Gezocht: spotters voor vliegend hert
Zeldzame kever komt vooral in Limburg voor
Het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) is op zoek naar minstens 200 vrijwilligers die zeker zes avonden op zoek willen gaan naar het vliegend hert. De grootste kever in ons land heeft zijn naam te danken aan de geweivormige kaken van het mannetje. De zeldzame soort komt alleen nog voor in Limburg en de helft van Vlaams-Brabant. Het INBO wil te weten komen of het vliegend hert aan het uitsterven is of niet. Het vliegend hert ziet er indrukwekkend uit, maar is onschadelijk voor mens, dier en plant. De kaken worden alleen maar gebruikt om mannelijke tegenstanders te imponeren tijdens de paartijd of om vijanden op afstand te houden. De larven leven enkel van dood hout en helpen dus zelfs uw tuin op te ruimen. Volwassen kevers leven van het sap uit verwonde bomen of gebarsten fruit. Opmerkelijk aan het vliegend hert is dat het nauwelijks kan vliegen. “Doorheen de evolutie zijn ze te zwaar geworden om nog goed te kunnen vliegen”, zegt onderzoeker Arno Thomaes van het INBO. De populatie staat in Vlaanderen onder druk. In Antwerpen is het vliegend hert al uitgestorven en in West-Vlaanderen is het zelfs nog nooit waargenomen. Vorig jaar werd een Europees netwerk opgericht en een internationale telmethode ontwikkeld om de populatie op te volgen. “Maar de diertjes leven slechts een maand boven de grond – van half juni tot half juli – en ze komen dan nog enkel boven tijdens zwoele zomeravonden”, zegt Arno Thomaes. “Waarschijnlijk om predatoren te ontwijken die op hen jagen: in de valavond vermijden ze zowel roofdieren die ’s nachts jagen als roofdieren die overdag jagen omdat ze ’s nachts niet genoeg zien.”
Vrijwilligers
Het INBO zoekt nu vrijwilligers die het vliegend hert helpen tellen, zodat we weten hoe het met de populatie in Vlaanderen gesteld is. “We hebben niet genoeg onderzoekers om alle populaties in de gaten te houden. Daarom doen we een beroep op vrijwilligers. Het is de bedoeling dat natuurliefhebbers minstens zes avonden een vooraf bepaald parcours volgen van 500 meter langs een gekende populatie, en dan doorgeven hoeveel kevers ze zien.” In Limburg komt het vliegend hert voor in Haspengouw, Voeren en de oostrand van de Limburgse Kempen. Volgens Thomaes valt de zeldzaamheid van het vliegend hert te verklaren door het beperkte verspreidingsvermogen van de vrouwtjes, die overigens geen gewei hebben en een stuk kleiner zijn. “Op de plaatsen waar de soort nu nog voorkomt, heeft het vrouwtje door de eeuwen heen geschikte afgestorven bomen gevonden om eieren op te leggen. De soort is nu bedreigd door landschapsversnippering en het verwijderen van oude en dode bomen. Heel wat populaties leven ook in privétuinen. Je vindt ze vaak in treinbielzen, houten palen, banken of stapels brandhout. De huidige wetgeving voorziet in een bescherming van de broedplaatsen.”
X Wil je mee zoeken naar het vliegend hert? Meld je dan aan op www.stegbeetlemonitor.org