vouwt, leidt dat nog tot extra productiviteit. Blijkbaar vinden we die persoonlijke noot in de erkenning heel belangrijk.”