DOOR DE MUUR VAN TWEE UUR
Eliud Kipchoge wil magische grens op marathon doorbreken
2u02’57”: dat wereldrecord liep Dennis Kimetto in 2014 in de marathon van Berlijn. Zaterdagochtend in alle vroegte wil Eliud Kipchoge, eveneens een Keniaan, de magische grens van de twee uur doorbreken. Niet in een klassieke wedstrijd, maar in een door Nike georganiseerde recordpoging - Breaking2 gedoopt - op het F1-circuit van Monza. Wij stellen, samen met Karel Lismont, het project aan u voor aan de hand van vijf W’s. De Tongenaar - die twee olympische medailles pakte op dit nummer (zilver in 1972 en brons in 1976) - gelooft in de slaagkansen, maar heeft ook zijn bedenkingen. “Dit is geen sport meer, dit is een publiciteitsstunt.”
1. WIE?
Deze marathon telt drie hoofdrolspelers: Eliud Kipchoge (Kenia), Lelisa Desisa (Ethiopië) en Zersenay Tadese (Eritrea). Kipchoge is hét speerpunt. Logisch, hij is de beste marathonloper van het moment. Acht marathons gelopen, zeven daarvan gewonnen, waaronder olympisch goud in Rio. Zijn persoonlijk record: 2u03’05”. Hij moet dus dik drie minuten sneller...
Desisa en Tadese zullen als luxehazen fungeren. Daarnaast zijn er nog zes andere hazen voorzien, die constant rouleren.
Lismont: “Uiteraard drie Afrikanen, die op grote hoogte geboren zijn én ook trainen. Daardoor is bij hen het aantal rode bloedcellen aanzienlijk toegenomen, waardoor hun bloed meer zuurstof naar de spieren kan brengen. Als iemand onder de twee uur kan duiken, dan wel een Afrikaan.”
2. WAAR?
Een traditioneel parcours was sowieso uitgesloten, omdat de externe factoren er verre van ideaal zijn. In de buurt van de Dode Zee in Israël (want ideale luchtdruk), in een grote hal (waar je luchtvochtigheid en luchtdruk kan regelen): heel wat locaties werden overwogen. Uiteindelijk werd gekozen voor de Autodromo Nazionale in Monza, waar jaarlijks de Grote Prijs van Italië Formule 1 wordt gereden. Op het F1-circuit werd een rondje van 2,4 km gemaakt, dat Kipchoge en co 17,5 keer moeten afleggen.
Lismont: “Ik had eerlijk gezegd verwacht dat Nike als Amerikaans bedrijf in zijn eigen land zou blijven. Niet dus. Dat wil zeggen dat Monza enkele serieuze troeven heeft: ideale weersomstandigheden, amper hoogteverschil, vloeiende in plaats van hoekige bochten...”
3. WANNEER?
De recordpoging vindt zaterdagochtend in alle vroegte om kwart voor zes plaats. Het is immers de bedoeling om bij optimale weersomstandigheden te lopen en die zouden op dat moment ideaal zijn.
Lismont: “Er is een hele batterij wetenschappers betrokken bij dit project. En die hebben het klimaat in Monza de afgelopen jaren uitvoerig bestudeerd. Hun conclusie: de weersomstandigheden zijn het beste begin mei: niet te koud, niet te warm, goede luchtvochtigheid, weinig wind... Maar het klimaat heb je natuurlijk nooit honderd procent in de hand. Kijk maar naar de marathon van Hamburg twee weken geleden. Daar begon het plots zowaar te hagelen!”
4. WAAROM?
Als Kipchoge onder de twee uur duikt, zal dat niet als een officieel wereldrecord erkend worden. Simpelweg omdat de reglementen niet helemaal gevolgd worden: het parcours voldoet niet aan de eisen, de hazen gaan rouleren, er zijn veel meer drankposten... Maar daar zullen ze bij Nike niet van wakker liggen. Het doel is om aan te tonen dat een mens wél in staat is om die barrière van twee uur te slopen. En om ook publiciteit te verwerven. Lismont: “Ik vind het niet meer dan terecht dat dit geen officieel wereldrecord kan worden. Deze race heeft op zich niets meer met atletiek te maken. Dit is geen wedstrijd. Dit is één grote publiciteitsstunt. Is dit nog menselijk? Het lijkt wel alsof ze met robots bezig zijn. Ze draaien die gast drie maanden op en dan laten ze hem los...”
5. WETENSCHAPPELIJK?
Kipchoge en co werden maandenlang begeleid door coaches én wetenschappers. Fysiologen Brad Wilkins en Brett Kirby stonden de atleten en hun coaches constant bij met analyses en feedback. Niets werd aan het toeval overgelaten. Er werd een nieuwe schoen (de Zoom Vaporfly Elite) en een speciale sportdrank (met dubbel zo veel koolhydraten) ontwikkeld. Er werd aan de aerodynamica gewerkt (strakke broekjes, strips op de benen), de voeding werd goed in de gaten gehouden... Lismont: “Natuurlijk is wetenschappelijke ondersteuning nodig. Maar moet men daarin echt zó ver gaan? Waar leg je de grens? Het doel van atletiek is toch om wereldtitels te pakken, om olympisch kampioen te worden. Toch veel meer dan onder de twee uur te duiken. Nogmaals: we moeten er geen robots van maken.”
CONCLUSIE?
Lismont: “Nike heeft ettelijke miljoenen in dit project geïnvesteerd en heeft niets aan het toeval overgelaten. Alles is tot in de puntjes geregeld. Als je goede trekkers hebt, is het zeker mogelijk om onder die twee uur te duiken. Die hazen - die van begin tot het einde rouleren - weten op voorhand precies welk tempo ze moeten vasthouden. Tot op de seconde. Maar Kipchoge moet het wel nog altijd afmaken. Een mens blijft een mens. En soms heeft die al eens een slechte dag. Maar als alles meezit, kan het lukken. Op zich is dat knap, maar toch knaagt er wat. Niet de sport, maar de publiciteit staat voorop. Spijtig genoeg regeert de commerce. Er moeten schoenen en kledij verkocht worden. Alsof je met die bepaalde schoenen plots een pak sneller gaat lopen. Pff, wie gelooft dat nu nog...”