Cultuur is geen luxe

Gedaan met klagen en zagen, deze keer mag onze provincie de champagne boven halen. Vlaams minister van Cultuur Sven Gatz is onze provincie tegemoetgekomen. In de eerste subsidieronde van 2017 krijgt Limburg 1.021.900 euro van het totale budget voor beurzen en projectsubsidies van volgend jaar, dat is maar liefst 26 procent. Alstublieft. Het is voor het eerst dat er zoveel geld vanuit de Vlaamse bermudadriehoek Gent-Brussel-Antwerpen tot in onze provincie geraakt. Voor cultuur dan nog wel. Dat is op z’n minst verrassend, want na de hakbijl van de afgelopen maanden leek het alsof weinig Limburgse culturele initiatieven als ‘volwaardig’ werden beschouwd door de beoordelingscommissies van de minister. Tjing en santé, zeggen we dan, daarop heffen we het glas. Maar meteen mogen we de dingen toch ook in perspectief plaatsen. 1.021.900 euro is veel geld, maar op een miljardenbegroting is het amper een voetnoot. De centen zijn hier niet het probleem. Veel fundamenteler is hoe we als maatschappij naar cultuur kijken en wat het ons waard is. Zijn we het erover eens dat kunst en cultuur belangrijk zijn voor de algemene ontwikkeling van iedereen? Hoort het tot het basispakket van de opvoeding van onze kinderen? Zijn we het erover eens dat een Muziekodroom en de Zomeropera of pakweg een knappe tentoonstelling ons leven verrijkt en mooier maakt? Gaan we ervan uit dat het ervoor zorgt dat de barrières tussen mensen kleiner kunnen worden? Met andere woorden: zien we kunst en cultuur als een recht voor iedereen of als een luxe voor enkelen? Dat is de echte discussie.

Per definitie is de waarde van cultuur niet altijd meet- of budgetteerbaar. Hoewel er over het algemeen wordt aangenomen dat er een rechtstreekse economische return is voor elke euro investering in cultuur, zijn positieve effecten als verrijking, begrip en verzachting van de zeden niet makkelijk in een koud cijfer te gieten. Maar daarom zijn ze niet minder waardevol. Hier komt de zuiver economische logica haar eigen grens tegen. De volledige impact van kunst en cultuur zou pas echt zichtbaar worden, wanneer ze uit ons dagelijkse leven zou verdwijnen.

Daarom zijn we bijzonder blij met de beslissing van de minister om de achterstand op het vlak van cultuursubsidies in Limburg toch gedeeltelijk weg te werken. Zoals hij het zelf terecht zegt, kunnen deze extra centen het zaaigoed zijn voor een mooiere culturele toekomst in Limburg. De rest moeten we zelf doen. Dus gooi dat Limburgse talent maar bijeen. Werk samen, organiseer jezelf en leer van de donkere dagen. Maak gebruik van dat cultuurplan, zodra het er is en laat je geen tweede keer vangen. Want alleen zo kunnen we ervoor zorgen dat cultuur inderdaad geen luxe wordt, maar een recht blijft van iedereen.

Het is voor het eerst dat er zoveel geld vanuit de Vlaamse bermudadriehoek Gent-Brussel-Antwerpen tot in onze provincie geraakt