11,3 miljard euro
Het wordt deze zomer een moeilijke federale begrotingscontrole. De Europese Commissie wil namelijk dat er een extra structurele inspanning van 0,3 procent van ons bruto binnenlands product - of zo’n 1,2 à 1,3 miljard euro - wordt gerealiseerd. Dat is nodig om het begrotingstekort verder terug te dringen en zo op termijn ook de staatsschuld te kunnen afbouwen. Die bedraagt nu 106 procent van het bbp en is daarmee groter dan de totale som aan diensten en goederen die we met zijn allen samen in een jaar produceren. Dat bbp was vorig jaar 422 miljard euro groot.
Vanuit een mooi Europees bureau in Brussel en een minder mooie - maar ongetwijfeld gezelligere - redactievloer in Hasselt is het gemakkelijk gezegd dat de regering-Michel dit dan maar moet doen. Maar hoe? Daarom grijpen we terug naar het interview met Herman Daems dat u vorig weekend in onze krant kon lezen, naar aanleiding van de publicatie van zijn boek ‘De uitgeputte overheid’. Dat boek wordt vanavond officieel voorgesteld. We willen het onze politici van harte aanbevelen. Ook Herman Daems pleit voor een afbouw van de staatsschuld. Dat kan op twee manieren. De eerste is een afbouw van de begrotingstekorten om te komen tot begrotingsoverschotten. Met die overschotten kan men de staatsschuld verminderen. Om dat te doen, zijn er opnieuw twee mogelijkheden. De eerste is nieuwe belastingen. Dat ligt moeilijk in een land met een hoge belastingdruk. Het is ook slecht voor de concurrentiekracht en voor de tewerkstelling, wat op zijn beurt dan weer slecht is voor de overheidsfinanciën. Het alternatief is besparingen. Dat kan men slechts geleidelijk doen. Bovendien zijn er nog veel niet-ingevulde noden.
De tweede mogelijkheid om de staatsschuld af te bouwen - en die door Herman Daems naar voren wordt geschoven - is de verkoop van overheidsparticipaties in bijvoorbeeld Proximus, bpost en de banken. Het gaat hier om volwassen bedrijven en organisaties die de wereld alleen aankunnen zonder dat de overheid ze bij het handje houdt. Het tegenargument is dat de overheid dan inkomsten uit dividenden verliest. Dat is juist. Maar dat is gemakkelijk geld dat de overheid toelaat om hier en daar een tekort aan te vullen zonder inspanningen. Bovendien wordt het verlies aan dividenden gecompenseerd door lagere rentelasten. Want minder schuld betekent ook minder rentelasten. Vorig jaar betaalde België 11,307 miljard euro aan rentelasten. U heeft dat goed gelezen: 11.307.000.000 euro. Dat is allemaal geld dat niet kan worden besteed aan beleid.
Vorig jaar betaalde ons land 11,3 miljard euro aan rentelasten op onze staatsschuld. Dat is allemaal geld dat niet kan worden besteed aan beleid. Als dat geen reden is om de staatsschuld te verminderen, dan weten we het ook niet meer