Nog 18 maanden, nog heel veel werk
Premier Michel kijkt vooral achteruit in State of the Union
BRUSSEL - “De hervormingsmotor mag niet stilvallen”, was de bottom line van de State of the Union van premier Charles Michel (MR) in de Kamer. Die jaarlijkse regeerverklaring is normaal gezien een opsomming van wat de regering allemaal zal doen. Maar we hoorden vooral wat er al is, niet zozeer wat er nog komt. Ook al liggen er nog ingewikkelde dossiers op tafel: pensioenen hervormen, een energiepact uitwerken, het Arco-dossier ontrafelen, de armoede bestrijden, de F-16’s vervangen,... Allemaal op te lossen tegelijkertijd met de lokale jacht op burgemeesterssjerpen. “Jobs, jobs, jobs.” Premier Michel herhaalde het ook gisteren. Deze regering is er een die inzet op meer werk. En ze steekt de pluim van de 130.000 extra banen die er de afgelopen drie jaar bijkwamen graag op haar hoed. “Sommigen zeggen dat het om onzekere jobs gaat. Dat is fout. Het zijn voltijdse jobs in de privésector”, weerlegde Michel de kritiek dat die jobcreatie er enkel maar zou zijn dankzij de onzekere flexijobs die niet bijdragen aan de sociale zekerheid.
Voor Michel is het duidelijk: hij leidt een hervormingsregering, dus moet er ook hervormd worden. De tax shift is al gebeurd (die levert een extra dertiende maand op, zei de premier), de verlaging van de vennootschapsbelasting is beslist, het wetsontwerp voor de effectentaks is geschreven. Michel nam ruim de tijd om nog eens alles op te sommen wat er al gerealiseerd is, telkens terugkomend op de baseline ‘Werken loont’ en op de 130.000 jobs.
Al zijn er professoren – zoals Ive Marx (UA) – die zich afvragen of die jobs te danken zijn aan de politiek of aan de economische heropleving. Professor economie Gert Peersman (UGent) vergelijkt ons land in Knack met de andere EUlidstaten. Zijn conclusie: de jobcreatie is vooral het gevolg van de Europese hoogconjunctuur. Hoe dan ook duikt nu wel het probleem op dat er steeds meer vacatures, zo’n 120.000, niet ingevuld geraken. Dat wordt steeds moeilijker, want de werkloosheid is gedaald. Dat leverde dan wel weer een besparing van 1,5 miljard euro op de afgelopen drie jaar. Tegelijk zijn er wel 50.000 langdurig zieken bijgekomen. Die groep kost voor de eerste twee kwartalen dit jaar alleen al 2,7 miljard euro. In 2014 was dat 4,3 miljard voor een heel jaar, voor 2017 wordt dat minstens 5 miljard. De regering heeft programma’s opgezet om langdurig zieken weer aan het werk te krijgen, maar die hebben volgens het ACV voorlopig geen succes.
Verkiezingen
Over wat er nog moet gebeuren, hoorden we veel minder – behalve dan hier en daar een snipper. Aangezien er in mei 2019 verkiezingen gepland staan, heeft Michel I nog een goede 18 maanden. Hoewel de premier gisteren zei dat zijn ploeg zou blijven regeren tot de laatste minuut, twijfelen we daaraan. In oktober 2018 staan er immers ook gemeenteraadsverkiezingen gepland, en een groot deel van de regering neemt daar zelf aan deel. Veel tijd zal dus gaan naar lokaal campagnevoeren. Zo trekt Steven Vandeput (N-VA) de lijst in Hasselt, Kris Peeters (CD&V) en Philippe De Backer (Open Vld) in Antwerpen en Maggie De Block (Open Vld) in Merchtem. Theo Francken (N-VA) zal wellicht zijn sjerp willen verdedigen in Lubbeek en Zuhal Demir (N-VA) staat op de lijst in Genk.